Η ξενοφοβική ρητορεία του πρώην πρωθυπουργού της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο όχι απλώς δεν ανέκοψε την ακροδεξιά, αλλά, αντίθετα, οδήγησε στο κοινοβούλιο με 8% ένα νεοναζιστικό κόμμα, για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας. Ο κατά δήλωσή του Σοσιαλδημοκράτης πολιτικός επένδυσε στη διέγερση αντιπροσφυγικών-αντιμουσουλμανικών ανακλαστικών για να καβαλήσει το ρεύμα του φόβου απέναντι στις μεταναστευτικές ροές προς την ΕΕ και τελικά έπεσε από το περίπου 44% στο 28%, παραμένοντας πρώτο κόμμα, αλλά με μικρές δυνατότητες για το σχηματισμό κυβέρνησης.
Το συμπέρασμα είναι ότι η υιοθέτηση της ατζέντας της ακροδεξιάς ενισχύει την ακροδεξιά. Η απάντηση στο ρατσισμό και τον εθνικισμό είναι η περισσότερη και καλύτερη δημοκρατία. Η απάντηση στο λαϊκισμό είναι οι πραγματικές και δίκαιες μεταρρυθμίσεις, ο έντιμος πολιτικός ορθολογισμός. Αν το δίλημμα είναι μεταξύ ήπιου και σκληρότερου αντιευρωπαϊσμού, κερδίζει ο πιο δυναμικός εκφραστής αυτής της τάσης.
Ας μην χρειαστούν άλλα παραδείγματα για να το εμπεδώσουν όσοι φλερτάρουν με την ιδέα της διολίσθησης στην ακροδεξιά ρητορική.