Ίσως, το να γράφει κανείς για το μέλλον, σε μια εποχή ταχείας πληροφόρησης και παραπληροφόρησης, με μεγάλη παραγωγή fake news, ψευδείς ειδήσεις δηλαδή που θα πρέπει να επαληθευτούν, να είναι παρακινδυνευμένο έως και επικίνδυνο. Επικίνδυνο επειδή τα συμπεράσματα των fakes είναι πάντα για τα σκουπίδια, αφού στην πραγματικότητα είναι δύσκολη η διασταύρωσή τους και υποκρύπτουν συμφέροντα και δόλιους σκοπούς…
Παρ’ όλα αυτά, η μελλοντολογία προκαλεί πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση και έντονο προβληματισμό, διότι αναφέρεται σε ένα κάπως μακρινό μέλλον, όταν εμείς ίσως δεν θα υπάρχουμε, δεν θα δούμε και δεν θα νιώσουμε…
Θα βιώσουν και θα δουν όμως οι μεταγενέστεροι ημών. Τα παιδιά και τα παιδιά τους. Εάν λοιπόν είμαστε αθεράπευτα εγωκεντρικοί, ναι, δεν μας ενδιαφέρει η μελλοντολογία και ο όποιος σχετικός προβληματισμός για το τι μας περιμένει…
Με οδηγό μια ανάρτηση του Προέδρου τής βαριάς βιομηχανίας τής Mercedes-Benz, CEO τής Daimler Benz, που ακούει στο όνομα Dieter Zetsche (Ζέτσκε ?), σχετικά με τις μελλοντικές εξελίξεις και τη διαμόρφωση της ζωής των λαών τής υφηλίου στο εγγύς μέλλον, κάτω από την επιρροή τής τεχνολογίας και της εντυπωσιακής ανάπτυξή της. Κάτι τέτοιο, όπως εύκολα είναι κατανοητό, θα παίξει αποφασιστικό ρόλο σε βιομηχανίες και ιδιώτες, τόσο στον τομέα τής εργασίας και της παραγωγής, όσο και στην ιδιωτική ζωή τού κάθε ανθρώπου… Όλοι θα συμφωνήσουμε πως θα πρέπει να βλέπουμε πολύ μακριά, πέρα από το σύγχρονο κόσμο και τα σημερινά μοντέλα ζωής, να κατανοούμε και να προσδιορίζουμε τις τάσεις μετασχηματισμού τής ζωής και της καθημερινότητας.
Αυτό σημαίνει πως είναι α π α ρ α ί τ η τ η η παρακολούθηση των τεχνολογικών επιτευγμάτων, τα οποία καθημερινά κατακτούν κάθε τομέα (μηχανικό, αγροτικό, ιατρικό, γενετικό, ρομποτικό, αστροφυσικό, καλλιτεχνικό)… Ο κάθε τομέας ζωής και Τέχνης επωφελείται και αναπτύσσεται χάρη στη χρήση τής όποιας τεχνολογικής επινόησης…
Βασικό στοιχείο, υποστηρίζει ο Zetsche, είναι η «Τεχνητή νοημοσύνη», η οποία αντικαθιστά όλο και περισσότερο τον άνθρωπο αφού, όπως διατείνεται, χρησιμοποιεί υψηλότερο επίπεδο «σκέψης» και ευφυΐας από τον συνηθισμένο εργαζόμενο…
Ο Πρόεδρος της Mercedes-Benz είναι… θαρραλέος γιατί προτείνει ανεπιφύλαχτα: «Αν σπουδάζετε νομικά στην Αμερική, σταματήστε αμέσως. Στο μέλλον θα υπάρχουν 90% λιγότεροι δικηγόροι, μόνο ειδικοί θα παραμείνουν. Από την IBM Watson, μέσα σε δευτερόλεπτα, οι νομικές συμβουλές που θα δίνει θα είναι 90% επιτυχείς σε σχέση με το παρελθόν.» Και συνεχίζει απτόητος: «Το 2018 θα κυκλοφορήσουν για πρώτη φορά τα πρώτα αυτοκίνητα αυτόνομης οδήγησης. Περί το 2020, το σύνολο της βιομηχανίας θα αρχίσει να διαταράσσεται. Δεν θα θέλετε πια να έχετε ένα αυτοκίνητο… Θα καλείτε ένα αυτοκίνητο με το τηλέφωνό σας, θα εμφανιστεί εκεί που είσαστε και θα σας οδηγήσει στον προορισμό σας». Δηλαδή αναφέρεται στον παρόντα χρόνο (2018-20) και προβλέπει, αυτός, ο Πρόεδρος της μεγάλης αυτοκινητοβιομηχανίας, πως σε λίγα χρόνια, οι πωλήσεις των αυτοκινήτων θα έχουν τέτοια πτώση, που «από το 2020 θα διαταραχτεί όλο το σύστημα βιομηχανίας». Πιθανολογώ πως θα αναγκαστούν να κλείσουν, (θα μειώσουν δραστικά το προσωπικό τους; αναρωτιέμαι εγώ…
Αλλά και το άλλο: «Θα αλλάξουν οι πόλεις, γιατί θα χρειάζονται 90-95% λιγότερα αυτοκίνητα για αυτό», και: «Θα μπορούμε να μετατρέψουμε τους χώρους στάθμευσης σε πάρκα» ή και αυτό: «1.200.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο σε τροχαία ατυχήματα παγκοσμίως. Έχουμε τώρα ένα ατύχημα κάθε 100.000 χλμ. Με την αυτόνομη οδήγηση θα πέσει αυτός ο δείκτης σε ένα ατύχημα κάθε 10 εκατομμύρια χλμ. Αυτό θα σώσει 1.000.000 ζωές κάθε χρόνο, με αποτέλεσμα οι ασφαλιστικές εταιρίες να συρρικνωθούν και να κλείσουν». Η ηλιακή, αιολική και άλλες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, θα γίνουν σύντομα η κύρια πηγή ηλεκτρικής παραγωγής και η τεχνολογία θα αναλάβει τη διανομή ακόμα και αφαλατωμένου πόσιμου νερού με μικρό κόστος. Οι ιατρικές εξετάσεις θα γίνονται πλέον με μικρό κόστος, λόγω των συνεχών τεχνολογικών ανακαλύψεων, με λίγα λόγια, τονίζει ο πρόεδρος: «Αντίο, ιατρικά ιδρύματα»!!! Σε αυτά προσθέστε την τρισδιάστατη εκτύπωση (3D), η οποία παράγει πλέον αρκετά προϊόντα (από παπούτσια και τσάντες, έως μέρη από εξαρτήματα αεροπλάνων, σπιτιών, ουρανοξυστών κλπ). Τα ρομπότ θα αναλαμβάνουν ακόμα και τις αγροτικές δουλειές, καταργώντας σταδιακά τις σκληρές εργασίες τού αγρότη. Οι πρωτεΐνες θα εξελιχθούν σε πρώτης προτεραιότητας θεραπευτικό-ενεργειακό αγαθό, περισσότερο κι από το κρέας! Και η πρώτη ύλη θα είναι από… έντομα, όσο κι αν εκπλήσσει μια τέτοια… σύνθεση.
Δεν θα αναφερθώ αναλυτικά στις Τέχνες και στη Μουσική ειδικότερα. Η τελευταία, έχει υποστεί συνεχείς μεταβολές και αλλοιώσεις με την τεχνολογική επεξεργασία να δεσπόζει και να κατευθύνει την παραγωγή, να εισχωρεί όλο και βαθύτερα μέσα στο «σώμα» τής αισθητικής αντίληψης και της σύνθεσης. Έχω την εντύπωση πως, και στη χώρα μας, όλο και περισσότερο λιγοστεύουν οι μουσικοί που δεν είναι 100% «αιχμαλωτισμένοι» από τις εντυπωσιακές και πολυποίκιλες τεχνολογίες. Ετούτο έχει ήδη δημιουργήσει μεγάλες αποστάσεις από τη μήτρα του παλαιού υλικού. Δεν θα μπορούσε όμως να συμβεί κάτι διαφορετικό, από τη στιγμή κατά την οποία η χώρα μας (ο λαός-η αγορά-η παραγωγή-η κουλτούρα, ο ήχος μας, ακολουθεί πιστά, έως και… αυτιστικά την σκοτεινή πλευρά της παγκοσμιοποίησης).
Η μουσική, η ποίηση, η λογοτεχνία, η ζωγραφική κλπ, θα απαιτήσουν ακόμα περισσότερη μοναξιά και αυτοθυσία των δημιουργών. Η τέχνη θα παλέψει ακόμα πιο σκληρά με την πραγματικότητα, για να ανατρέψει όσο μπορεί την απόλυτη τεχνολογική διάσταση, και να συνεχίσει να συνδέεται με την συναισθηματική, φαντασιακή και ονειρική καταγωγή της… Ο δημιουργός, από την άλλη, οφείλει να αντιμετωπίζει και να γνωρίζει την αγορά και τους κανόνες της, εάν θέλει να χτυπήσει και να ξεπεράσει τις παγίδες και τις αγκυλώσεις που προκαλούν.
Κοντολογίς, το συμπέρασμα που βγαίνει απ’ όλα τα προλεγόμενα, φαντάζει… εφιαλτικό! Είναι; Ο… ταραχοποιός Dieter Zetsche με τις δηλώσεις του ( http://www.gazzetta.gr/in-motion/ypoloipa/article/1208663/afentiko-tis-mercedes-benz-provlepei-mellon ) διατείνεται πως «το 70-80% των θέσεων εργασίας θα εξαφανιστεί τα επόμενα 20 χρόνια»! Είναι κάτι αναμενόμενο και γνωρίζαμε πως «κάποτε» οι μηχανές θα αντικαταστήσουν σε μεγάλο βαθμό τα εργατικά χέρια… Τα αμέτρητα κοπάδια των ανέργων και των ανασφάλιστων δεν θα μπορέσουν να αντέξουν την ακούσια αποχή από την εργασία, που προκλήθηκε από την τεχνολογική αντικατάσταση. Ναι, θα έχουμε μάλλον την ευκαιρία να ζήσουμε, λόγω φαρμακευτικής και ιατρικής εξέλιξης, μερικά χρονάκια παραπάνω, να απολαμβάνουμε ίσως πιο ήσυχες πόλεις, καλύτερο νερό, να είμαστε λιγότερο άρρωστοι, αλλά, η παγκόσμια ΕΚΚΡΗΞΗ, που θα προκαλέσει η ανέχεια και ο θυμός, φαίνεται πως… καραδοκεί!
Ο νέος κόσμος που έρχεται θα είναι το αδιαμφισβήτητο γεγονός τού μέλλοντος, ούτως ή άλλως.
Τον επιθυμούμε ή όχι; Μπορούμε να αλλάξουμε σημεία του; Να υποδείξουμε άλλους ή ΚΑΙ άλλους δρόμους; Να λάβουμε μέρος συλλογικά στην επίτευξη του πάγιου και πανανθρώπινου αιτήματος: «Για έναν κόσμο καλύτερο, από την άποψη ενός κόσμου με λιγότερες αντιθέσεις»; Βεβαίως, ναι!
Όμως, ας γνωρίζουμε την πραγματικότητα ώστε να συνειδητοποιήσουμε πως οι μεγάλες δυνάμεις θα είναι και πάλι αυτές που θα κατευθύνουν τις εξελίξεις…