Πριν από λίγες ημέρες, δημιουργήθηκε ένταση στο εσωτερικό του εθνικο-λαϊστικού κόμματος της Ελληνικής Λύσης του Κυριάκου Βελόπουλου, ο οποίος έσπευσε να κατηγορήσει βουλευτές του κόμματος του για ‘αποστασία’, με αστήρικτες και ατεκμηρίωτες κατηγορίες περί λήψης χρηματικών ποσών.
Οι βουλευτές του κόμματος Αντώνης Μυλωνάκης και Αικατερίνη-Αναστασία Αλεξοπούλου επέλεξαν να μην επενδύσουν διαπραγματευτικούς πόρους προς την κατεύθυνση επίτευξης κάποιου συμβιβασμού τους με την ηγεσία του κόμματος, ο δε Απόστολος Αβδελάς κινήθηκε σε αντίθετη κατεύθυνση, επιλέγοντας να αποδεχθεί την απόφαση της ηγεσίας του κόμματος για μετακίνηση του από την εκλογική περιφέρεια της Β’ Θεσσαλονίκης σε αυτή των Γρεβενών.[1]
Σε αυτό το πλαίσιο, δύναται να αναφέρουμε πως αυτή η απόφαση αλλοιώνει δραστικά τις συνθήκες του εσωκομματικού πολιτικού-εκλογικού ανταγωνισμού στην επιλογή των Γρεβενών, με τον Κυριάκο Βελόπουλο να προκρίνει «αυταρχικές και ιεραρχικές (αρχηγικές/καισαριστικές) διευθετήσεις στις διαδικασίες λήψης των πολιτικών αποφάσεων»,[2] για να παραπέμψουμε στην ανάλυση της Βασιλικής Γεωργιάδου.
Διανθίζοντας μάλιστα αυτές τις ληφθείσες αποφάσεις (περισσότερο υπονομεύει τη δική του θέση με τέτοιες αποφάσεις), με την άρθρωση ενός εθνικο-λαϊκιστικού λόγου, εντός του οποίου διακρίνουμε τους συνηθισμένους σε τέτοιες περιπτώσεις υβριστικούς και όχι απλά επιθετικούς χαρακτηρισμούς,[3](«σκουπίδια», «ψεύτες»/Πως μπορεί να είναι ψεύτες την στιγμή όπου τίποτε δεν έχει αποδειχθεί; ), την απαραίτητη ‘κατασκευή’ της συνωμοσίας, σύμφωνα με τον Taguieff, των ελίτ που έχουν στόχο να πλήξουν τον ίδιο και το ‘αδούλωτο’ κόμμα του, με τον ίδιο να ανυψώνεται ή αλλιώς, να αυτο-προσδιορίζεται ως ο «άνθρωπος του ελληνικού λαού», αυτός που «ενσαρκώνει την παντοτινή Ελλάδα»,[4] για να παραφράσουμε ελαφριά τον Taguieff.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο, τα «σκουπίδια» δεν έχουν θέση στο κόμμα του αλλά στις ‘χωματερές’[5] και οι ‘καθ’ έξιν ψεύτες,’ στους κομματικούς διαδρόμους και στις ‘αυλές’ των άλλων κομμάτων και όχι σε αυτή της Ελληνικής Λύσης.
Ο Βελόπουλος δομεί ένα (εθνικο-λαϊκιστικό) σύμπλεγμα εντός του οποίου οι ‘προδότες’ και οι ‘ψεύτες’ είναι ένα και το αυτό,[6] δεν έχουν ‘λαϊκή μπέσα’ και ευθυκρισία όπως προφανώς έχει ο ίδιος και άλλα στελέχη του κόμματος, δεν έχουν ‘τιμή’ όντας οτιδήποτε ξεκινά από το ‘α’ στερητικό[7], με τον ίδιο να συνοδεύει το σύντομο και ασυνάρτητο κείμενο του στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης ‘Twitter’, με την φωτογραφία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, η οποία όμως δεν καλύπτει τη δική του μορφή που τίθεται υπό αυτής του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Σε αυτή την περίπτωση επιθυμεί να δείξει πως συνομιλεί μόνο με τους ‘Μεγάλους Έλληνες’ (κάτι τέτοιο προϋποθέτει πως θεωρεί και ο ίδιος τον εαυτό του ‘μεγάλο’ ή αλλιώς, σημαντικό πολιτικά), και όχι με ‘χαμερπείς’ και ‘ψοφοδεείς,’ στοχεύοντας να αποκαταστήσει το τρωθέν πολιτικό του προφίλ.
Άλλωστε, αυτή καθίσταται η μεγαλύτερη έγνοια του, καθότι στον συντηρητικό, ή δεξιό-εθνικο-λαϊκιστικό χώρο (έχουμε κατά νου την τυπολογική προσέγγιση του Betz),[8]έχει να ανταγωνιστεί εν όψει εκλογών, πολιτικά πρόσωπα που πάσχουν από το ίδιο σύνδρομο ‘μεγαλομανίας’ όπως ο ίδιος.
Άλλωστε, μόνο η ίδρυση κόμματος και η διεύθυνση ενός κόμματος μπορεί να ανταποκριθεί στο ενισχυμένο πολιτικό τους ‘Εγώ.’ Ως προς αυτό, θα επισημάνουμε πως πολιτικοί όπως ο Κυριάκος Βελόπουλος ή Αφροδίτη Λατινοπούλου (περισσότερο προς αυτή την πλευρά κοιτά ο Βελόπουλος) διεκδικούν μόνο το statusτου ιδρυτή ενός πολιτικού φορέα,[9] και όχι του συνεχιστή αυτού.
[1] Από αυτή την εξέλιξη, εικάζουμε πως η ηγεσία του κόμματος και προσωπικά ο πρόεδρος του, Κυριάκος Βελόπουλος, ένας υπέρμαχος του αυταρχικού, Πουτινικού μοντέλου διακυβέρνησης, έθεσε με τελεσιγραφικό τρόπο, το εξής δίλημμα στους συγκεκριμένους βουλευτές: Ή αποδέχεστε την πρόταση σας ή δεν θα είστε εκ νέου υποψήφιοι βουλευτές με την Ελληνική Λύση.’ Οι Μυλωνάκης και Αλεξοπούλου όμως, επιλέγοντας όπως είπαμε μία διαφορετική στρατηγική (αποχώρηση από το κόμμα) κατάφεραν να μεγεθύνουν την ένταση στο εσωτερικό του κόμματος, κάτι που, εάν λάβουμε υπόψιν το ό,τι δεν μπήκαν καν στον πειρασμό να συζητήσουν άλλες εναλλακτικές, διαφαίνεται πως ήσαν η μοναδική τους επιλογή. Άρα, έχουμε και την ύπαρξη ρήξης μεταξύ ηγεσίας και βουλευτών και την ολοκλήρωση της ρήξης, την στιγμή όπου τέτοια φαινόμενα δεν προέκυψαν καθόλου εντός του κόμματος κατά τη διάρκεια της κοινοβουλευτικής περιόδου 2019-2023. Παράλληλα, ούτε το προηγούμενο χρονικό διάστημα, το διάστημα δηλαδή πριν από την προκήρυξη των εκλογών της 21ης Μαϊου, διεφάνησαν κάποια ‘σημάδια’ που να λειτουργούσαν ως προπομποί αυτού που θα συμβεί. Εμβαθύνοντας περαιτέρω αναλυτικά, θα τονίσουμε πως μία βασική αιτία ή παράμετρος που οδήγησε στο ξέσπασμα της κρίσης εντός Ελληνικής Λύσης, ήσαν το ότι αυτό το κόμμα δεν μπορεί, την περίοδο μετά την πανδημία, να επανεφεύρει με αποτελεσματικό τρόπο, τον εαυτό του, με αποτέλεσμα, παρά το γεγονός πως δεν υπάρχουν ενδείξεις πως κινδυνεύει να χάσει την κοινοβουλευτική του εκπροσώπηση, να στερείται σταδιακών λόγων ύπαρξης, να βλέπει την πολιτική του ταυτότητα και το πολιτικό του πρόσημο να μην είναι ευδιάκριτα, μία εξέλιξη που μπορεί να έχει μεσοπρόθεσμα σημαντικές και αλυσιδωτές επιπτώσεις (ο παρωχημένος κρατισμός που ευαγγελίζεται δεν καθίσταται ιδιαίτερα ελκτικός) που μπορεί να θέσουν εν αμφιβόλω μέχρι και την πολιτική του ύπαρξη. Εξάλλου, συνυπολογίζοντας στην ανάλυση μας και την πρόσφατη πολιτική ιστορία, θα δούμε πως οι διάφοροι κομματικοί σχηματισμοί που συγκροτήθηκαν στο χώρο πέραν της Νέας Δημοκρατίας, την κυριαρχική θέση της οποίας δεν κατάφεραν ποτέ να υπονομεύσουν, δεν είχαν μεγάλη διάρκεια ζωής. Τα πρώτα ‘σημάδια’ λοιπόν κάνουν την εμφάνιση τους. Εάν τα προβλήματα συσσωρευθούν, τότε οι πολιτικοί ηγέτες δεξιών λαϊκιστικών κομμάτων, δεν έχουν κανέναν ενδοιασμό να αναστείλουν τη λειτουργία του κόμματος τους, συνεχίζοντας να κινούνται στις ‘παρυφές’ του πολιτικού συστήματος, ψάχνοντας την επόμενη ευκαιρία για να ‘τρυπώσουν’ στο κέντρο αυτού, ως οπορτουνιστές.
[2]Βλέπε σχετικά, Γεωργιάδου, Βασιλική., ‘Ή Άκρα Δεξιά και οι συνέπειες της συναίνεσης. Δανία, Νορβηγία, Ολλανδία, Ελβετία, Γερμανία, Αυστρία, Γερμανία,’ Εκδόσεις Καστανιώτης, Αθήνα, 2008, σελ. 89.
[3] Το Τουϊτάρισμα του αρχηγού της Ελληνικής Λύσης είναι γραμμένο σε άπταιστον Πολακική γλώσσα και ύφος. Και τι σημαίνει κάτι τέτοιο; Σημαίνει πως ελλείψει ενός δικού του καθαυτό ‘Βελοπουλικού’ ύφους έσπευσε να υιοθετήσει (ίσως όχι αυτούσια), το manualτου ‘Πολακισμού,’ αποδεικνύοντας και την ευρύτερη επιρροή που ασκεί ο εθνικο-λαϊκιστικός λόγος και το εθνικο-λαϊκιστικό ύφος Πολάκη σε ένα διευρυμένο τμήμα του πολιτικού προσωπικού της χώρας, που υπερβαίνει τη δική του κομματική ένταξη και τις δικές του πολιτικοϊδεολογικές αναφορές. Ως προς αυτό, ο Κυριάκος Βελόπουλος στο τουϊτάρισμα του, εναλλάσσει τα πεζά με τα κεφαλαία (η προσπάθεια του να τοποθετήσει τόνο σε λέξεις γραμμένες με κεφαλαία γράμματα είναι κλασικά Πολακική και δείγμα μίας χαρακτηριστικής γλωσσικής επιθετικότητας που εκφράζεται ως εξής: ‘Γράφω ότι θέλω και όπως το θέλω. Δεν θα μου πεις εσύ ή ο οποιοσδήποτε εάν κάνω λάθος και που κάνω λάθος. Το λάθος μου είναι δικό μου και το γουστάρω’), προκειμένου να δείξει πως όταν γράφει βρίσκεται σε κατάσταση οργής με αποτέλεσμα να μην δίνεται καμία σημασία στη γλώσσα και στην ορθή χρήση της (‘είδατε τι πήγαν να μου κάνουν; Με έχουν τρελάνει’!!), χρησιμοποιεί τα αποσιωπητικά για να καταλάβουν όλοι το ΄ποιόν’ των ατόμων που τόσο καιρό συναναστρέφονταν και του υπόσχονταν ‘πίστη,’ αφήνει, πάλι αλά Πολάκης, ανοιχτό το ενδεχόμενο της ‘ηρωικής εξόδου’ από την πολιτική, εξέλιξη προτιμότερη για τον ‘πολιτικό του λαού’ από το να ΄ενδώσει’ και να ‘προδώσει’ τις αρχές του. Με μία τέτοια εθνικο-λαϊκιστική εσάνς ο Βελόπουλος (ο αρχηγός-‘πιστολέρο’) αισθάνεται πως ξαναβρίσκει το ‘χαμένο νήμα’ της ‘σύνδεσης του με τον λαό’, που τώρα που ‘έφυγαν από τη μέση οι προδότες,’ θα ξανασυμβεί. Βλέπε και, Μπόκας, Χρήστος, ‘Εκλογές 2023 - Βελόπουλος: Βλέπει διεφθαρμένους, πολιτικά «σκουπίδια» και ψεύτες για μια καρέκλα,’ Ιστοσελίδα εφημερίδας ‘Πρώτο Θέμα,’ 23/04/2023,Εκλογές 2023 - Βελόπουλος: Βλέπει διεφθαρμένους, πολιτικά «σκουπίδια» και ψεύτες για μια καρέκλα (protothema.gr)Ένα τέτοιου τύπου τουϊτάρισμα θεωρεί πως του προσφέρει (έχουν σκεφτεί ποτέ πολιτικοί αρχηγοί όπως ο Κυριάκος Βελόπουλος, το πόσο αρνητικές υπηρεσίες προσφέρουν στην ηθικοπολιτική διαπαιδαγώγηση των πολιτών μέσω μίας τέτοιας φρασεολογίας; ) την ευκαιρία να καταστεί trend εντός Τwitter, αυξάνοντας τον αριθμό των ακόλουθων του.
[4]Βλέπεσχετικά, Taguieff, Andre-Pierre., ‘Ο λαϊκισμός στην Ευρώπη,’ Μετάφραση-Σημειώσεις: Πανταζόπουλος Ανδρέας, Περιοδικό Νέα Εστία, Τεύχος 1816, Τόμος 164ος, Νοέμβριος 2008, σελ. 867.
[5] Οι γλωσσικοί όροι «σκουπίδι» και «σκουπίδια», είναι απευθείας αντλημένοι όχι από ένα Χρυσαυγίτικο γλωσσικό ρεπερτόριο, αλλά από ρεπερτόριο Κασιδιάρη (άλλη μία σύγκλιση), εκεί όπου αυτός ο όρος χρησιμοποιούνταν με ιδιαίτερη ζέση ενίοτε, ώστε να δειχθεί προς όλους η ‘αχρηστία,’ η περιττή ύπαρξη την οποία κανείς δεν θα ‘θρηνήσει εάν πεθάνει’, η (βέβαια, ας μην ξεχνάμε πως χρήση του όρου έχουν κάνει και κάνουν, για να χαρακτηρίσουν πολιτικούς αντιπάλους, Αριστεροί και Αριστερές ιστοσελίδες), βαθύτερη επιθυμία εξόντωσης, συμβολικής και πρακτικής (‘πως εξουδετερώνεις το ‘σκουπίδι; Απλά πατώντας το’), σε ένα λεπτό σημείο όπου ο όρος ανα-κατασκευάζεται και ανα-νοηματοδοτείται για λάβει χαρακτηριστικά σημαίνοντος, που δεν χαρακτηρίζει μόνο, αλλά ‘ακολουθεί’: Όσο περισσότερο το ‘σκουπίδι’ προσπαθεί να αποσείσει αυτόν τον χαρακτηρισμό, τόσο περισσότερο κάνει κακό στον εαυτό του και πείθει όλο και περισσότερους ό,τι είναι ‘σκουπίδι’, δίνοντας τους τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν και αυτοί τον όρο.’
[6] Από κοινού ‘προδοσία’ και ‘ψευτιά’ παραγάγουν τον ιδεότυπο του ‘φιδιού’ που τόσο καιρό εκκολάπτονταν στους ‘φιλόξενους’ κόλπους του κόμματος. Πλέον, αυτό που απαιτείται είναι η κοπή της κεφαλής του ‘φιδιού,’ ώστε αυτό να ‘πάψει’ να ‘δηλητηριάζει’ τις σχέσεις μεταξύ των μελών του κόμματος. Αυτό αφήνει να εννοηθεί ο ίδιος, όταν στο τέλος του tweetτου, δηλώνει πως ‘θα πάμε μέχρι τέλους’, υπονοώντας τόσο την ‘εκκαθάριση των πάντων’ με τον ίδιο σε ρόλο ‘μεγάλο εκκαθαριστή’ και όχι ιεροεξεταστή του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι, όσο και το ότι πλέον τα πράγματα θα εξελιχθούν πολύ καλύτερα, γιατί το ‘φίδι πατήθηκε.’
[7] Το να αποδοθεί σε αυτά τα στελέχη ο χαρακτηρισμός ‘απάτριδες’ είναι κάτι πολύ βαρύ για ένα κόμμα τέτοιου τύπου, το οποίο επικαλείται διαρκώς την ‘πατρίδα’ και σαφώς δηλωτικό των αποστάσεων που θέλει να πάρει, επιδιώκοντας πλέον να μην θέλει να ξέρει κανέναν εξ αυτών.
[8]Βλέπεσχετικά, Betz, H.G., ‘Thenew politics of resentment. Radicalright-wingpopulist parties in Western Europe,’ Comparative Politics, 245, 4, 1993, σελ. 413-427. Η Ελληνική Λύση «αντιλαμβάνεται το κράτος ως εθνικο-πολιτισμικά ομοιογενή πολιτική οργάνωση». Τον εθνικο-λαϊκισμό η Ελληνική Λύση δεν τον βρήκε ‘εκτός’, ‘κάπου μακριά.’ Αντιθέτως, αυτό ενυπήρχε οργανικά εντός κόμματος, από την στιγμή της ίδρυσης του. Βλέπε σχετικά, Γεωργιάδου, Βασιλική., ‘Ή Άκρα Δεξιά και οι συνέπειες της συναίνεσης. Δανία, Νορβηγία, Ολλανδία, Ελβετία, Γερμανία, Αυστρία, Γερμανία…ό.π., σελ. 94.
[9] Προκειμένου να ενταχθούν στην ίδια κατηγορία με ηγέτες όπως ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο Ανδρέας Παπανδρέου. Η κουλτούρα που αναπτύσσουν οι αρχηγοί μικρότερων κομματικών σχηματισμών, καθώς και ο τρόπος που ηγούνται, δεν έχουν συγκεντρώσει το ενδιαφέρον των πολιτικών επιστημόνων.