Λίγο πριν την αλλαγή του χρόνου και περπατάμε όλοι σε τεντωμένο σχοινί προσπαθώντας να μη χάσουμε την ισορροπία μας. Αυτή δυστυχώς είναι η πληρέστερη απόδοση της ψυχολογίας των Ελλήνων. Βιώνουμε έναν πρωτοφανή πόλεμο χωρίς αιματηρές συγκρούσεις και σύγχρονο οπλισμό, αλλά πόλεμο με κυρίαρχο εξολοθρευτικό όπλο τον φόβο. Οι φήμες ύπουλα διασπείρουν τον πανικό: έξοδος από την Ευρωζώνη και επιστροφή στη δραχμή. Η κοινωνία τρομοκρατημένη, με τους πολίτες να είναι » δειλοί μοιραίοι και άβουλοι αντάμα» να περιμένουν ίσως κάποιο »θαύμα» και το πολιτικό σύστημα αναλώνεται σε μικροπολιτικές, παντελώς άπειρο, ανεπαρκές να αντιμετωπίσει τις καταστάσεις. Οι πολιτικοί προσπαθούν να αποδίδουν ευθύνες, δημαγωγούν προκαλώντας χάος και αδιέξοδο, με γνώμονα πάντα κομματικές σκοπιμότητες. Ίσως από όλες τις χώρες της δημοκρατικής Δύσης να κατέχουμε τα πρωτεία στην ανακάλυψη ξένων ευθυνών ή να καταλογίζουμε αβασάνιστα ευθύνες εκεί που δεν πρέπει.

Ο φόβος από την άλλη είναι το »εθνικό μας κουσούρι» με αποτέλεσμα τη στασιμότητα σε όλους τους τομείς, ενώ οι θεσμοί να υφίστανται συνεχή πλήγματα. Η »ελληνική αντίδραση» στο καθεστώς φόβου είναι φαινόμενο αξιοσημείωτο και η ανασφάλεια των πολιτών εκφράζεται με τρόπους εγωκεντρικούς, χωρίς το στίγμα της συλλογικότητας και με κυρίαρχο χαρακτηριστικό την έλλειψη εμπιστοσύνης στην ειλικρίνεια και την εγκυρότητα των επίσημων ανακοινώσεων από όποια πλέον πολιτικά χείλη και αν προέρχονται. Να επισημάνουμε εδώ και τον ρόλο των μέσων μαζικής ενημέρωσης, που με το παραμορφωτικό τους πρίσμα θολώνουν συχνά σκοπίμως την κρίση του κόσμου και προκαλούν τρόμο, χωρίς αίσθηση του μέτρου και της λογικής. Έτσι έγινε κοινό μας έμβλημα το »ο σώζων ευατόν σωθήτω» στη δυσμενή συγκυρία, γι’αυτό και προβαίνουμε σε »απονενοημένες» και αμφιβόλου ποιότητας και αποτελεσματικότητας πράξεις. Γιατί είναι γεγονός πως η »επιστροφή στη δραχμή» δεν αντιμετωπίζεται με συγκέντρωση τροφίμων στα υπόγεια των σπιτιών μας και ανάληψη των πιθανών μας τραπεζικών καταθέσεων. Η κρίση δε θεραπεύεται με ζυμαρικά και κούτες με γάλατα, όσο και αν οι στερήσεις έχουν σημαδέψει βαθιά τον Έλληνα σε όλο το φάσμα της ιστορίας του, όσο απροετοίμαστος κι αν βρέθηκε στην παρούσα κατάσταση! Είναι χαρακτηριστική η Ελληνική ιδιάζουσα γλαφυρότητα και, αν δεν ήταν οι αντιδράσεις μας τραγικές, θα προκαλούσαν το γέλιο! Το ισχυρό σοκ που υφιστάμεθα από το φόβο και τις φήμες για αποχώρηση από την Ευρωζώνη και την μετέπειτα πορεία της χώρας μας, αποκαλύπτει και την παντελή έλλειψη κοινωνικής συνοχής και την απουσία στοιχειωδών λειτουργιών σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Απουσιάζουν συστατικά απαραίτητα όμως για την επιβίωση και τη συνέχιση σε κρίσιμες και »μη κανονικές» συνθήκες. Δυστυχώς το ένστικτο αυτοσυντήρησης έχει οδηγήσει τον καθένα από μας στην περιχαράκωση της ατομικής του ασφάλειας και μας έχει εγκλωβίσει στον θλιβερό μας μικρόκοσμο, κοιτάζοντας το δέντρο και χάνοντας το δάσος και τελικά την ουσία.

Η κοινωνική δυσαρμονία που έχει δημιουργηθεί έχει σαν αποτέλεσμα να χάνονται τα αντιστύλια της ψυχής μας και ο άξονας της υπόστασης του καθενός, γι’αυτό και κυριαρχεί η μεμψιμοιρία, η καχυποψία και ο ατομισμός στη χειρότερη μορφή του. Χάνεται η συλλογικότητα, αυτόματα όμως χάνεται και η ταυτότητα, επειδή αυτά είναι αλληλένδετα. Η εικόνα της κοινωνίας σήμερα είναι ζοφερή, κλειστή, δίχως χαρά και σθένος. Πρωτοφανής είναι η έλλειψη διεξόδων στον σύγχρονο Έλληνα, που προσπαθεί να αναπροσαρμόσει τη νοοτροπία του και όλη του τη ζωή σε μορφές και επίπεδα που ολοένα αλλάζουν αιφνιδιαστικά. Οι νέοι πέρα από την οικονομική κρίση έχουν να αντιμετωπίσουν τον αποκτηνωμένο, ασυνείδητο και εγωιστικό κόσμο. Είμαστε μαζί, όμως είμαστε μόνοι. Η αναβάθμιση της παιδείας, το είδος και η ποιότητα του πολιτικού συστήματος, ο βαθμός εμπιστοσύνης στους θεσμούς και η έννοια της πληροφόρησης μπορούν να προσδιορίσουν και την τελική διαφοροποίηση στη συμπεριφορά του λαού.

Πού είναι η ευαισθησία για τους άλλους; Εμείς και οι δαίμονές μας, χωρίς την παραμικρή εγρήγορση για την τύχη της χώρας. Ούτε τα πικρά βιώματα από το παρελθόν μας δεν είναι ικανά να μας ταρακουνήσουν, οι συναισθηματικές μας παρορμήσεις εκδηλώνονται μόνο ύστερα από κάποιο αιφνίδιο και έντονο κλονισμό, αλλά συνήθως τότε είναι αργά για δάκρυα. Στην κρίσιμη περίσταση για τη χώρα μας αποκαλύπτονται όλες οι επιμελώς κρυμμένες αδυναμίες μας σαν μονάδες και κατ’επέκταση σαν κοινωνική δομή και πολιτικό σύστημα. Η ονειρική μακαριότητα της παντοδυναμίας μας έδωσε τη θέση στην απελπισία και τον κίνδυνο που απειλεί την ανίσχυρη μηδαμινότητά μας. Έχει κανείς την αίσθηση ότι όλοι ήμασταν άριστοι στην προσποίηση και την υποκρισία και εμφανίζαμε με ταχυδακτυλουργικό τρόπο ακόμη και αρετές που δεν είχαμε! Η μαεστρία μας κάλυπτε όλα τα τρωτά μας σημεία και παρουσιάζαμε τις αδυναμίες σαν ικανότητα. Ο αιφνιδιασμός της πρωτόγνωρης κρίσης μας ξεσκέπασε και απομάκρυνε πολλά προσωπεία.

Ευτυχώς -αν και όχι συντονισμένα και σθεναρά- ακούγονται φωνές ορθοφροσύνης, που επιμένουν στην συλλογική δράση, την αλληλεγγύη και την εθνική συνεννόηση. Νιώθουν την ανάγκη του μέτρου και της νηφάλιας κρίσης και δεν παρασύρονται από άστοχες και χωρίς περίσκεψη κινήσεις εντυπωσιασμού. Η Ελλάδα βρίσκεται στην πιο κρίσιμη καμπή της και όσοι θέλουν να αιθεροβατούν και να ενεργούν με ακρισία και φιλαυτία είναι επικίνδυνοι, εφόσον παύουν να λειτουργούν οι δυνάμεις της λογικής, που αιώνες χρειάστηκε να κατακτήσει το ανθρώπινο είδος! Ο εθνικός διχασμός θα προκαλέσει επικίνδυνο ρήγμα στην κοινωνική συνοχή. Το έχει αποδείξει η ιστορία μας και δεν πρόκειται περί ηθικολογικών διατυπώσεων εντυπωσιασμού.

Είναι ανάγκη να δραστηριοποιηθεί »η θορυβώδης μειοψηφία» και να πρωτοπορήσει, να γίνει ο »αντισυρμός» απομακρύνοντας τον αδιέξοδο »συρμό», για να οδηγηθεί η χώρα στην ανάπτυξη το ταχύτερο δυνατό! Και να μπορούν οι νέοι να κάνουν ξανά όνειρα για την πατρίδα τους και κυρίως στην πατρίδα τους! Δεν είναι ώρα για απολογίες, αλλά για απολογισμούς και συντονισμένες κινήσεις όλων, μια και η Ελλάδα μπορεί να σωθεί μόνο με συλλογικότητα και σύμπνοια. Ίσως μόνο έτσι »τα παιδιά της κρίσης» θα μπορούν να πουν αύριο με καμάρι: »Πεινάσαμε, πονέσαμε, απελπιστήκαμε, αλλά ξανά όλοι μαζί ελπίσαμε και δημιουργήσαμε!»