Μεγάλη ανταλλαγή κρατουμένων μεταξύ Ρωσίας και Δύσης

01 Αυγ 2024

Ο φυλακισμένος δημοσιογράφος της αμερικανικής εφημερίδας Wall Street Journal Έβαν Γκέρσκοβιτς και ο πρώην Αμερικανός πεζοναύτης Πολ Γουίλαν ήταν μεταξύ των 26 κρατουμένων από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Ρωσία, τη Γερμανία, την Πολωνία, τη Σλοβενία, τη Νορβηγία και τη Λευκορωσία που απελευθερώθηκαν σήμερα σε μια μεγάλη ανταλλαγή μεταξύ Ανατολής-Δύσης, ανακοίνωσε η τουρκική προεδρία.

Στην ανακοίνωση της αναφέρει ότι 10 κρατούμενοι, μεταξύ των οποίων δύο ανήλικοι, μεταφέρθηκαν στη Ρωσία, 13 στη Γερμανία και τρεις στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες είχαν ανακοινώσει ότι συντονίζουν μια εκτεταμένη ανταλλαγή κρατουμένων, εν μέσω ενδείξεων για μια μεγάλη ανταλλαγή μεταξύ της Ρωσίας και της Λευκορωσίας από τη μία πλευρά και των δυτικών χωρών, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών και της Γερμανίας, από την άλλη.

«Η οργάνωσή μας έχει αναλάβει σημαντικό διαμεσολαβητικό ρόλο σε αυτή την επιχείρηση ανταλλαγής, η οποία είναι η πιο ολοκληρωμένη της τελευταίας περιόδου» αναφέρει η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (MIT) σε ανακοίνωσή της.

Τόσο το Κρεμλίνο , όσο και ο Λευκός Οίκος αρνήθηκαν να σχολιάσουν όταν ρωτήθηκαν για μια πιθανή ανταλλαγή.

Ο ιστότοπος παρακολούθησης πτήσεων Flightradar24 έδειξε ότι ένα ειδικό ρωσικό κυβερνητικό αεροσκάφος που χρησιμοποιήθηκε για μια προηγούμενη ανταλλαγή κρατουμένων με τη συμμετοχή των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας είχε πετάξει από τη Μόσχα προς τον ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ, ο οποίος συνορεύει με την Πολωνία και τη Λιθουανία, πριν επιστρέψει στη ρωσική πρωτεύουσα.

Πλάνα του Reuters έδειχναν ένα ρωσικό κυβερνητικό αεροσκάφος στο έδαφος της τουρκικής πρωτεύουσας Άγκυρας.

Ο Πολ Γουίλαν και ο Βλαντίμιρ Καρά - Μουρζά, ένας Ρωσοβρετανός αντιφρονούντας, και οι δύο φυλακισμένοι στη Ρωσία, είχαν ξαφνικά εξαφανιστεί από το προσκήνιο τις τελευταίες ημέρες, σύμφωνα με τους δικηγόρους τους. Τουλάχιστον επτά Ρώσοι αντιφρονούντες είχαν μετακινηθεί απροσδόκητα από τις φυλακές τους.

Ο δικηγόρος του Αλεξάντρ Βίνικ, ενός Ρώσου που κρατείται στις Ηνωμένες Πολιτείες, αρνήθηκε χθες να επιβεβαιώσει που βρίσκεται ο πελάτης του στο κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο RIA «έως ότου λάβει χώρα η ανταλλαγή».

Το πρακτορείο RIA μετέδωσε επίσης ότι τέσσερις Ρώσοι που είναι φυλακισμένοι στις Ηνωμένες Πολιτείες «εξαφανίσθηκαν» από την βάση δεδομένων για τους φυλακισμένους που χρησιμοποιεί το Ομοσπονδιακό Γραφείο Φυλακών των ΗΠΑ. Του κατονόμασε ως Αλεξάντερ Βίνικ, Μαξίμ Μάρτσενκο, Βαντίμ Κανοσιόνοκ και Βλαντισλάβ Κλιούσιν.

Μεταξύ των διαφωνούντων της Ρωσίας, οι υποστηρικτές των οποίων είχαν αναφέρει ότι μετακινήθηκαν ξαφνικά τις τελευταίες μέρες, συμπεριλαμβάνονται ο πολιτικός της αντιπολίτευσης Ιλιά Γιάσιν, ο ακτιβιστής ανθρωπίνων δικαιωμάτων Όλεγκ Ορλόφ και ο Ντανιήλ Κρινάρι, ο οποίος καταδικάστηκες για μυστική συνεργασία με ξένες κυβερνήσεις.

Στη Δύση οι διαφωνούντες θεωρούνται από τις κυβερνήσεις και τους ακτιβιστές ως αδίκως φυλακισμένοι πολιτικοί κρατούμενοι. Όλοι έχουν, για διαφορετικούς λόγους, χαρακτηριστεί από τη Μόσχα ως επικίνδυνοι εξτρεμιστές.

Μεταξύ αυτών που η Μόσχα έχει δηλώσει ότι θέλει είναι ο Βαντίμ Κράσικοφ, ένας Ρώσος που εκτίει ποινή ισόβιας κάθειρξης στη Γερμανία για τη δολοφονία ενός αυτοεξόριστου Τσετσένο-Γεωργιανού αντιφρονούντα σε ένα πάρκο του Βερολίνου.

Σλοβένικο δικαστήριο καταδίκασε χθες δύο Ρώσους σε ποινή φυλάκισης για κατασκοπεία και χρήση πλαστών ταυτοτήτων και δήλωσε ότι θα απελαθούν, όπως μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων STA, μια κίνηση που σύμφωνα με σλοβενικό τηλεοπτικό κανάλι αποτελεί μέρος της ευρύτερης ανταλλαγής. Το Reuters δεν μπόρεσε να το επιβεβαιώσει.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν χαιρέτισε σήμερα ένα "διπλωματικό άθλο", αναφερόμενος σε μια "ιστορική" ανταλλαγή, την "μεγαλύτερη ανταλλαγή κρατουμένων από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου", όπως την χαρακτήρισε ο Λευκός Οίκος.

Σε ανακοίνωσή του ο Μπάιντεν δήλωσε πως ορισμένες από τις γυναίκες και τους άνδρες που απελευθερώθηκαν βάσει της συμφωνίας ανταλλαγής κρατούνταν άδικα επί χρόνια.

"Η συμφωνία απελευθέρωσης ήταν ένας διπλωματικός άθλος", τόνισε ο Τζο Μπάιντεν, επιβεβαιώνοντας ότι τρεις Αμερικανοί υπήκοοι και ένας μόνιμος κάτοικος ΗΠΑ είναι μεταξύ των 16 ατόμων που απελευθέρωσε η Ρωσία, μεταξύ των οποίων πέντε Γερμανοί και επτά Ρώσοι.

Ο Αμερικανός πρόεδρος αναμένεται να προβεί αργότερα σήμερα για δήλωση.

Οι ΗΠΑ και τέσσερις σύμμαχοι τους κατέληξαν σε συμφωνία με τη Ρωσία για τη ανταλλαγή κρατουμένων, που περιλαμβάνει την απελευθέρωση 16 ατόμων, συμπεριλαμβανομένου του Αμερικανού δημοσιογράφου Έβαν Γκέρσκοβιτς και του Αμερικανού πρώην πεζοναύτη Πολ Γουίλαν, επιβεβαίωσε ο Λευκός Οίκος.

Με διαπραγματεύσεις που έγιναν με άκρα μυστικότητα και διήρκησαν πάνω από ένα χρόνο, η συμφωνία αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό επίτευγμα για τα μέρη και θα παρουσιαστεί από την αμερικανική κυβέρνηση Τζο Μπάιντεν ως επιτυχία στην εξωτερική πολιτική, λίγους μήνες πριν από τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές.

Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Τζέικ Σάλιβαν ευχαρίστησε την Τουρκία για την παροχή κρίσιμης υλικοτεχνικής υποστήριξης στην ανταλλαγή κρατουμένων.