Η συζήτηση για την τριτοβάθμια εκπαίδευση και πιο συγκεκριμένα για την ανάγκη της ουσιαστικής αναβάθμισης της ποιότητάς της τόσο στο επίπεδο της ενίσχυσης των υποδομών όσο και στο επίπεδο της αξιολόγισης και βελτίωσης του ανθρώπινου - καθηγητικού και φοιτητικού - δυναμικού της έχει προσανατολιστεί κυρίως στο ζήτημα της ίδρυσης μη κρατικών μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων Πανεπιστημίων. Ωστόσο, το θέμα των «μη κρατικών» πανεπιστημιακών σχολών δεν είναι αυτό που θα κρίνει το μέλλον της Ανώτατης Παιδείας στη χώρα μας.
Το νομοσχέδιο που προτίθεται να φέρει η κυβέρνηση στη Βουλή προς ψήφιση, σε ό,τι αφορά το ζήτημα αυτό, δεν κάνει τίποτα περισσότερο από μια προσπάθεια μερικής αποκατάστασης των συνεπειών της απαγόρευσης που επιβάλει το αναχρονιστικό εδώ και καιρό άρθρο 16 του Συντάγματος η αναθεώρηση του οποίου δεν έχει αποτολμηθεί στις συνταγματικές αναθεωρήσεις που επιχειρήθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες. Αντίθετα έχει απαξιωθεί και ακυρωθεί στη πράξη οποιοδήποτε εγχείρημα μεταρρύθμισης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, όπως η μεταρρύθμιση της Άννας Διαμαντοπούλου που ψηφίστηκε από το σύνολο σχεδόν της Βουλής το 2011.
Ο μονομερής αυτός προσανατολισμός της συζήτησης κάθε άλλο παρά τυχαίος είναι. Αποτελεί το πρόσχημα για την αποφυγή της ουσιαστικής συζήτησης για τη συνολική μεταρρύθμιση της εκπαίδευσης στη χώρα μας και η οποία αναβάλλεται συνεχώς τόσο από τις διαδοχικές κυβερνήσεις, όσο και από το καθηγητικό κατεστημένο αλλά και το λεγόμενο φοιτητικό κίνημα. Ο στόχος δεν είναι άλλος από την ματαίωση οποιασδήποτε απόπειρας ουσιαστικής αξιολόγησης σε όλα τα επίπεδα και τη διατήρηση των παραδοσιακών κληρονομικών προνομίων ή των κεκτημένων δικαιωμάτων στην κατάληψη και τη φοιτητική αιωνιότητα.
Το δήθεν ενδιαφέρον για την αποτροπή της ίδρυσης μη κρατικών Πανεπιστημίων είναι, σε πολλές περιπτώσεις, υποκριτικό. Πού ήταν οι αντιδράσεις όσων κόπτονται για τη δημόσια εκπαίδευση όταν, μέσα σε μια μέρα, «ανωτατοποιήθηκαν» τα ΤΕΙ υποβαθμίζοντας ουσιαστικά όλα τα Πανεπιστημιακά και Πολυτεχνικά πτυχία; Πού ήταν οι μαχητικές κινητοποιήσεις όταν αναγνωρίστηκαν τα επαγγελματικά δικαιώματα, για τα οποία τώρα ανησυχούν, στα διάφορα ΙΕΚ και τις άλλες ιδιωτικές δομές. Τι λένε για την παραπαιδεία (φροντιστήρια, «ιδιαίτερα» κλπ) που μαστίζει και απαξιώνει τα δημόσια σχολεία;
Η κατάσταση στη δημόσια εκπαίδευση αποτελεί μόνιμη βόμβα στα θεμέλια της Παιδείας. Εκεί πρέπει να στραφεί το ενδιαφέρον της συζήτησης από όλους όσους ενδιαφέρονται για το μέλλον της χώρας. Οι πολιτικές δυνάμεις μπορούν και πρέπει να συμβάλλουν ουσιαστικά στην προσπάθεια να ξεβαλτώσει το εκπαιδευτικό σύστημα. Ας μείνουν στην άκρη τα προσχήματα της παραβίασης του Συντάγματος από όσους παραπέμπουν στην επόμενη αναθεώρησή του, ειδικά από τη στιγμή που, με βάση τη σημερινή επιχειρηματολογία όσων την μετέρχονται, δεν πρόκειται να υποστηρίξουν και πάλι την αναθεώρηση του άρθρου 16.
Αυτό που έχει σημασία στο ζήτημα αυτό είναι να διασφαλιστεί το κύρος των ξένων Πανεπιστημίων που θα ανοίξουν παραρτήματα στη χώρα μας καθώς και ότι τα οποιαδήποτε κέρδη υπάρξουν από τη λειτουργία τους θα επανεπενδυθούν σε υποδομές και ενίσχυση των ερευνητικών τους δραστηριοτήτων. Η ριζική μεταρρύθμιση της δημόσιας Παιδείας επείγει και δεν επιτρέπεται να παραπεμφθεί, για μια ακόμη φορά, στις καλένδες με το πρόσχημα της αποτροπής της εγκατάστασης μη κρατικών Πανεπιστημίων.