Στις 15/10 εγκαινιάστηκε στη Θεσσαλονίκη, στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού μεγάλη έκθεση, αφιερωμένη στον Μανόλη Αναγνωστάκη, με τίτλο «Μιλώ… Τεκμήρια και μαρτυρίες. 90 χρόνια από τη γέννησή του — 10 χρόνια απ’ το θάνατό του». Τον γενικό συντονισμό της έκθεσης και των εκδηλώσεων που οργανώνει ο Δήμος Θεσσαλονίκης για το «Έτος Αναγνωστάκη» έχει η Ελένη Χοντολίδου, αναπληρώτρια Καθηγήτρια ΑΠΘ, πρόεδρος της Α΄ Κοινότητος Δήμου Θεσσαλονίκης. Την έκθεση επιμελήθηκε η κοινωνική ανθρωπολόγος, αν. Καθηγήτρια του ΑΠΘ Ελεωνόρα Σκουτέρη-Διδασκάλου.
Το γεγονός ότι γίνεται αυτή η έκθεση είναι σημαντικό και, ταυτόχρονα, μελαγχολικό: ο τιμώμενος είναι απών. Το ότι στην Ελλάδα ο τιμώμενος είναι κατά κανόνα ή απών ή πολυβραβευμένος είναι το σύνηθες, όχι όμως και το αυτονόητο.
Η έκθεση είναι χωρισμένη σε ενότητες που ακολουθούν αφηγηματική λογική, πιστή στη συνέχεια που διέπει παράλληλα τη ζωή και το έργο του Μανόλη Αναγνωστάκη. Ο επισκέπτης, προκειμένου να παρακολουθήσει την αφήγηση αυτή με τη σωστή σειρά, πρέπει να αρχίσει την περιήγηση από τα αριστερά — και αυτό δεν αποτελεί πολιτικό σχόλιο.
Οι παιδικές φωτογραφίες του Αναγνωστάκη είναι τραβηγμένες από τον πατέρα του, Ανέστη Αναγνωστάκη, ακτινολόγο και μανιώδη φωτογράφο. Όταν η μητέρα του Αναγνωστάκη, Βαγγέλα, παντρεύτηκε τον Ανέστη, στα θετικά σχόλια συγγενών και φίλων απαντούσε: «Γιάντα μωρέ καλοπαντρεύτηκα; Έναν φωτογράφο πήρα…» Δεν είναι γνωστό αν αναφερόταν στη φωτογραφική μανία του Ανέστη ή στο κύριο επάγγελμά του, δεδομένου ότι την εποχή εκείνη τους ακτινολόγους τους θεωρούσαν κάτι σαν φωτογράφους.
Η έκθεση, καθώς και η ομιλία του Γιώργου Ζεβελάκη, στενού φίλου και συνεργάτη του Αναγνωστάκη, επιχειρούν να φωτίσουν τις διαφορετικές πτυχές: ο Αναγνωστάκης ως ποιητής, ως κριτικός, ως αναγνώστης της ποίησης και της πεζογραφίας, ο Αναγνωστάκης ως σατιρικός, ως γιατρός, ως πολίτης. Ο Αναγνωστάκης ως ανθολόγος, ως αλληλλέγγυος στους ομοτέχνους του και δη στους ελάσσονες, στους παραγνωρισμένους· στους χαμηλόφωνους. Και, τέλος, ο Αναγνωστάκης ως συλλέκτης: όπως μάς είπε ο Γιώργος Ζεβελάκης, «πολλοί θεωρούν ότι αυτή η έκθεση στηρίζεται σε αυτούς που έχουν δώσει τα ντοκουμέντα, μεταξύ των οποίων είμαι κι εγώ. Πίσω όμως από αυτούς βρίσκεται ο συλλέκτης Αναγνωστάκης, ο οποίος τα διέσωσε και τα διατήρησε».
Διαβάστε στο dim/art την ομιλία του Γιώργου Ζεβελάκη στα εγκαίνεια της έκθεσης και δείτε αδημοσίευτα μέχρι σήμερα τεκμήρια από τη ζωή και το έργο του Μανόλη Αναγνωστάκη