Το κλασικό στερεότυπο που λένε οι πολιτικοί που επισκέπτονται τον Έβρο είναι: «Εδώ φυλάτε Θερμοπύλες». Η φράση αυτή μαζί με άλλες μεγαλοστομίες της εθνικοφροσύνης, έμεινε από την εποχή του ψυχρού πολέμου, με τις «επιτηρούμενες ζώνες» στα σύνορα με την κομμουνιστική Βουλγαρία. Για να περάσει κάποιος την γέφυρα του ?Αρδα προς το λεγόμενο «Τρίγωνο», έπρεπε να κατοικεί μόνιμα εκεί ή να διαθέτει ειδική άδεια εισόδου που εξέδιδε η Ασφάλεια Αλεξανδρούπολης.
Ο ποταμός ένωνε παρά χώριζε την Ελλάδα με την Τουρκία. Τα χωριά που φαίνονται από τη μια όχθη στην άλλη ήταν και οι αλησμόνητες πατρίδες Ελλήνων και Τούρκων απ? όπου τους ξερίζωσαν οι πόλεμοι. Θυμάμαι, μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1970, το τρένο μετά την Ορεστιάδα ακολουθούσε την παλιά σιδηροδρομική γραμμή των Οθωμανικών Σιδηροδρόμων που διερχόταν μέσα από το τουρκικό έδαφος, δυτικά του Έβρου. Χωρίς στάση περνούσε από τον πολύβουο ιστορικό σταθμό του Κάραγατς, την παλιά Ορεστιάδα. Ήταν η περιοχή δίπλα στην Αδριανούπολη, την οποία ο Βενιζέλος, στη διάσκεψη της Λωζάνης, είχε αναγκασθεί να παραχωρήσει στην Τουρκία έναντι των υπέρογκων πολεμικών αποζημιώσεων που απαιτούσε ο Ισμέτ Ινονού. Αλλά και νοτιότερα υπάρχουν τμήματα τα οποία βρίσκονται εκατέρωθεν της κοίτης του Έβρου, αποκομμένα από τις χώρες προέλευσης, λόγω φυσικής ή τεχνικής αλλαγής της κοίτης του ποταμού, ενώ τα σύνορα παρέμειναν αναλλοίωτα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, Έλληνες και Τούρκοι αγρότες καλλιεργούσαν δίπλα-δίπλα τα χωράφια τους, συνεργαζόμενοι και συναναστρεφόμενοι.
ΟΙ ΦΡΑΚΤΕΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
Όταν κατασκευάστηκε η νέα σιδηροδρομική γραμμή, τα χωράφια στο Κάραγατς χωρίστηκαν με ναρκοπέδια. Ήταν συχνοί οι φρικτοί διαμελισμοί ολόκληρων οικογενειών προσφύγων και Τούρκων αντικαθεστωτικών που επιχειρούσαν να διαβούν την ναρκοθετημένη συνοριογραμμή. Πρόσφατα κτίστηκε ο μεγάλος φράκτης στα χερσαία σύνορα του Κάραγατς. Εκεί σταμάτησε το κύμα των προσφύγων τον περασμένο Μάρτιο. Ήταν τις μέρες όπου ένα εθνικιστικό και μισαλλόδοξο τσουνάμι σάρωσε τον τόπο μας. Ο στρατός βγήκε από τους στρατώνες. Η Εκκλησία ευλόγησε τα όπλα. Τα ΜΜΕ έστειλαν πολεμικούς ανταποκριτές. «Πρώτη φορά νικήσαμε τους Τούρκους» είπαν οι «υπερπατριώτες» και ύμνησαν το «νέο έπος του ?40». Άλλοι κυκλοφορούσαν ένοπλοι παριστάνοντας την πολιτοφυλακή. Κυνηγούσαν στα χωράφια πρόσφυγες, τους συνελάμβαναν και τους κακομεταχειρίζονταν. Στελέχη της Χρυσής Αυγής έδωσαν το παρόν στον «αγώνα» , ακροδεξιοί πούλησαν «πατριωτισμό» με το αζημίωτο. Όταν τα πράγματα ηρέμησαν και ο «εχθρός» υποχώρησε, κάποιοι δεν βολεύονταν. Επινόησαν με fake news νέα «εισβολή» Τούρκων σε μια από τις ανατολικά του Έβρου ελληνικές ιδιοκτησίες. Νέοι φράκτες χτίζονται στις περιοχές που βρίσκονται ανατολικά της κοίτης του Έβρου. Φράκτης πολλών χιλιομέτρων θα χτισθεί και σε μεγάλα τμήματα της ελληνικής όχθης του ποταμού.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ ΗΠΙΑΣ ΙΣΧΥΟΣ
Η Ιστορία και η Γεωγραφία ανέδειξαν τον Έβρο σε ένα σταυροδρόμι πολιτισμών. Ποτέ δεν υπήρξαν «φράκτες». Η πανάρχαια Εγνατία οδός που συνέδεε τη Ρώμη με την Κωνσταντινούπολη είναι διάσπαρτη από μνημεία των πέντε πολιτισμών που διέτρεχε στο διάβα των αιώνων. Ο Έβρος αποτελεί για την Ελλάδα μια μοναδική ευνοϊκή πραγματικότητα, ένα συντελεστή ήπιας ισχύος. Θα μπορούσε να μετατραπεί σε «Δαρδανέλια της ξηράς», που θα συνδέουν τον Εύξεινο πόντο με το Αιγαίο. Ένας «εξωτερικός» πληθυσμός που ξεπερνάει τα σαράντα εκατομμύρια βρίσκεται σε οδική απόσταση 2-5 ωρών στην Τουρκία και τη Βουλγαρία. Αυτούς πρέπει να «κατακτήσουμε» με έναν εμπνευσμένο εξωστρεφή αναπτυξιακό σχεδιασμό, με μέτρα πολιτικής και διεθνείς συνεργασίες, για να μετατραπεί ο Έβρος από συνοριακή περιοχή σε ένα μεγάλο υπερεθνικό οικονομικό κέντρο.
Τα τελευταία χρόνια χιλιάδες επισκέπτες από την Τουρκία γεμίζουν τα ξενοδοχεία μας, ζωντανεύουν την αγορά μας. Το ίδιο θα συμβεί και στην Κύπρο. Η Τουρκία θα είναι γείτονάς μας για πάντα. Είναι παράλογο να «δαιμονολογούμε» την προοπτική διαπραγματεύσεων μαζί της, για την επίλυση χρονιζόντων προβλημάτων. Κυρίαρχο ρόλο διαδραματίζει το Κυπριακό. Ας μη χαθούν άλλες ευκαιρίες, ας μη σπαταλήσουμε αλόγιστα άλλο διπλωματικό κεφάλαιο. Θα πρέπει να ξεκινήσει μια νέα περίοδος στις ελληνοτουρκικές και κυπριοτουρκικές σχέσεις, που θα στηρίζονται στην ανάπτυξη και στα κοινά μας συμφέροντα. Ο μεγάλος «φράκτης» που χωρίζει τη Λευκωσία πρέπει να εκλείψει. Η οικονομία θα σαρώσει υπαρκτές και ανύπαρκτες διαφορές. Ήμουν στην Κύπρο στο δημοψήφισμα του 2004. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης με εντυπωσίασε και με γέμισε ελπίδες με την θετική του ψήφο στο σχέδιο Ανάν, όπως και οι Τουρκοκύπριοι της Μόρφου που συνάντησα, παρ? όλο που γνώριζαν ότι, με βάση το σχέδιο, θα έχαναν τις περιουσίες τους.
Εκατό σχεδόν χρόνια μετά την Μικρασιατική καταστροφή με τους εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς και τα εκατομμύρια ξεριζωμούς, είναι καιρός η Κύπρος και ο Έβρος να πρωταγωνιστήσουν στις πρωτοβουλίες για παντοτινή ειρήνη και ευημερία .
Πηγή: www.liberal.gr