Απέχω σχετικά τον τελευταίο καιρό από την αγαπημένη μας «Μεταρρύθμιση». Αλλά οφείλω (τουλάχιστον στον εαυτό μου) να πω τη γνώμη μου για το «δικό μας» επίμαχο θέμα των ημερών. Την όλη προσπάθεια και εντατική συζήτηση για τη δημιουργία μιας σύγχρονης δημοκρατικής παράταξης. Το συμπέρασμά μου είναι πως το ζήτημα δεν έχει ωριμάσει και μακάρι να έχω άδικο. Προσκρούει σε δύο βασικά ζητήματα, το ηθικό και το πολιτικό.

.

Δεν νομίζω πως ηθικολογώ, αν συμπεριλάβω στα αίτια της κρίσης στον τόπο μας ένα έλλειμμα «ηθικής». Η χώρα, εδώ και καιρό, πριν από την κρίση, χρειαζόταν την «εισαγωγή» ηθικών δυνάμεων στο πολιτικό σύστημα. Η φθορά, έως το κρίσιμο σημείο της ηθικής απαξίωσης του μεταπολιτευτικού συστήματος -του μεγάλου κυρίως, αλλά και του μικρού δικομματισμού- είχε συντελεστεί. Και νέες δυνάμεις που δεν χρεώνονται την ηθική πλευρά της φθοράς, είναι  απαραίτητες. Νέες δυνάμεις, όχι μόνο ηλικιακά, αλλά και πολίτες που είχαν και έχουν ενεργή πορεία στην πολιτική, οικονομική και κοινωνική ζωή της χώρας. Πολίτες που μετέχουν στο «σύστημα», αλλά δεν έχουν ηθικές χρεώσεις. Έτσι κάνουν όλες οι χώρες που διαχειρίζονται κρίσεις και ανανεώνουν τις δημοκρατίες τους. Και τη σημασία αυτής της παραμέτρου τείνουμε, πολλές φορές, υπό την πίεση των εξελίξεων, να την υποβαθμίζουμε.

.

Το δεύτερο «εμπόδιο» για τη συγκρότηση μιας μεγάλης δημοκρατικής παράταξης, είναι το πολιτικό. Μένω στο πολιτικό και δεν καταφεύγω στις ευρύτερες ιδεολογικές αναφορές, ακριβώς γιατί η χώρα χρειάζεται άμεσες πολιτικές απαντήσεις ειδικού τύπου. Οι μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται, δεν έχουν τόσο εμφανή την ανάγκη προσήμου (π.χ., αριστερές ή συντηρητικές). Τίθενται εκ των πραγμάτων πολιτικές προτεραιότητες γενικού εκσυγχρονιστικού, κατά βάση, χαρακτήρα και το μέγα ζήτημα είναι ποιοι έχουν το ηθικό και πολιτικό θάρρος να τις υλοποιήσουν.

.

Σε άλλα σημειώματα έχω αναφερθεί  συμπεριληπτικά στην παθογένεια της μεταπολίτευσης ως τον «άτακτο εκδημοκρατισμό», που οδήγησε σε μια απίστευτη πολυάνθρωπη «πολυθεσμία» σε όλες τις εκφάνσεις του δημόσιου βίου και ταυτόχρονα, σε μια «εθνική» νοοτροπία υποχρεώσεων της κρατικής γαστέρας και των άλλων, χωρίς ευθύνες δικές μας.

.

Ας δούμε το εκπαιδευτικό σύστημα στην ανώτατη εκπαίδευση ως ένα από τα ακραία παραδείγματα και ως μέρος της διοίκησης και του εν γένει κράτους. Η δημιουργία τόσων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων ανά πόλη της χώρας, τόσων άχρηστων ειδικοτήτων, η ύπαρξη τόσων διδασκόντων, δεν έχει προηγούμενο. Χρειάζεται επομένως μια επανασυγκέντρωση με παράλληλη «δημιουργική καταστροφή», ώστε στοιχειωδώς το όλο σύστημα των ΑΕΙ να εξορθολογιστεί. Και εδώ το πρώτο εφόδιο είναι το ηθικό και πολιτικό θάρρος.

.

Ας μείνουμε στο πολιτικό σύστημα, η αναμόρφωση του οποίου αποτελεί την πρώτη προϋπόθεση για να εισέλθει ο τόπος σε μια νέα περίοδο. Το πρώτο βήμα που αποτελεί κατά τη γνώμη μου το ήμισυ της όλης αναμόρφωσής του, είναι η μείωση των βουλευτών σε 200, η οποία είναι συνταγματικά εφικτή (κι όχι 150 όπως θα ήταν πιο σωστό, βλέπε ευρωπαϊκές χώρες με πληθυσμό ανάλογο). Κι εδώ το ζήτημα είναι ποιος θα τολμήσει να το κάνει. Και το ίδιο συμβαίνει σε όλα τα μικρά και μεγάλα προβλήματα που αφορούν τη χώρα.

.

Σημαίνουν όλα αυτά ότι η διάκριση πολιτικών ρευμάτων και παρατάξεων, δεν τίθεται σήμερα;

.

Το κορυφαίο ζήτημα για το οποίο τίθεται η ανάγκη διαφοροποίησης των πολιτικών δυνάμεων, είναι η Δημοκρατία. Το πόσο δηλαδή αυταρχικά και με σεβασμό ή όχι της νομιμότητας θα επιδιωχθούν οι αναγκαιότατες αλλαγές, κάνει τη διαφορά. Και η διαφορά ανάμεσα στη συντηρητική και τη δημοκρατική παράταξη σ? αυτόν τον τομέα, είναι σήμερα κορυφαία επιλογή, που μπορεί και πρέπει να αναδειχθεί. Ίσως το πιο άμεσο παράδειγμα διαφοράς φιλοσοφίας (αλλά όχι απόλυτο) είναι η διαχείριση της αναμόρφωσης της δημόσιας τηλεόρασης.

.

Όμως πολύ φλυάρησα. Το συμπέρασμά μου είναι ότι δεν βλέπω να υπάρχει άμεσα τρόπος να συνδυαστούν και τα δύο, η ηθική στάση και η πολιτική συμφωνία, σε μια λογική πολιτική πρόταση. Κυριαρχεί και πάλι ένας ρεαλισμός του ελαχίστου, που μπορεί να είναι αναγκαίος για τη συντήρηση της κατάστασης, αλλά δεν δημιουργεί προϋποθέσεις για υψηλές πτήσεις.

.

Tο πλήγμα που επέφερε στην υπόθεση της ανασυγκρότησης η αυτοκτονική πράξη της ΔΗΜΑΡ, και δεν θέλω να πω περισσότερα, με το να αποχωρήσει από την κυβέρνηση, δεν έχει ακόμα «χωνευτεί». Ενώ προέχει η σταθερότητα της κυβέρνησης, η οποία θα δοκιμαστεί, ελπίζουμε με θετικό αποτέλεσμα, το μελαγχολικό τρίμηνο του φθινοπώρου.

.

Κατά τη γνώμη μου, σήμερα, η ρεαλιστική οπτική μπορεί να συντηρεί μια χρήσιμη καθημερινή πραγματικότητα, και δεν το υποτιμώ, αλλά δεν προμηνύει μια νέα προσπάθεια ανάτασης.

.

Υ.Γ. Υπάρχει βέβαια και το μέγα «εξωτερικό» θέμα της συγκυρίας, το Συριακό δράμα. Βλέπει κανείς στα ΜΜΕ καθηγητές των πανεπιστημίων μας να αναλύουν την κρίση στη Συρία, με όρους της ιμπεριαλιστικής θεωρίας την εποχή του ψυχρού πολέμου. Ας αφήσουμε τι διδάσκεται στα ελληνικά πανεπιστήμια, αλλά πώς μπορούμε να αντιμετωπίζουμε την απόλυτη ανθρωπιστική κρίση-καταστροφή, με τέτοια εργαλεία;

.

Ε λοιπόν χρειάζεται άμεση  επέμβαση. Το μέγα θέμα είναι οι δυνατότητες. Και είναι σοβαρό για εκείνους που θα πάρουν τις αποφάσεις. Δηλαδή το δημοκρατικό και ανθρωπιστή πρόεδρο Ομπάμα. Τι λέει η δημοκρατική παράταξη γι αυτό;