Η κρίση και η διαχείρισή της από ένα πολιτικό προσωπικό χωρίς σχέδιο, ειρμό, όραμα και ήθος, συνετέλεσαν στην εκ νέου ανάδυση ενός βαθέος ρήγματος, κοινωνικού, πολιτικού και πολιτισμικού, που απειλεί να ανατρέψει όχι μόνο όποια μεταρρυθμιστικά βήματα έγιναν τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά κι αυτό το δημοκρατικό και ευρωπαϊκό κεκτημένο της μεταπολίτευσης.
Αυτό το βαθύ πολιτισμικό ρήγμα αναπαράγεται σήμερα όμως και στα πλαίσια της ΔΗΜΑΡ. Χρειάζεται να είμαστε επιτέλους ξεκάθαροι: Το θέμα δεν είναι αν κάποιος διαφωνεί με τα μέτρα ή με κάποια από τα μέτρα. Το σημαντικό στην πολιτική πρόσληψη μια πολύπλοκης κοινωνικής πραγματικότητας, όπως η σημερινή, είναι να προσλαμβάνεται το κεντρικό πολιτικό της διακύβευμα.
Oι ευρωπαϊκοί λαοί βρίσκονται για πρώτη φορά τα τελευταία 30 χρόνια σε μια κρίσιμη διασταύρωση: το δημοκρατικό ευρωπαϊκό κεκτημένο κλονίζεται, καταπονημένο από την μικρόπνοη διαχείρισή του από πολιτικές ελίτ, στο βλέμμα των οποίων για χρόνια, αν μη τι άλλο, δεν σπίθιζε τίποτα, και απειλούμενο από την ευθεία επίθεση οικονομικών και κοινωνικών συμφερόντων που επέτυχαν την αυτονόμησή τους από οποιοδήποτε κανονιστικό πλαίσιο και πολιτική παρέμβαση.Το ευρωπαϊκό σχέδιο αμφισβητείται σήμερα και από δεξιά και από αριστερά και η ευρύτατη κοινωνική συμμαχία που το στήριζε, κινδυνεύει να διαρραγεί με απρόβλεπτες συνέπειες, ακόμα και για το μεταπολεμικό κεκτημένο της ειρήνης.
Η ΔΗΜΑΡ χρειάζεται να αναδείξει την εύρεση του ουσιώδους: ενός οράματος κι ενός στρατηγικού σχεδίου για την ουσιαστική πολιτισμική, πολιτική και παραγωγική εκ νέου ένταξη της Ελλάδας σε μία νέα, δημοκρατική, φιλελεύθερη και κοινωνική Ευρώπη. Οφείλει να εγκεντρίσει το σώμα μιας κοινωνίας που έλκεται από έναν υπολανθάνοντα αντι-ευρωπαϊσμό, έναν υφέρποντα εθνικισμό και μια παρηγορώσα ιδεολογική μονοτροπία, που ετεροκαθορίζεται σε αντιδιαστολή με το «εξ Εσπερίας κακό», με ένα ξεκάθαρο μεταρρυθμιστικό, φιλοευρωπαϊκό όραμα. Για να πείσει όμως γι’ αυτό, χρειάζεται να κεντρίσει πρώτα και κύρια το δικό της σώμα, με σαφή μεταρρυθμιστικό λόγο κι όχι με απολογητική των μέτρων, ούτε με οριοθέτηση κόκκινων γραμμών που χαϊδεύουν τ’ αυτιά της αριστεροφροσύνης: Για παράδειγμα, οι απολύσεις όλων των προσληφθέντων στο Δημόσιο εκτός ΑΣΕΠ, δεν είναι δεξιό μέτρο. Χρειάζεται να τολμήσει να έρθει σε ρήξη με κοινωνικά αντι-μεταρρυθμιστικά στρώματα που και εν μέρει τη στελέχωσαν και ήταν και παραμένουν δέσμια του παραγοντισμού, του ημετερισμού και του παρασιτισμού.
Το κεντρικό πολιτικό διακύβευμα εδώ που φτάσαμε, δεν είναι η ψήφιση ή η καταψήφιση ενός ακόμα πακέτου μέτρων. Είναι η στρατηγική επαναδιατύπωση του δημοκρατικού, ευρωπαϊκού παρόντος και μέλλοντος της ελληνικής κοινωνίας και η ανα-οροθέτηση της ευρωπαϊκής προτεραιότητας. Εδώ όμως υπάρχει μια παρεξήγηση: Η ευρωπαϊκή προτεραιότητα δεν υφίσταται υπό όρους, υπό την αίρεση δηλαδή της αλλαγής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε αντίθεση με όσους λένε ή υπονοούν ότι η κοινή ευρωπαϊκή πορεία δεν είναι μονόδρομος, ήρθε η ώρα να πούμε ξεκάθαρα ότι η ευρωπαϊκή συμπόρευση είναι εικόνισμα. Χρειάζεται να προκρίνεται σχεδόν a priori, χωρίς αυτό να σημαίνει, βέβαια, αποδοχή της τρέχουσας πραγματικότητας, ούτε καταφυγή σε γενικόλογες επικλήσεις, αλλά να προβάλλει ως μια φλογερή και πειστική διατύπωση ενός ευρωκεντρικού, μεταρρυθμιστικού πολιτικού λόγου. Ο κριτικός λόγος για την Ευρώπη που έχουμε, χρειάζεται να συνδυάζεται με έναν οραματικό για την Ευρώπη που είμαστε και θα γίνουμε, για την Ευρώπη ως τόπο μιας νέας ιστορικής ουτοπίας. Οι ευρωπαϊκοί λαοί έχουν μέλλον μόνο ως μέλη μιας Ευρωπαϊκής Πολιτείας. Αυτό είναι το δάσος πίσω από το δέντρο των μέτρων.