Αν δούμε την Οκτωβριανή επανάσταση και την Σοβιετική Ένωση ως ένα γιγαντιαίο πείραμα οριστικού κοινωνικού μετασχηματισμού και μιας άπαξ δια παντός λύσης κάθε  προβλήματος  της ανθρωπότητας, ναι, έχουμε λόγο να ασχολούμαστε ακόμη. 

Επειδή βασικό μου πιστεύω είναι ότι στην Ιστορία τα στοιχεία συνέχειας είναι ισχυρότερα από τα στοιχεία   ρήξης, θεωρώ βασιμότερη την υπόθεση ότι στην περίπτωση αυτή δεν είχαμε μια προσπάθεια οικοδόμησης μιας νέας κοινωνίας, αλλά απλώς μια προσπάθεια εκσυγχρονισμού της Ρωσίας από νέα  πρόσωπα και νέες πολιτικές δυνάμεις, ζήτημα που ενδιέφερε την Ρωσία και όχι ολόκληρη την ανθρωπότητα.

Ας μην ξεγελιόμαστε από την αιματηρή σύγκρουση, τον εμφύλιο πόλεμο, τους λιμούς και την δυστυχία. Ούτε από  τις διακηρύξεις, δηλώσεις και πράξεις των επαναστατών ηγετών. Ούτε από   την κολοσσιαία ιδεολογική, πολιτική και  διανοητική  κινητοποίηση και ενασχόληση  παγκοσμίως, που κρατάει ακόμη. 

 Η Ρωσία από την εποχή του Ιβάν του Τρομερού και του Μεγάλου Πέτρου προσπαθεί να συντονιστεί με τον υπόλοιπο    κόσμο και ποτέ δεν καταφέρνει κάτι περισσότερο, από το να ακολουθεί τις πρωτοπόρες χώρες σε σχετική απόσταση, χωρίς πάντως να χάνει την επαφή.  

Ένα κοίταγμα στις διαδικασίες διαδοχής των πάσης φύσεως καθεστώτων θα μας δείξει ότι παντού υπάρχει η ίδια κανονικότητα, που κι αν σπάσει, θα σπάσει φαινομενικά και προς στιγμή. Σύντομα οι δυνάμεις της συνέχειας θα  επικρατήσουν.  Ούτως ή άλλως. Εννοώ, ότι κι αν  η καθιερωμένη διαδικασία  διαδοχής είναι     συνταγματικής κανονικότητας  διαδικασία, τυχόν δικτατορία δεν αποκλείεται,  θα  είναι όμως μια παρένθεση. Αυτό είναι το «ούτως». 

Αλλά στην Ιστορία ήταν πιο συνηθισμένο το «άλλως”. Που σημαίνει, ότι αν η καθιερωμένη διαδικασία  διαδοχής προϋποθέτει δολοφονίες, κόψιμο της μύτης και της γλώσσας και επιεικώς  κλείσιμο σε μοναστήρι, όπως συχνά γινόταν στο Βυζάντιο, θα γίνει έτσι και θα θεωρείται εύλογο, πάντως αποδεκτό. 

Αν για να   διαδεχθεί τον κλάδο  του Λάνκαστερ ο κλάδος της Υόρκης  απαιτείται πόλεμος θα  γίνει ο  πόλεμος των δύο ρόδων. Σκληρός  και αιματηρός. My Kingdom for a Horse !  Και  αν για να έλθουν  ύστερα οι  οίκοι  των Τυδώρ και των Στιούαρτ και να στηριχτούν  θα χρειαστούν δολοφονίες, αποκεφαλισμοί και απαγχονισμοί, θα γίνουν κι αυτοί. 

Αν η διαδικασία διαδοχής προέβλεπε, ότι ο νέος σουλτάνος το πρώτο που κάνει είναι να σφάζει τους ενδεχόμενους αμφισβητίες της εξουσίας του, δηλ. τα άλλα του αδέλφια, αυτή ήταν μια κανονικότητα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και  γινόταν αποδεκτή, ως εύλογη. 

Αν η Ρωσία χρειάζονταν μια επανάσταση για να περάσει από την μία δυναστεία στην άλλη, την έλαβε. Αν ο Στάλιν μας φαίνεται πιο κοντά στον Ιβάν  τον Τρομερό παρά σε έναν  φωτισμένο επαναστάτη ηγέτη που θα άλλαζε  τη μοίρα του κόσμου, δεν οφείλεται στο ότι δήθεν παρέκκλινε από τον ορθό δρόμο, πρόδωσε τα ιδανικά της επανάστασης και καπηλεύτηκε την λαϊκή εξουσία.   Όχι, ήταν ένας Ρώσος ηγέτης.  Δεν έκανε λάθος. Λάθος έκαναν και κάνουν όλοι εκείνοι που δέχθηκαν να στηρίξουν «την οικοδόμηση του σοσιαλισμού σε μία μόνο χώρα», πιστεύοντας ότι εργάζονται για την παγκόσμια  επανάσταση, ενώ  απλώς στήριζαν   τα ρωσικά συμφέροντα, όπως τα οργάνωνε η νέα   ηγεσία της χώρας, δηλ. η δυναστεία των Μπολσεβίκων, που διαδέχθηκε την δυναστεία  των Ρωμανώφ.   Παρακολουθείστε τη σειρά : Λένιν, Στάλιν, Χρουστσόφ, Μπρέζνιεφ, Γκορμπατσώφ. Που ακολουθούν   μετά την πτώση του καθεστώτος οι μεταμπολσεβίκοι : Πούτιν, Πούτιν και Πούτιν  ( ο οποίος  δεν μοιάζει  πολύ με τον Αβραάμ Λίνκολν). Εις επίρρωσιν, θα αναφερθώ στη σημερνή εκδοχή του έκπαλαι φιλορωσικού κόμματος της Ελλάδας, στο ΚΚΕ : Διαχώρισε μετά την πτώση της ΕΣΣΔ τη θέση του από την Ρωσία ; Όχι, με το ΝΑΤΟ και τους Αμερικάνους εξακολουθεί να τα βάζει. 

Θα αναφερθώ τώρα στο άρθρο του φίλου μου, του Κώστα του Κούρκουλου με τίτλο -Η μελαγχολία μιας «νίκης»-.

Όχι, ο κομμουνισμός  στην ΕΣΣΔ κα στις Λαϊκές Δημοκρατίες δεν κατέστρεψε τον ανθρώπινο τύπο που δημιούργησαν αιώνες πολιτισμού και δεν δημιούργησε τον «σοβιετικό άνθρωπο», με χαρακτηριστικά την μαζική πορνεία, την σκληρή εγκληματικότητα, την διαφθορά , την κυνική  αδιαφορία  για τα κοινά και τα φασιστικά ρεύματα που αναδύθηκαν. Κατ’ αρχάς κυνικός γίνεται κάθε άνθρωπος, που δεν μπορεί να επηρεάσει την τύχη του και είναι έρμαιο ανεξέλεγκτων από αυτόν δυνάμεων. Δεν έγινε για πρώτη φορά στην ΕΣΣΔ.  Ύστερα, τα εκατομμύρια και εκατομμύρια των αναλφάβητων μουζίκων που μέχρι τα 1861 ήσαν δουλοπάροικοι («ψυχές», βλ. Γκόγκολ), που   εκατοντάδες χρόνια επιβίωναν στις παγωμένες αχανείς εκτάσεις της Ρωσίας με κοινοκτημονικές πρακτικές δεν τα ξένισε η εισαγωγή των κολχόζ. Τους Ρώσσους    που μέχρι τον Φεβρουάριο του 1917 κυβερνούσε ο  Τσάρος,  δεν τους  ξένισε η αυταρχική μονοκρατορία  του μπολσεβίκικου κόμματος, η έλλειψη   πολυκομματισμού και   ελευθεροτυπίας,    η μη  διάκριση  των εξουσιών  και  ο μη σεβασμός των ατομικών δικαιωμάτων, που ουδέποτε είχαν  απολαύσει.

Ο  κομμουνισμός  στην ΕΣΣΔ κατέστρεψε την ρωσική αριστοκρατία και την ρωσική αστική τάξη και τον πολιτισμό που είχαν δημιουργήσει, που παραδόξως, τα δεύτερο μισό του 19ου αιώνα και  τις πρώτες δεκαετίες του 20ου (μέχρι την αυτοκτονία του Μαγιακόφσκυ) έδωσε στις τέχνες (λογοτεχνία, μουσική, ζωγραφική) κορυφαίες προσωπικότητες και αιώνια έργα και έβαλε στη θέση τους τον πληκτικό σοσιαλιστικό ρεαλισμό, τον Σολόχωφ στη θέση του Τολστόι.  

Αλλά η πορνεία, η διαφθορά και η κυνική αδιαφορία, που ήταν ήδη καθεστώς στις χώρες αυτές και επακόλουθο της μιζέριας της σοσιαλιστικής ζωής έφτασαν σε άλλα επίπεδα, ύστερα από την    έκρηξη  της φτώχιας που ήρθε  μετά την ανατροπή των  καθεστώτων  και την καταστροφή και των δικών τους ανεπαρκών αλλά υπαρκτών εργαλείων κοινωνικής σταθερότητας. Τα δε φασιστικά ρεύματα είναι  μετονομασία κομμουνιστικών δομών και αξιών και εκδήλωση ενός εθνικισμού που ουδέποτε έπαψε να υπάρχει εκεί, ονομαζόμενος  ως αντιμπεριαλισμός.

Θα θέλαμε να μην ήταν έτσι ; Να μην επιβεβαιωθούν και οι πιο εφιαλτικές εκτιμήσεις μας  ;  Έτσι φαίνεται, αλλά γιατί ; 

Διότι στην ψυχή των καλών ανθρώπων μένει το ένα στα χίλια, ότι θα μπορούσε να ήταν και αλλιώς, οπότε κλπ, κλπ…..

Όμως όχι, δεν θα μπορούσε, διότι το  ζήτημα ήταν εσωτερικό της Ρωσίας και  κανενός άλλου. Η οποία προπολεμικά δημιούργησε την Τρίτη Διεθνή και το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα για να την στηρίζει και μεταπολεμικά  μετέτρεψε  τα κράτη που κατέλαβε ο  κόκκινος στρατός, απωθώντας τους Γερμανούς,  σε «μαξιλαράκια» προστασίας της. 

Η συζήτηση έχει ενδιαφέρον, μόνο καθ’ ο μέρος σήμερα στη χώρα μας πολλοί, πάρα πολλοί καλοπροαίρετοι άνθρωποι διατηρούν μια θετική αίσθηση για τον κομμουνισμό, που όμως αφορούσε μόνο τη Ρωσία και τα συμφέροντά της. Η φύση του σοβιετικού καθεστώτος ήταν αυτό και μόνο, κατάλληλο για  τη μετάβαση  της Ρωσίας από τον 19ο αιώνα στον 20ο. 

Ο Μαρξισμός με  τα σοσιαλδημοκρατικά ρεφορμιστικά κόμματα πήγε  την ανθρωπότητα  πιο μπροστά, γέννησε όμως, ως μεσσιανικό, χιλιαστικό κίνημα  και ένα τέρας.  Σημειωτέον, ότι από το 1959 το SPD,  το μεγαλύτερο σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, με εκατονταετή παράδοση, έπαψε να ονομάζεται μαρξιστικό κόμμα.