Η Ευρωπαϊκή Eπιτροπή ανοίγει την πόρτα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα χρυσά διαβατήρια (9/6), αμφισβητώντας ευθέως την ουσία του πορίσματος της Ερευνητικής Επιτροπής στη Λευκωσία. Η Επιτροπή υπογραμμίζει με σχετική ανακοίνωσή της πως «ενώ η Κύπρος και η Μάλτα παραμένουν υπεύθυνες για να αποφασίσουν ποιος μπορεί να γίνει Κύπριος και Μαλτέζος, το Δικαστήριο έχει καταστήσει σαφές σε πολλές περιπτώσεις ότι οι κανόνες για την απόκτηση της ιθαγένειας ενός κράτους μέλους πρέπει να λαμβάνουν δεόντως υπόψη το δίκαιο της ΕΕ- προειδοποιητικές επιστολές τον Οκτώβριο του 2020. Η Κύπρος έχει καταργήσει το πρόγραμμά της και έχει σταματήσει να λαμβάνει νέες αιτήσεις την 1η Νοεμβρίου 2020, όμως συνεχίζει την επεξεργασία αιτήσεων που εκκρεμούν». Γι? αυτό «στην περίπτωση της Κύπρου, εάν η απάντηση δεν είναι ικανοποιητική, η Επιτροπή μπορεί να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο». Ο Επίτροπός Δικαιοσύνης Ντιντιέ Ρεντέρς, Επίτροπος Δικαιοσύνης, συμπλήρωσε: «Το να γίνεται κανείς υπήκοος κράτους μέλους σημαίνει ότι γίνεται και πολίτης της ΕΕ. Η σύνδεση αυτή δεν πρέπει να λησμονείται. Η Κύπρος δεν δέχεται νέες αιτήσεις, αλλά εξακολουθεί να διεκπεραιώνει τις εκκρεμείς αιτήσεις. Μέχρι σήμερα, οι ανησυχίες μας δεν έχουν απαντηθεί από τις κυπριακές αρχές και, ως εκ τούτου, απαιτείται περαιτέρω δράση»
Υπενθυμίζω πως ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Κ. Κούσιος ανακοίνωσε την κατάργηση του προγράμματος στις 13 Οκτωβρίου 2020 με ισχύ από την 1η Νοεμβρίου 2020. Εφτακόσιες αιτήσεις για διαβατήρια υπήρχαν έως τις 13 Οκτωβρίου 2020. Άλλα 700 προστέθηκα από 13 Οκτωβρίου έως 31 Οκτωβρίου 2020. Σύνολο 1400 αιτήσεις. Σήμερα με τον πιο επίσημο τρόπο μαθαίνουμε από την Επιτροπή πως η Κύπρος «συνεχίζει την επεξεργασία αιτήσεων που εκκρεμούν»!
Στις 8 Ιουνίου εκδίδεται το πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής για τις κατ? εξαίρεση πολιτογραφήσεις. Πέντε παρατηρήσεις επί αυτού:
Α. Στο πόρισμα σημειώνεται πως «κατά τον ουσιώδη χρόνο 2007 – Αύγουστο 2020, υπήρξε μαζική παρανομία, δηλαδή υπέρβαση του σχετικού Νόμου, από πλευράς Υπουργικού Συμβουλίου και από άλλους, αναφορικά με την πολιτογράφηση μελών των οικογενειών των Επενδυτών – Επιχειρηματιών και διευθυντικών στελεχών Εταιρειών – Επενδυτών. Συγκεκριμένα, από τις 6.779 κατ? εξαίρεση πολιτογραφήσεις φυσικών προσώπων, τα 3.609 φυσικά πρόσωπα ή ποσοστό 53%, αφορούσε σε μέλη οικογενειών και Διευθυντικά στελέχη εταιρειών, τα οποία πολιτογραφήθηκαν εκτός νομικού πλαισίου». Το συντριπτικά μεγάλο ποσοστό του 53% δείχνει ότι όλα ήταν πασιφανή ακόμα (και) μέσα από τη μαζικότητά τους.
Β. Σημειώνει επίσης πως «το Υπουργείο Εσωτερικών, ενώ το 2015 και το 2016 είχε στην κατοχή του γνωματεύσεις της Νομικής Υπηρεσίας, σύμφωνα με τις οποίες η κατ? εξαίρεση πολιτογράφηση των μελών των οικογενειών των επενδυτών ήταν, ενδεχομένως, παράνομη, εντούτοις συνέχισε την ίδια πρακτική μέχρι το 2020, χρονιά κατά την οποία τροποποιήθηκε ο Νόμος». Βέβαια, κάποιος ή κάποια υπηρεσία παρελάμβανε τις γνωματεύσεις και κάποιοι στη συνέχεια τις αγνοούσαν συστηματικά για πέντε χρόνια!
Γ. Υπογραμμίζεται στο πόρισμα πως «είναι προφανές ότι το ΚΕΠ λειτουργούσε από το 2007 μέχρι τις 17.08.2020 με κενά και ελλείψεις, χωρίς επαρκές Νομοθετικό και σχεδόν καθόλου Κανονιστικό πλαίσιο. Επίσης, απουσίαζαν οι ασφαλιστικές δικλείδες, η ορθή νομική καθοδήγηση, αλλά και οι επαρκείς έλεγχοι, έστω και ως προς τους ισχύοντες Νόμους και Κανονισμούς». Αυτό όμως ήταν και το μυστικό πίσω από μαζικές πολιτογραφήσεις: άφηναν «κενά και οι ελλείψεις» και έτσι σήμερα κρύβονται πίσω από τα κενά που οι ίδιοι δεν ήθελαν να γεμίσουν!
Δ. Είναι ιδιαίτερη σημαντική από κάθε άποψη η θέση της Ερευνητικής Επιτροπής πως «διαχρονικά οι, καθ? υπέρβαση του Νόμου, Πράξεις του Υπουργικού Συμβουλίου είναι μεν ακυρώσιμες, υπό προϋποθέσεις, αλλά δεν επισύρουν ποινική ευθύνη για τα Μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου, εκτός εάν έγιναν σκόπιμα και με σκοπό την καταδολίευση, πράγμα που δεν διαπιστώθηκε από τα ενώπιον μας στοιχεία».
Με άλλα λόγια ο πρόεδρος και ορισμένα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου όταν υπέβαλλαν αιτήσεις για πολιτογραφήσεις δικηγορικών γραφείων συμφερόντων τους και από την άλλη τις ενέκριναν ως μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου, λειτουργούσαν άδολα και με καλήν πίστην!
Ε. Η Επιτροπή επιλέγει πως «υπάρχουν ποινικές και πολιτικές ευθύνες και καλεί όλους να αναλάβουν τις ευθύνες που τους αναλογούν, καθώς κατά την κρίση της Επιτροπής υπήρξε μαζική παρανομία». Τα σημεία Δ και Ε συγκρούονται μεταξύ τους, γεγονός που αδυνατίζει χαρακτηριστικά την πειστικότητα του πορίσματος.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με την παρέμβασή της την επομένη του πορίσματος δείχνει πως έχει ορισμένες αμφιβολίες κατά πόσο το δικαστικό σύστημα της νήσου μπορεί να ολοκληρώσει με πληρότητα την έρευνα. Αυτές η απίστευτης έκτασης παρανομίες γίνονταν παρά τις προειδοποιήσεις της Επιτροπής και του Επιτρόπου Δικαιοσύνης. Μπορεί κάποιος εύκολα να υποθέσει τι επιπρόσθετη έκταση θα είχε πάρει η πώληση διαβατηρίων αν δεν υπήρχε και αυτή, η, έστω καθυστερημένη, πίεση της Επιτροπής για ευθυγράμμιση με το ευρωπαϊκό δίκαιο και εντέλει τον τερματισμό του.
Είναι άξιον σημειώσεως πως το Υπουργείο Εσωτερικών επιμένει (9/6) να σφυρίζει αδιάφορα και ανακοίνωσε ότι «μελετά» ακόμα το θέμα όπως έκανε και τον περασμένο Οκτώβρη σε ανάλογης σημασίας επιστολή του Επιτρόπου για την Δικαιοσύνη Ν. Ρέιντερς, 21 /10. Γι? αυτό ο εκπρόσωπος της Ευρωπαίκής Επιτροπής Christian Wigant την επομένη της επιστολής της Επιτροπής δήλωσε με κάθε σαφήνεια ότι «οι αρχές στην Κύπρο πρέπει να τερματίσουν πλήρως το καθεστώς χρυσών διαβατηρίων στο σύνολό του και να σταματήσουν να επεξεργάζονται τις εκκρεμείς αιτήσεις, καθώς αυτό παραβιάζει το δίκαιο της ΕΕ»- KYΠΕ, 10/6/21.