«Εμεσα από τα σύννεφα», είπε χθες ο αναπληρωτής υπουργός Δημόσιας Τάξης Γιάννης (με δύο «ν» και όχι Τζίμης) Πανούσης. Ηταν το δεύτερο στέλεχος της σημερινής κυβέρνησης που έμεινε άφωνο, όταν πληροφορήθηκε μία είδηση που όλοι εμείς ξέραμε αλλά εκείνο αγνοούσε. Είχε προηγηθεί ο Γιάνης Βαρουφάκης, ο οποίος έχασε τη λαλιά του όταν ενημερώθηκε για τα νέα επιδόματα στη ΔΕΗ. Ενώ η κοινή γνώμη έβριζε επί ένα δεκάωρο, ο πρώτος τη τάξη «πεφτωσυννεφάκης» στο υπουργικό σχήμα έμαθε τα θλιβερά μαντάτα από τον δημοσιογράφο συνομιλητή του στις εννιά το βράδυ.
Επρόκειτο για μια πρωτόγνωρη αφωνία αυτή που έπληξε τον συνήθως ευφραδή υπουργό Οικονομικών, ο οποίος έχει εισαγάγει πολλούς νεολογισμούς στο νέο πολιτικό λεξιλόγιο: από τον «δημοσιονομικό εικονικό πνιγμό» (fiscal waterboarding), τον οποίο έχει υιοθετήσει και ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, μέχρι τη «δημιουργική ασάφεια» και τη «σκοτοδίνη». Μεγάλη είναι η συνεισφορά και του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά, στον εμπλουτισμό της τρέχουσας κυβερνητικής αργκό, καθώς η διολίσθηση της Ελλάδας σε «αποικία χρέους», όπως είναι ο τίτλος του βιβλίου του, θεωρείται πλέον αξίωμα.
Aν στη δεκαετία του ’80 είχαμε τις παπανδρεϊκές εμβληματικές αναφορές σε «μη προνομιούχους», «περήφανα γηρατειά», τον «μη πόλεμο» και τις επιγραμματικές δημόσιες συγγνώμες («mea culpa»), το ’90 περάσαμε στην –κατά Σημίτη– «ισχυρή Ελλάδα» και στον φετιχισμό του «εκσυγχρονισμού». Επί Καραμανλή είχαμε τους «νταβατζήδες» και «τη μηδενική ανοχή», αλλά και την αγαπημένη διαβεβαίωση πως «η οικονομία είναι θωρακισμένη», που επέμενε να επαναλαμβάνει λίγο πριν από τη λήξη της θητείας του. Ηχεί πλέον σαν φράση από τη χαμένη μας αθωότητα, κάτι σαν το υπό εξαφάνιση «Ωχ, καράφλιασα», με δεδομένη τη γνωστή συνέχεια αλλά και τη μετέπειτα εκκωφαντική σιωπή του ίδιου του εμπνευστή της. Aκολούθησαν οι αγαπημένοι αγγλισμοί του Γιώργου Παπανδρέου, όπως η «κοινωνική λογοδοσία», που θύμιζε παλιομοδίτικο αρραβώνα με τον λαό, αλλά και οι ελληνικούρες του, που αναμφισβήτητα ήταν πιο συμπαθητικές από τις απειλητικές δεσμεύσεις του Αντώνη Σαμαρά περί «ανακατάληψης των πόλεων».
Εχει ενδιαφέρον γλωσσολογικό η μετεξέλιξη του κυβερνητικού λεξιλογίου· είναι ενδεικτική του επιπέδου του πολιτικού λόγου. Τώρα λοιπόν μετά το οργουελιανό newspeak και τους όρους-ταμπού, τη «μη τρόικα» (λέγε με «θεσμούς») και το «μη μνημόνιο» (MMFA ή «γέφυρα»), το γλωσσάρι του αντιμνημονιακού μετώπου έχει επεκταθεί με τη βοήθεια και των Ανεξαρτήτων Ελλήνων και του υπουργού Αμυνας, Πάνου Καμμένου, ο οποίος έχει συνεισφέρει πολύτιμες λέξεις όπως «πρόβατα», «προσκυνηγμένοι» καθώς και την έκφραση «θα το κάνουμε Κούγκι». Ποτέ ο λόγος της εξουσίας δεν ήταν τόσο αντιεξουσιαστικός. Ούτε φυσικά τόσο ποιητικός. Μην ξεχνάμε ότι τέσσερα μέλη του υπουργικού συμβουλίου (Γ. Πανούσης, Ν. Κοτζιάς, Νάντια Βαλαβάνη και Τ. Κουράκης) έχουν πειραματιστεί με τον στίχο.