Στη παρούσα ανάλυση κάνουμε μια σύντομη αναδρομή και εκτίμηση στους παράγοντες που ορίζουν και καθορίζουν τη νέα εποχή. Οικονομική κρίση, πανδημία, ζητήματα εξωτερικών απειλών και κλιματική αλλαγή, δημιουργούν τον καμβά της νέας εποχής. Σ´αυτό τον καμβά η κάθε χώρα, σε όλα τα σημεία του πλανήτη, επιχειρεί να δομήσει τις δικές της πολιτικές και να προετοιμάσει τον λαό της για τα εντελώς νέα δεδομένα. Στην Ελλάδα όπως και σε κάθε άλλη χώρα, η ωριμότητα, η γενναιότητα και το αίσθημα ευθύνης του πολιτικού συστήματος απέναντι στον λαό του, είναι καθοριστικά στοιχεία.

Αλλάζουμε κανονικότητα, χρειαζόμαστε αντίστοιχη πολιτική

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι που μας υπενθυμίζουν ολοένα και περισσότερο ότι ο καινούργιος κόσμος που αναδύεται ραγδαία θα είναι διαφορετικός από αυτόν που ζούσαμε και είχαμε στο μυαλό μας, όσοι πρόλαβαν τον 20o αι. Χαρακτηριστικός ανθρώπινος τρόπος είναι η φυγή των προσώπων, που σημάδεψαν με το πέρασμα τους την ζωή του τόπου μας αλλά και της οικουμένης όπως η πρόσφατη απώλεια του μεγάλου Μίκη Θεοδωράκη. Άλλος τρόπος είναι τα «ακραία και παράδοξα γεγονότα» όπως η σχεδόν πανικόβλητη φυγή των Αμερικανών από το Αφγανιστάν, η συνεχιζόμενη επί δύο χρόνια πανδημία με τις «απρόβλεπτες μεταλλάξεις» της, που ταλαιπωρεί και επηρεάζει το σύνολο της υφηλίου χωρίς ορατό ορίζοντα τερματισμού, οι φοβερές αντεπιθέσεις της πιεσμένης από τον άνθρωπο φύσης, που επιφέρει καταστροφικά πλήγματα μέσα στα πιο προηγμένα κέντρα της Δύσης, όπως στη γερμανική ΡηνανίαΒεστφαλία και στο αμερικανικό προπύργιο της Νέας Υόρκης αλλά και η δειλή επάνοδος ενός παγκόσμιου οικονομικού φαντάσματος του «περίφημου από το 1973» στασιμοπληθωρισμού, που απειλεί προηγμένες και μη οικονομίες σε παγκόσμια κλίμακα.

Είναι δε τέτοια η ένταση των νέων φαινομένων εξαιτίας του συνδυαστικής εμφάνισης τους αλλά και η εξουθένωση που προκαλούν εξαιτίας της διαρκούς και ταχύτατης εναλλαγής τους με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα μόνιμο κλίμα φόβου και ανασφάλειας σε όλες τις κοινωνίες ώστε παντού πλέον ν’ αναρωτιούνται «όχι τι άλλο θα συμβεί» αλλά «τι είδους κρίση έχει σειρά». Άρα λοιπόν επιβεβαιώνονται όσοι μίλησαν για «νέα κανονικότητα» ή για μια «νέα πραγματικότητα κρίσεων» μέχρι να εμπεδωθεί ισορροπία στον καινούργιο κόσμο. Αντίστοιχη πίεση της νέας μεταβατικής εποχής υφίστανται τα κράτη και τα πολιτικά συστήματα. Υποδομές που φάνταζαν σοβαρές καταρρέουν, πολιτικοί θεσμοί εμφανίζονται ανεπαρκείς και ελλειμματικοί, οι οικονομικές παρεμβάσεις είναι ανολοκλήρωτες και υποτροπιάζουν, οι παλιές πολιτικές διαχωριστικές και ο συμβατικός τρόπος των πολιτικών αναμετρήσεων μοιάζει κουραστικός και γραφικός. Η πολιτική δηλαδή πάσχει και επανεγκαλείται να οριστεί ξανά με κεφαλαίο Π και στον 21αι.

Η αντιστοίχηση βέβαια του πολιτικού εποικοδομήματος- ιδέες, συστήματα και ηγεσίες- στην νέα πραγματικότητα κρίσεων δεν μπορεί να είναι εύκολη και αυτόματη. Πάντως έχει μια βασική προϋπόθεση, οι κεντρικοί πόλοι των πολιτικών συστημάτων ν’ αντιληφθούν την νέα πραγματικότητα και να θέσουν σε προτεραιότητα την ουσιαστική επικαιροποίηση των ιδεών σε σχέση με την πεπατημένη του συμβατικού πολιτικού ανταγωνισμού. Όσοι δεν αντιληφθούν, δεν κατανοήσουν και δεν αντιστοιχηθούν κινδυνεύουν με στασιμότητα και το ξεπέρασμα τους.

Συνέχεια