Το πρώτο δίλημμα αφορά την Ευρώπη. Πώς θα κινηθεί από εδώ και πέρα; Η νίκη της Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία και του Νάιτζελ Φάρατζ στη Βρετανία, μαζί με τη γενικότερη ενίσχυση του εθνολαϊκισμού είναι ένα ισχυρό μήνυμα προειδοποίησης προς τις ευρωπαϊκές ηγεσίες. Είναι νωρίς ακόμα να μιλήσουμε για τελικές αποφάσεις. Ομως οι πρώτες αντιδράσεις από τη Γερμανία, είναι προφανώς κατώτερες από τις περιστάσεις, παρά τις πρωτοβουλίες Ντράγκι, που δεν αρκούν.
Με την κρίση να μην έχει ξεπεραστεί, ο φαύλος κύκλος της συνεχούς λιτότητας και της ενίσχυσης των κοινωνικών και εθνικών ανισοτήτων αποδυναμώνει τους μηχανισμούς ενοποίησης της Ευρώπης και διευρύνει τα «χάσματα» και τις «φυγόκεντρες τάσεις».
Εάν παραμείνει αυτή η κατάσταση ως γενικότερο ευρωπαϊκό πλαίσιο, η Ελλάδα και η κυβέρνηση δεν βοηθιέται κοινωνικά και πολιτικά. Επίσης άδηλον ακόμα είναι, εάν ο φόβος για την «επέλαση του ΣΥΡΙΖΑ» θα οδηγήσει τους εταίρους σε μια χαλάρωση των περιοριστικών πολιτικών ή όχι. Ομως η απάντηση σ? αυτά τα ερωτήματα, θα παίξει καθοριστικό ρόλο.
Το δεύτερο δίλημμα αφορά την κυβέρνηση. Την ποιότητα του αναμενόμενου ανασχηματισμού και το εύρος των τροποποιητικών ή διορθωτικών πολιτικών που θα ασκηθούν. Αυτό το ?χει αντιληφθεί η κυβέρνηση. Οι δυνατότητες όμως, να υλοποιήσει τέτοιες πολιτικές, με βάση τις δεσμεύσεις που υπάρχουν, εκτιμώ ότι δεν είναι πολλές…
Το τρίτο δίλημμα αφορά τη ΝΔ, που έχει εκ των πραγμάτων αναδειχθεί ο «κεντρικός κορμός» της «σταθεροποίησης» και του «success story». Παρόλα αυτά, είχε στις ευρωεκλογές σημαντικές απώλειες. Είναι προφανές ότι ο κ. Σαμαράς είναι υποχρεωμένος να προχωρήσει σε ευρεία (αμφίπλευρη) ανασυγκρότηση της Κεντροδεξιάς, της Δεξιάς και του ευρύτερου συντηρητικού χώρου που, ασφαλώς, ως ένα «όχημα», γι? αυτό τον σκοπό θα χρησιμοποιήσει και τον ανασχηματισμό.
Το τέταρτο δίλημμα αφορά το ΠΑΣΟΚ. Η απώλεια του 1/3 των δυνάμεών του από τις εκλογές του 2012 και η μη απόδοση του σχήματος της Ελιάς θέτουν κρίσιμα ερωτήματα. Σε συνδυασμό μάλιστα, με τη μεγάλη ήττα της ΔΗΜΑΡ και την εμφάνιση του Ποταμιού, ο ευρύτερος χώρος της Κεντροαριστεράς δοκιμάζεται. Κεντρικό ζητούμενο είναι η κοινωνική και πολιτική ανασυγκρότησή του, που, απ? ό,τι φαίνεται, προς το παρόν εμποδίζεται από τη στρατηγική σύμπλευση ενός μέρους του με τη ΝΔ.
Το πέμπτο δίλημμα αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ. Νίκησε μεν, χωρίς όμως να διευρύνει την εκλογική του βάση, σε σχέση με τις εκλογές του 2012. Ιδίως όταν οι «αριστερές δεξαμενές» δεν έχουν να του προσφέρουν πια πολλά πράγματα… Υπάρχει όμως και ένα έκτο δίλημμα -νέο και σαφές-που έφεραν στην επιφάνεια τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών. Εχει πια καταγραφεί χωρίς αμφισβητήσεις το ερώτημα της επόμενης ημέρας. Κυβέρνηση με κορμό τη ΝΔ ή κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ.
Με βάση το ερώτημα αυτό έχει αρχίσει όπως είναι εμφανές μια νέα κινητικότητα σ? όλο το πολιτικό σύστημα. Λόγου χάρη στην Κεντροαριστερά (ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ, ΠΟΤΑΜΙ) παρά τις διαφωνίες με τον ΣΥΡΙΖΑ, έχουν αρχίσει να διατυπώνονται σκέψεις συνεργασίας μαζί του (και επωνύμως) υπό προϋποθέσεις βέβαια. Δεν ξέρουμε ακόμα αν μέσω εσωκομματικών διαδικασιών θα πάρουν συγκεκριμένη μορφή και ποια επίσης θα είναι η αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ, ιδίως όταν έχει προβλήματα συμμαχιών, αλλά και ανάγκες για κυβερνήσεις συνεργασίας.
Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών έχει πάει τα πράγματα πιο κάτω. Αν βέβαια όλα αυτά είναι προϊόν της «ανατολής» μια μεταμνημονιακής εποχής, όπου όλοι οι «παίκτες» λαμβάνουν θέση ή όχι, αυτό είναι κατά την εκτίμησή μου ακόμα ένα «εκκρεμές θέμα». Το σίγουρο είναι, ότι οι ευρωεκλογές δημιούργησαν μια νέα αφετηρία εξελίξεων..