Με Κοινωνικές Μεταρρυθμίσεις για την Ανοικοδόμηση της Xώρας

Βασίλης Οικονόμου 11 Σεπ 2013

Είναι κοινά παραδεκτό ότι στην χώρα μας είναι πολλοί οι παράγοντες που οδήγησαν στην πολυδιάστατη οικονομική, κοινωνική και πολιτική κρίση που βιώνουμε τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Ακόμα και οι πιο ισχυρές και ευνοημένες στο παρελθόν ομάδες συμφερόντων, αναγνωρίζουν ότι πρέπει να απολέσουν σειρά παράλογων προνομίων που τους παραχωρήθηκαν χωρίς ουσιαστικό λόγο και χωρίς να ικανοποιείται κάποια ιδιαίτερη ανάγκη.

.

Τις προηγούμενες δεκαετίες, της ανάπτυξης και της ευφορίας, οι πολιτικές ηγεσίες που ανέλαβαν την διακυβέρνηση της χώρας δεν τόλμησαν ή απέτυχαν να αντιμετωπίσουν αυτές τις παθογένειες, συμβιβάστηκαν σε μεγάλο βαθμό με αυτές και τις αναπαρήγαγαν. Πολύτιμοι πόροι που θα μπορούσαν να αλλάξουν δομικά την εικόνα της χώρας, να δημιουργήσουν κοινωνικές υποδομές και να θεμελιώσουν την αειφόρο ανάπτυξη, είτε κατασπαταλήθηκαν με υπερκοστολογήσεις, είτε στόχευσαν σε δευτερεύουσες ανάγκες είτε απλώς δεν απορροφήθηκαν. Σαφώς τις τελευταίες δεκαετίες έγιναν και σημαντικά και αναγκαία έργα με εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους και επιτεύχθηκε πρόοδος σε σημαντικούς τομείς, χωρίς όμως να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες της χώρας και να δοθούν διέξοδοι σε μεγάλα προβλήματα. Η ουσιαστική χρεοκοπία της χώρας αποτέλεσε ένα τεράστιο συλλογικό σοκ το οποίο αρνούνται να πιστέψουν ακόμα και σήμερα πολλοί είτε ως άτομα είτε ως συλλογικά υποκείμενα. Η εφαρμογή των προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής (Μνημόνια) εξακολουθούν να αντιμετωπίζονται από πολλούς, όχι ως πολιτικά εσφαλμένες επιλογές αλλά ως συνομωσία κάποιων εξωθεσμικών κέντρων  έναντι των Ελλήνων.

.

Η πραγματικότητα όμως είναι ότι τα προγράμματα αυτά αποτελούν μια σαφή συντηρητική και νεοφιλελεύθερη πολιτική επιλογή. Το επιπλέον στοιχείο που έχουμε στην ελληνική περίπτωση, είναι ο χρόνος που απαιτείται για αυτή την «προσαρμογή» από τους δανειστές της χώρας, οι οποίοι απαιτούν να γίνουν σε διάστημα λίγων ετών στην Ελλάδα, όσα χρειάστηκαν πολλές δεκαετίες σε άλλες χώρες για να εφαρμοστούν. Και όλα αυτά χωρίς να δίδεται ούτε χρόνος προσαρμογής ούτε αντισταθμιστικά και αναδιανεμητικά ωφελήματα για τους πιο αδύναμους που πλήττονται από κάθε βίαιη νεοφιλελεύθερη προσαρμογή. Το πρώτο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής (μνημόνιο) τον Μάιο του 2010 δεν το υποστηρίξαμε καθώς τα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια που είχαν τεθεί και η χαρακτηριστική απροθυμία ή αδυναμία διαπραγμάτευσης που καταγράφηκε προκάλεσε δυστυχώς επιπρόσθετες αδικίες και προβλήματα από όσα υποτίθεται ότι επέλυσε.

.

Στα δεδομένα αυτά προσπάθησε να παρέμβει και να δώσει διεξόδους η Δημοκρατική Αριστερά, προτάσσοντας ορθολογικές και προοδευτικές λύσεις και συμμετέχοντας μέχρι πρότινος σε μια κυβέρνηση συνεργασίας.

.

Μόλις τρεις μήνες μετά την αποχώρησή μας από την κυβέρνηση, η έλλειψη προοδευτικής προσέγγισης και προοδευτικών προτάσεων είναι εμφανέστατη σχεδόν σε κάθε νομοσχέδιο και πολιτική παρέμβαση της κυβέρνησης ΝΔ – ΠΑΣΟΚ.

.

Το ζητούμενο βέβαια μιας προοδευτικής και κοινωνικά δίκαιης δημοσιονομικής εξυγίανσης παραμένει, παρόλο που οι προοδευτικές δυνάμεις της χώρας που μπορούν να διατυπώσουν μια ολοκληρωμένη και ρεαλιστική εναλλακτική και βιώσιμη πρόταση παραμένουν πολυδιασπασμένες. Κατά την γνώμη μου οι προοδευτικές και δημοκρατικές δυνάμεις οφείλουν να προβούν σε μια Δημοκρατική Συνεννόηση για να διαμορφώσουν το πλαίσιο ενός Νέου Εθνικού Σχεδίου Διαπραγμάτευσης για την Παραγωγική και Κοινωνική Ανασυγκρότηση της Χώρας.

.

Απαιτούνται μεγάλες και τολμηρές Κοινωνικές Μεταρρυθμίσεις για το σύνολο των παθογενειών του ελληνικού κράτους που να θεμελιώνονται σε μια ξεκάθαρη πρόταση για το τι κράτος θέλουμε να αποκτήσουμε. Απαιτείται η συγκρότηση του Κεντροαριστερού Πόλου που θα είναι ο σταθερός πολιτικός παράγοντας για δίκαιη κοινωνικά κατανομή των βαρών, για μια Νέα Διαπραγμάτευση με τους δανειστές για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση της χώρας, για την Ανοικοδόμηση ενός νέου Κοινωνικού Κράτους που θα στηρίζει στοχευμένα τους αδύναμους μέσα από μεγάλες Κοινωνικές Μεταρρυθμίσεις. Είναι η κυβερνώσα Αριστερά που παίρνει ευθύνες και δίνει λύσεις για τον λαό και την πατρίδα. Οφείλει να καταδείξει το ανώφελο και αδιέξοδο της νεοφιλελεύθερης προσέγγισης και να αντιπαραβάλει την κοινωνική δικαιοσύνη και την δημοκρατική ανασυγκρότηση. Μπορεί και πρέπει κατά τη γνώμη μου να περιλαμβάνει τέσσερις θεματικές για την Ανοικοδόμηση της χώρας:

.

Α. Πρόταση Παραγωγικής Ανασυγκρότησης της χώρας σε πέντε κύριους άξονες:

.

.

1) Πολιτισμός – Τουρισμός: ο συνδυασμός των δύο αυτών τομέων μπορεί να φέρνει εισοδήματα 12 μήνες το χρόνο και να αξιοποιηθεί το σύνολο των δυνατοτήτων της χώρας (πολιτισμικός, χειμερινός, συνεδριακός, αθλητικός, ιατρικός)

.

2) Εμπόριο – Ναυτιλία: να αξιοποιήσουμε την θέση της χώρας μας ως πύλη εισόδου εμπορευμάτων και διαμετακομιστικού εμπορίου, αξιοποιώντας τα λιμάνια και τα αεροδρόμια, να στηρίξουμε την μικρομεσαία επιχειρηματικότητα και να δημιουργήσουμε σταθερό φορολογικό πλαίσιο δίκαιο και ανταγωνιστικό

.

3) Μεσογειακή Διατροφή – Ποιοτικά Αγροτικά Προϊόντα – Ονομασία Προέλευσης: οι δυνατότητες αγροτικής παραγωγής στη χώρα μας λόγω και του κλίματος είναι τεράστιες και αν συνδυαστούν με την συνιστώμενη παγκοσμίως μεσογειακή διατροφή μπορούν να αναδείξουν τα ελληνικά προϊόντα και να προσελκύσουν νέες αγορές, διαδικασία που απαιτεί και την επένδυση σε προϊόντα ονομασίας προέλευσης.

.

4) Νέες τεχνολογίες και ενέργεια: κλάδος που μπορεί να αναπτυχθεί ιδιαίτερα στην χώρα μας καθώς οι νέες τεχνολογίες δεν απαιτούν μεγάλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις ούτε δυσπρόσιτες πρώτες ύλες ενώ η εκμετάλλευση των φυσικών πλεονεκτημάτων της χώρας μπορούν να παρέχουν τεράστια ενέργεια (ήλιος, αέρας)

.

5) Παιδεία: η επένδυση στην παιδεία είναι απαραίτητη προκειμένου να μπορέσει η χώρα να ξεπεράσει την οικονομική κρίση. Καμία επένδυση δεν πρόκειται να γίνει εάν δεν υπάρχει το απαραίτητο και με τις κατάλληλες δεξιότητες ανθρώπινο δυναμικό, γεγονός που απαιτεί την ύπαρξη δημοσίων και δωρεάν δομών, αξιόπιστων και ικανών να αναδείξουν τις δημιουργικές δυνάμεις της νέας γενιάς. Νέος προσανατολισμός της εκπαίδευσης και της ιεράρχησης των εκπαιδευτικών επιδιώξεων.

.

Β. Κοινωνικό Κράτος και Κοινωνική Δικαιοσύνη σε πέντε κύριους άξονες

.

1. Διασφάλιση για όλους τους κατοίκους ελάχιστου επιπέδου αξιοπρεπούς διαβίωσης (ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα για όλους και διασφάλιση αναγκαίων παροχών για αξιοπρεπή διαβίωση)

.

2. Διασφάλιση πρόσβασης όλων των κατοίκων σε ποιοτικές υπηρεσίες δημόσιας υγείας

.

3. Διασφάλιση πρόσβασης όλων των παιδιών σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες

.

4. Διασφάλιση βασικών υποδομών υπό δημόσιο έλεγχο και ρυθμιστικές αρχές σε περίπτωση παραχώρησης δικαιωμάτων εκμετάλλευσης σε ιδιώτες

.

5. Φορολογικό σύστημα σταθερό και κοινωνικά δίκαιο με αναδιανεμητικά και αναπτυξιακά χαρακτηριστικά, με μείωση και εξορθολογισμό πρώτα και κύρια των έμμεσων και πιο άδικων φορολογικών επιβαρύνσεων

.

 

.

Γ. Πολιτειακή ανασυγκρότηση – περισσότερη δημοκρατία σε πέντε άξονες

.

 

.

1. Διακριτός ρόλος των εξουσιών (εκτελεστική – νομοθετική – δικαστική) χωρίς αλληλεξάρτηση και χωρίς έμμεσους ή άμεσους τρόπους ελέγχου

.

2. Κατάργηση κάθε νόμου ασυλίας και παραπομπή κάθε ποινικής υπόθεσης απευθείας στο φυσικό δικαστή

.

3. Καθολικό πόθεν έσχες και αυστηρός έλεγχος σε όλους όσους διαχειρίστηκαν ή διαχειρίζονται άμεσα ή έμμεσα δημόσιους πόρους ή εκ της θέσεως τους επηρεάζουν οικονομικές εξελίξεις

.

4. Επαναφορά εργασιακών δικαιωμάτων που χωρίς λόγο καταργήθηκαν, καθιέρωση νέας εθνικής συλλογικής σύμβασης από τους κοινωνικούς εταίρους

.

5. Ανασυγκρότηση του συνόλου του δημοσίου τομέα και των υπηρεσιών με αξιολογική και αξιοκρατική κατανομή του προσωπικού ανάλογα με τις δεξιότητες, τα τυπικά χαρακτηριστικά, τα κοινωνικά κριτήρια κατόπιν ορθολογικής και αντικειμενικής αξιολόγησης υποδομών, αναγκών, προσώπων στην βάση μιας «Χάρτας Κοινωνικού Κράτους»

.

Δ. Κοινωνική Ανασυγκρότηση – Κοινωνική Συνοχή σε πέντε άξονες

.

.

1. Υιοθέτηση κάθε πρόσφορης τεχνολογίας για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και ανάλογη κοινωνική συνειδητοποίηση για συλλογική αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής

.

2. Θεμελίωση συνταξιοδοτικού συστήματος που θα επιτρέπει σε όλους να έχουν εισοδήματα αξιοπρέπειας στα γεράματά τους, σύνταξη αναλογική, ανταποδοτική και δίκαιη

.

3. Επαναλειτουργία προγραμμάτων στεγαστικής συνδρομής και πρόσβασης σε πολιτισμικές διεργασίες και σε αναψυχή στην βάση των σημερινών οικονομικών δεδομένων και σταδιακή ενίσχυση τους με την επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων

.

4. Επανασχεδιασμός των πόλεων στον άξονα της περιβαλλοντικής ισορροπίας, της ύπαρξης υποδομών και της ολοκληρωμένης πολεοδομικής συγκρότησης ώστε οι πόλεις μας να γίνουν και πάλι ανθρώπινες (αφορά κυρίως μεγάλα αστικά κέντρα)

.

5. Ενδυνάμωση μορφών και θεσμών αλληλεγγύης, καταναλωτικών οργανώσεων και κάθε άλλης μορφής συλλογικής και δημοκρατικής αντιμετώπισης προβλημάτων στην βάση του εθελοντισμού. Κανόνες αυστηροί για προστασία των αδυνάτων από τράπεζες, καρτέλ και κάθε άλλου τύπου κακών πρακτικών που εφαρμόζονται σήμερα σε βάρος μεγάλου τμήματος της ελληνικής κοινωνίας

.

Οι τέσσερις αυτές θεματικές ενότητες μπορούν να αποτελέσουν κατά τη γνώμη μου την βάση των Κοινωνικών Μεταρρυθμίσεων που θα ενώσουν πολλές και ισχυρές προοδευτικές και δημιουργικές δυνάμεις της χώρας, στην βάση μιας Νέας Διαπραγμάτευσης με τους δανειστές για την αναπτυξιακή πλέον στήριξη της χώρας, να στηριχθούν μεγάλες Κοινωνικές και Διαθρωτικές Μεταρρυθμίσεις και να οδηγηθεί η χώρα στην Παραγωγική και Κοινωνική της Ανασυγκρότηση με κοινωνική δικαιοσύνη και δημοκρατία. Αυτό θα μπορούσε να είναι ένα Σχέδιο που να αφορά μια κυβέρνηση Εθνικής Συσπείρωσης και Ενότητας με μόνη γραμμή εξαίρεσης τον φασιστικό χώρο. Όποιος νιώθει ότι μπορεί να συμβάλλει σε ένα τέτοιο εγχείρημα, πρέπει να συμμετάσχει.