Έγραφα τις προάλλες στην ανάρτηση με τίτλο «Περί «κυβέρνησης ηττημένων» (μέρος 1ο) πως είναι ατυχής η επικέντρωση έως τώρα της προεκλογικής αντιπαράθεσης στο σχετικό όρο που εισήγαγε ο Αλ. Τσίπρας, όχι μόνο επειδή παρακάμπτει τα προγραμματικά επίδικα και είναι ένα απίθανο ενδεχόμενο αλλά και επειδή αυτός καθ’ αυτός ο όρος είναι εντελώς άστοχος και λανθασμένος.
Άστοχος και λανθασμένος γιατί στα αναλογικά εκλογικά συστήματα -και όχι μόνο σε αυτά- δεν υπάρχει κανένας συνταγματικός, νομικός, θεσμικός ή άλλος περιορισμός όσον αφορά το ποιες δυνάμεις μπορούν να σχηματίσουν κυβέρνηση.
Προφανώς δεν είναι ο κανόνας αλλά -υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις- και εφόσον το επιτρέπουν οι συσχετισμοί και οι «πολιτικές συγγένειες», μπορεί να σχηματισθεί κυβέρνηση χωρίς τη συμμετοχή του πρώτου κόμματος.
Πρόσφατο παράδειγμα η Πορτογαλία, όπου το Σοσιαλιστικό Κόμμα, πριν τις τελευταίες εκλογές στις οποίες κατέκτησε την αυτοδυναμία, είχε σχηματίσει κυβέρνηση με την ψήφο μικρότερων αριστερών κομμάτων, παρότι είχε έρθει δεύτερο. Ακόμα πιο πρόσφατο (αλλά λίγο διαφορετικό) παράδειγμα η Σουηδία όπου οι Σοσιαλδημοκράτες, οι οποίοι συγκροτούσαν την απερχόμενη κυβέρνηση, ήρθαν και πάλι πρώτοι με αύξηση, μάλιστα, των δυνάμεών τους αλλά επειδή μειώθηκαν των συμμάχων τους θα σχηματισθεί κυβέρνηση από το δεύτερο και το τρίτο κόμμα. Ακόμα και στην Ελλάδα το μακρινό 1951 είχε σχηματισθεί κυβέρνηση από τον δεύτερο (Ν. Πλαστήρας) και τον τρίτο (Σ. Βενιζέλος) παρακάμπτοντας τον πρώτο, δηλαδή, τον Συναγερμό του Αλ. Παπάγου.
Δεν τα γνώριζε αυτά ο Α. Τσίπρας που εισήγαγε τον όρο «κυβέρνηση ηττημένων»; Προφανώς και τα ήξερε, αν και με τον συγκεκριμένο δεν μπορείς ποτέ να είσαι σίγουρος για τις γνώσεις του. Όμως, διεκδικώντας την πρωτιά ως sine qua non όρο για το σχηματισμό κυβέρνησης επιδιώκει να ξορκίσει τη χαλαρή/χαμένη ψήφο στις εκλογές της απλής αναλογικής, ανεξαρτήτως αν έτσι υπονομεύει το εκλογικό σύστημα που ο ίδιος εισήγαγε και -υποτίθεται- πως πιστεύει.
Τα γνώριζε, βέβαια, και ο Κ. Μητσοτάκης, ο οποίος, όμως, ήταν εύλογο να εκμεταλλευθεί προεκλογικά το δώρο που του έκανε ο Α. Τσίπρας, καθώς, εκτός όλων των άλλων, ο όρος ενέχει και μια ηθική απαξία.
Παρότι, λοιπόν, ο Α. Τσίπρας εισήγαγε τον όρο για να τον ξορκίσει και να αρνηθεί αυτή την προοπτική, με δεδομένα τα χαρακτηριστικά του ανδρός, πιστεύω πως κανείς δεν μπορεί να βάλει το χέρι του στη φωτιά, πως αν τα αποτελέσματα της πρώτης κάλπης του δίνουν την αριθμητική δυνατότητα δε θα το επιχειρήσει.
Σε αυτή την περίπτωση, όμως, το «κακό» δε θα ήταν η προσπάθεια να συνεννοηθούν οι -κατά Τσίπρα- «ηττημένοι».
Το πρώτο πρόβλημα θα ήταν πως όλοι οι δυνητικά συμμέτοχοι θα αυτοδιαψεύδονταν κραυγαλέα. Ο ένας αρνείται τώρα την «κυβέρνηση ηττημένων», ο άλλος δε θέλει τον Τσίπρα πρωθυπουργό, ο τρίτος θεωρεί την κυβέρνησή ΣΥΡΙΖΑ τη χειρότερη και ο τέταρτος λέει πως καλύτερα να κόψει το χέρι του. Εν ολίγοις, αν όλοι αυτοί σχημάτιζαν του ενός ή του άλλου είδους κυβέρνηση, θα μιλούσαμε για τη μεγαλύτερη πολιτική απάτη της μεταπολίτευσης.
Το δεύτερο πρόβλημα θα ήταν πως με δεδομένα τα ασφυκτικά συνταγματικά περιθώρια μια κυβέρνηση αυτού του είδους θα ήταν κυριολεκτικά κυβέρνηση άρπα κόλλα όσον αφορά το προγραμματικό της στίγμα και περιεχόμενο.
Το τρίτο και μεγαλύτερο πρόβλημα είναι πως όσα χωρίζουν αυτά τα τέσσερα κόμματα της υποθετικής κυβέρνησης είναι απείρως περισσότερα από όσα τους ενώνουν. ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ έχουν βρεθεί στις αντίπερα όχθες των διαχωριστικών γραμμών που δημιουργήθηκαν από το 2009 και εντεύθεν, χωρίς αυτό να έχει μεταβληθεί ριζικά την τελευταία τετραετία. Το ΜΕΡΑ 25 επιδιώκει με Δήμητρα, Οδυσσέα κ.ο.κ. την επιστροφή σε ένα ακόμα πιο εφιαλτικό 2015. Για δε το ΚΚΕ της κρατικοποίησης των πάντων και της δικτατορίας του προλεταριάτου ούτε λόγος.
Συνελόντι ειπείν το πρόβλημα σε αυτή την υποθετική κυβέρνηση «προοδευτικής συνεργασίας» δε θα αφορούσε πως θα ήταν των ηττημένων αλλά πως θα επρόκειτο κυριολεκτικά για μια «κυβέρνηση Φρανκεστάϊν», επικίνδυνη για τον τόπο.
(Συνεχίζεται)
Από ανάρτηση στο Facebook