Με τα μάτια των άλλων

Δημήτρης Τσιόδρας 29 Νοε 2017

Πολλοί απορούν για τη στήριξη που απολαμβάνει ο Αλ.Τσίπρας από τους Ευρωπαίους εταίρους, για τα συνεχή θετικά σχόλια για τις επιλογές του από αξιωματούχους της Ε.Ε. και για την πρόσφατη βράβευσή του στο Παρίσι. Οι ερμηνείες, εξαντλούνται στο “ γιατί να μην είναι ικανοποιημένοι αφού τους κάνει όλα τα χατίρια;” Όσο και αν το τελευταίο είναι ακριβές, δεν είναι επαρκές για να εξηγήσει αυτή τη σχέση. Οι λόγοι είναι πολύ ευρύτεροι.
Τον Ιανουάριο του 2015, στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ετοιμάζονταν να υποδεχθούν την νέα ελληνική κυβέρνηση της ριζοσπαστικής αριστεράς με έντονη ανησυχία για την επίδραση που θα είχε στην υπόλοιπη Ευρώπη, τη στιγμή που στην Ιταλία το Κίνημα 5 Αστέρων του Μπέπε Γκρίλο, είχε εκτοξευθεί στο 25% και στην Ισπανία οι ομοϊδεάτες του ΣΥΡΙΖΑ Podemos ήταν η ανερχόμενη δύναμη. Σε μια ανάλυση του στις 7 Iανουαρίου 2015, λίγες εβδομάδες πριν από τις ελληνικές εκλογές, το αμερικανικό Peterson Institute σημείωνε ότι “ η Ελλάδα παραμένει μια μικρή πτωχευμένη χώρα, εξαρτημένη από την εξωτερική οικονομική βοήθεια, σε μια πολύ ταραχώδη γειτονιά. Σε μια ευρωζώνη που έχει εξαλειφθεί η μετάδοση των προβλημάτων, θα χάσει οποιοδήποτε νέο “game of chicken” επιχειρήσει με τους εταίρους της και ταυτόχρονα θα υπονομεύσει την οικονομική της σταθεροποίηση που κέρδισε με πολύ δύσκολες προσπάθειες, ενω τα “γεράκια” στην Ευρώπη θα τη χρησιμοποιήσουν ως παράδειγμα, του τι συμβαίνει σε μια χώρα όταν αποφασίσει να απομακρυνθεί από το παραδοσιακό πολιτικό πλαίσιο.Στην Ισπανία ο πρωθυπουργός Mariano Rajoy, δεν θα δυσαρεστηθεί καθόλου να δει μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, να οδηγεί την Ελλάδα σε κατάρρευση, αντιθέτως θα δει να δικαιώνεται η δική του σκληρή στάση απέναντι στους Podemos”.
Τα πράγματα εξελίχθηκαν ακριβώς με αυτό τον τρόπο. Ο κ.Τσίπρας επιχειρώντας ένα “game of chicken” υπονόμευσε την οικονομική σταθεροποίηση που είχε επιτυχθεί κι όταν είδε ότι η χώρα με τις επιλογές του οδηγείται στην καταστροφή, έκανε τη στροφή, δίνοντας τέλος και στο “αντιμνημονιακό παραμύθι” που άνθισε από την αρχή της κρίσης. Οι “αγανακτισμένοι” αποσύρθηκαν οριστικά από τις πλατείες, οι ηγέτες της ΕΕ που επισκέπτονται τη χώρα βρίσκουν να τους περιμένουν κόκκiνα χαλιά και φιλικό περιβάλλον αντι για πλακάτ με σβάστικες και διαδηλώσεις, όσοι έμειναν να υπερασπίζουν τα παλιά συνθήματα περιθωριοποιήθηκαν. Στην υπόλοιπη Ευρώπη το παράδειγμα του ΣΥΡΙΖΑ λειτούργησε ανασταλτικά για εκείνους που σκέπτονταν να ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο και το “πρόβλημα Ελλάδα” έπαψε να είναι ψηλά στην ατζέντα στις Συνόδους Κορυφής και στις συνεδριάσεις του Eurogroup. Ο κ.Τσίπρας έλυσε ένα μεγάλο πρόβλημα για τους Ευρωπαίους. Κατόρθωσε να τηρεί τα συμφωνηθέντα, δίχως αστερίσκους, να περνάει πολύ δύσκολα μέτρα και οι καλές σχέσεις μαζί του, αποτελούν το άλλοθι των ηγετών για τα αριστερά ακροατήρια των χωρών του Νότου. Ταυτόχρονα αποτελεί απόδειξη της δύναμης της Ε.Ε. να ενσωματώνει ακραίες φωνές. Δικαιολογημένη λοιπόν η στήριξή του ως ενός πρώην ριζοσπάστη που βρήκε τον “συστημικό δρόμο”.
Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού επίσης διαπιστώνουν ότι ο ανταμερικανισμός που κυριάρχησε μεταπολεμικά στην Ελλάδα και αποτελούσε σημαία της αριστεράς, βρίσκεται πλέον σε πλήρη ύφεση και είναι η κυβέρνηση της αριστεράς εκείνη που λέει τα θερμότερα λόγια για τις ΗΠΑ.
Την ίδια στιγμή ο κ.Τσίπρας εφαρμόζει μια αδιέξοδη οικονομική πολιτική. Η υπερφορολόγηση κρατάει πίσω την ελληνική οικονομία και σκοτώνει τη μεσαία τάξη. Σε άλλες εποχές η τρόϊκα θα είχε σοβαρές ενστάσεις. Τώρα μένει στην παρατήρηση “είναι επιλογή της ελληνικής κυβέρνησης”. Η διάβρωση των θεσμών λαμβάνει πρωτοφανείς διαστάσεις και η χώρα κατρακυλάει σε όλους τους διεθνείς δείκτες. Η Ελλάδα χάνει διαρκώς έδαφος σε όλα τα μέτωπα. Αλλά αυτό δυστυχώς ελάχιστα ενδιαφέρει τους εταίρους, αφού στην Ε.Ε. δυστυχώς ισχύει η αρχή “από τη στιγμή που δεν επηρεάζομαι εγώ, ας διαχειριστεί το πρόβλημα εκείνος που το έχει”. Κι εδω πρέπει να μετατοπιστεί η κριτική της αντιπολίτευσης. Είναι λάθος να εξαντλείται στις ανεκπλήρωτες υποσχέσεις του 2015 και στην κριτική σε έναν ΣΥΡΙΖΑ που δεν υπάρχει πλέον. Πρέπει να μετατοπιστεί στις σημερινές επιλογές του, να αποκαλύπτει τις καταστροφικές τους συνέπειες και να αναδεικνύει τις δικές της εναλλακτικές λύσεις. Διαφορετικά, τη στιγμή που θα συνεχίζει να καταγγέλλει τον κ.Τσίπρα ως θαυμαστή των τριτοκοσμικών καθεστώτων η κριτική της θα αναιρείται πάραυτα από την εικόνα των Ευρωπαίων να τον χτυπούν φιλικά στην πλάτη.