Είναι εμφανές πλέον, ότι το σύστημα κοινωνικής οργάνωσης και η πολιτική του έκφραση έχουν προσεγγίσει τα όρια τους. Η πελατειακή λογική και ο συντεχνιασμός συνέβαλαν στην ευδοκίμηση της διαφθοράς, ενώ σε συνδυασμό με την μη οικοδόμιση ενός παραγωγικού μοντέλου οικονομικής οργάνωσης και την χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση στο ευρύτερο ευρωπαϊκό επίπεδο το πρόβλημα φαντάζει δυσεπίλυτο στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της ελληνικής πραγματικότητας. Τόσο η κοινωνία, όσο και το πολιτικό σύστημα αντιδρούν με μη λειτουργικό τρόπο, τουλάχιστον προς το παρόν, διότι καλούνται να κινηθούν με μεγάλη ταχύτητα για την αντιμετώπιση της κρίσης, όμως οι κοινωνικές και πολιτικές δομές δεν είναι δυναμικές. Η δε χώρα, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οφείλει να βγει από την αποχαύνωση του καταναλωτισμού και να κινηθεί με χαρακτηριστικά κοινωνίας της γνώσης και της επίδοσης. Και αυτό είναι πολύ δύσκολο. Η ίδια ως οργανωμένο σύνολο υφίσταται τις επιπτώσεις των εσωτερικών της αντιφάσεων, ενώ διαθέτει ένα ανεπαρκές πολιτικό σύστημα.

Η κοινωνική κρίση έχει πολλές διαστάσεις και αφετηρίες, οι οποίες δεν έχουν μόνο τοπικά, εθνικά χρακτηριστικά, αλλά οφείλονται στην μετάλαξη της πολιτισμικής ταυτότητας της ελληνικής κοινωνίας στο πλαίσιο εισβολής και κυριαρχίας της λογικής της κοινωνίας του θεάματος και του σκληρού ανταγωνισμού, στον οποίο βασίζεται η νεοφιλελεύθερη εκδοχή του καπιταλισμού. Το άτομο καταξιώνεται μόνο στο πλαίσιο της επιβολής του στον χώρο δραστηριοποίησης του και πέρα από αυτόν, με κάθε μέσο, το οποίο μπορεί να είναι θεμιτό, μπορεί όμως να είναι και αθέμιτο.

Το εγώ πλέον δεν είναι η υποκειμενική οπτική νοητικής προσέγγισης και βίωσης της πραγματικότητας, αλλά η κυριαρχία πάνω στους άλλους, η οποία μπορεί να είναι πολύμορφη, από οικονομική μέχρι διοικητική, πολιτική, πολιτισμική. Εδώ πλέον έχουμε μια διαστροφή, διότι η ανθρώπινη αυτογνωσία είναι προϊόν άσκησης με κάθε μέσο εξουσίας στους άλλους. Δεν είναι το προϊόν της ελεύθερης επικοινωνίας με άλλους.

Όμως η ανθρώπινη αυτογνωσία είναι λιγότερο η έκφραση ατομικών πνευματικών ικανοτήτων. Πάνω από όλα είναι η δυνατότητα αφομείωσης ενός πολιτισμικού συστήματος, επικοινωνίας με άλλους ανθρώπους, συνεργασίας και μάθησης από τους άλλους.

Η ανθρώπινη συνείδηση γεννιέται στο πλαίσιο ειδικών και υψηλής εξέλιξης μορφών κοινωνικών ικανοτήτων κατά τη διάρκεια της διαπροσωπικής ειπικοινωνίας. Αυτό ακριβώς αποκαλείται «κοινωνική ευφυία». Αυτό το είδος σκέψης, το οποίο βασίζεται στη συνεργασία, ανέδειξε τον σκεπτόμενο άνθρωπο σε πρότυπο της εξέλιξης, διότι κατέστησε δυνατή τη λειτουργία του ως ομάδα. Καταδεικνύει δε σύμφωνα με τον Jurgen Habermas, ότι μόνο ο άνθρωπος διαθέτει ελεύθερη βούληση και μπορεί να ανπτύσσει δραστηριότητα, ακόμη και αντίθετα με τα δικά του συμφέροντα.

Ο άνθρωπος δεν είναι μια βιολογική μηχανή, η οποία λειτουργεί σύμφωνα με πάγιους κανόνες, αλλά έχει ελεύθερη βούληση.

Η κοινωνική διάσταση της ανθρώπινης συνείδησης και αυτογνωσίας είναι η βασική προϋπόθεση για την διαμόρφωση συστήματος κοινωνικών αξιών και λειτουργίας του με δεσμευτικό χαρακτήρα για τα μέλη συλλογικών μορφωμάτων και τοπικών κοινωνιών. Με αυτό τον τρόπο οικοδομείται η κοινωνική συνοχή και διασφαλίζεται η βιώσιμη πορεία των ανθρώπινων κοινωνιών προς το μέλλον. Δικλείδα ασφαλείας για αυτές τις διεργασίες είναι η πραγματοποίηση τους σε πραγματικό χρόνο στο πλαίσιο ανάπτυξης διαλόγου και ουσιαστικής συμμετοχής των ατόμων. Αυτό σημαίνει, ότι κάθε άνθρωπος είναι σε θέση να προσεγγίσει και να καταλάβει με τη νόηση την πραγματικότητα, στην οποία ζει και δρατηριοποιείται, ώστε να δύναται να κάνει επιλογές και να βιώνει την ελευθερία της βούλησης του.

Στη σύγχρονη εποχή της παγκοσμιοποίησης και της εικονικής πραγματικότητας, ψηφιακής ή του θεάματος, με παράλληλη κυριαρχία του νεοφιλελευθερισμού έχει αφαιρεθεί από το άτομο και τις τοπικές κοινωνίες η δυνατότητα συμμετοχής στη διαμόρφωση κοινωνικών αξιών. Αυτή η λειτουργία πλέον έχει μετατεθεί σε άλλο επίπεδο. Οι αξίες ταυτίζονται με το κανονιστικό πλαίσιο, το οποίο διασφαλίζει την λειτουργία και την αναπαραγωγή του οικονομικού συστήματος στο σύχγρονο νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό.

Γι’αυτό και οι βασικές αξίες είναι ο άκρατος ανταγωνισμός και ο καταναλωτισμός. Αυτές οι δύο παράμετροι διασφαλίζουν τη λειτουργία και αναπαραγωγή του συστήματος. Στη σημερινή μάλιστα μαζική κοινωνία του θεάματος τα εικονικά Μαζικά Μέσα Επικοινωνίας εγγυώνται με τον καλύτερο τρόπο την μετατροπή του ατόμου σε καταναλωτή των αξιών, οι οποίες εξασφαλίζουν την λειτουργία του συστήματος. Οι άνθρωποι και οι κοινωνίες δεν πορεύονται με βάση τις πραγματικές τους ανάγκες, αλλά με βάση τις ανάγκες του συστήματος και την αναπαραγωγή του.

Στην Ελλάδα, ως περιφερειακή χώρα, στην οποία δεν παράγονται αξίες, η κοινωνική κρίση εμφανίζεται και με τη μορφή της απώλειας της πολιτισμικής ταυτότητας.

Στο πλαίσιο της κοινωνίας του θεάματος, το οποίο είτε με τη μορφή της εικονικής ψυχαγωγίας είτε με αυτήν του μουσικού ακροάματος, που παράγονται σε χώρες του πυρήνα όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, οι αξίες διοχετεύονται με τη λογική του καταναλωτικού προϊόντος και διαβρώνουν την πολιτισμική ταυτότητα. Η όποια επαφή με την παράδοση έχει χαρακτήρα φολκλόρ. Η πολυπολιτισμικότητα στη δυναμική προβολή της στο μέλλον θα ακολουθήσει φθίνουσα πορεία. Οι κοινωνίες, οι οποίες κινούνται στον πυρήνα του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος με το αντίστοιχο πολιτικό και γεωστρατηγικό εκτόπισμα, θα επιβάλλουν το σύστημα αξιών σε πλανητικό επίπεδο.

Ένα επιπλέον επιβαρυντικό στοιχείο της κοινωνικής κρίσης στην Ελλάδα είναι η πελατειακή λογική, η οποία διαπερνά το σύνολο των κοινωνικών συστημάτων και λειτουργεί ανασταλτικά σε σχέση με την ανάπτυξη δυναμικής υπέρβασης και εκσυγχρονισμού των κοινωνικών δομών και στερεοτύπων, τα οποία την υπηρετούν. Συμπληρωματικά σε αυτά τα αρνητικά φαινόμενα στην ελληνική κοινωνία λειτουργεί και η διαφθορά, η οποία διαπερνά το σύνολο των κοινωνικών συστημάτων και στην οποία συμμετέχει η πλειοψηφία του πληθυσμού είτε ενεργά είτε παθητικά. Ορισμένες μάλιστα κοινωνικές ομάδες έχουν αναγάγει την διαφθορά σε κυρίαρχο στοιχείο της καθημερινότητας τους και εργαλείο συσσώρευσης πλούτου και κοινωνικής ανόδου.

Το πελατειακό σύστημα σε συνδυασμό με την διαφθορά και τον άκρατο κομματισμό, ο οποίος χαρακτηρίζει την όποια κοινωνική δυναμική υπάρχει, έχουν συντελέσει αποφασιστικά και στην μη ανάπτυξη κινήματος της κοινωνίας πολιτών.

Η πλειοψηφία την Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, οι οποίες δραστηριοποιούνται σε διάφορους τομείς, είναι προέκταση των κομμάτων και χρησιμοποιούνται για την απόκτηση πολιτικής επιρροής στις τοπικές κοινωνίες. Με αυτό τον τρόπο εξουδετερώνεται η όποια προοπτική για την ανάπτυξη μη ελεγχόμενων κοινωνικών κινημάτων και έκφρασης με διεκδικητική λογική του κοινωνικού συμφέροντος.

Αποτέλεσμα αυτού του φαινομένου είναι και η ανυπαρξία ισχυρών δικτύων στο χώρο της κοινωνίας πολιτών, τα οποία θα μπορούσαν να έχουν θεματική αναφορά (πολιτισμικό δίκτυο, περιβαλλοντικό δίκτυο και άλλα) και να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της συμμετοχικής λογικής στο επίπεδο της τοπικής κοινωνίας και στην πολιτική λειτουργία με στόχο την έκφραση της βούλησης της χωρίς τον ασφυκτικό έλεγχο των κομμάτων. Αυτό θα βοηθούσε και στην ανάπτυξη διαλόγου στο επίπεδο της κοινωνικής βάσης και στην διαμόρφωση συνειδητοποιημένων πολιτών και όχι καταναλωτών της πολιτικής και ό,τι αυτό συνεπάγεται για την χειραγώγηση των κοινωνιών και την λειτουργία του κράτους και του πολιτικού συστήματος ως κατανεμητών ευκαιριών στους απλούς ανθρώπους. Παραλλήλως θα αποκτούσε ρεαλιστική αναφορά και η λογοδοσία του πολιτικού συστήματος, διότι θα αναπτύσσεται διάλογος και θα κρίνεται ο πολιτικός λόγος σε συλλογικά υποκείμενα και όχι στο πλαίσιο του σχολιασμού των τηλεοπτικών παραθύρων.

Τέλος η δικτύωση της κοινωνίας πολιτών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, θα συνέβαλε και στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση με την δημιουργία ευρωπαϊκών συλλογικών υποκειμένων. Σε αυτή την περίπτωση θα διασφαλιζόταν η αλληλεγγύη των ευρωπαϊκών κοινωνιών σε περιπτώσεις κρίσης, όπως αυτή που πλήττει τη χώρα, ενώ θα μπορούσε να ασκηθεί πίεση σε πολιτικό επίπεδο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Προϋπόθεση βεβαίως για τη συνεκτική λειτουργία των δικτύων τόσο σε τοπικό-εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι η συμπληρωματική δραστηριοποίηση των θεματικών δικτύων σε ομοσπονδίες. Με αυτό τον τρόπο διασφαλίζονται η σφαιρική ενημέρωση και ο πολυδιάσττος προβληματισμός, ώστε να είναι εφικτός ο διάλογος στην κοινωνική βάση, με στόχο οι επιλογές της να βασίζονται στη σφαιρική γνώση της πραγματικότητας.

Ειδάλλως η διαδικασία κοινωνικής αποσύνθεσης, η οποία ήδη είναι σε δράση, θα οδηγήσει σε συνθήκες αδιεξόδου και παρακμής χωρίς προοπτική υπέρβασης. Και τούτο διότι ο χρόνος δεν κινείται με την ταχύτητα των εξελίξεων στην Ελλάδα. Είναι πολύ πιο γρήγορος και δεν περιμένει.

Κατ’αρχήν πρέπει να καταγραφεί μια πραγματικότητα, απότοκος της παντοκρατορίας του οικονομικού συστήματος και του νεοφιλελευθερισμού μετά την αποτυχία του πολιτικού συστήματος τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό και πλανητικό επίπεδο να εγγυηθεί την ισορροπία των κοινωνικών συστημάτων προς όφελος του κοινωνικού συνόλου. Περιληπτικά η πραγματικότητα αυτή χαρακτηρίζεται από την ελαχιστοποίηση έως ανυπαρξία ελέγχου πάνω στις αγορές, την συντριβή του κράτους-πρόνοιας, την μεγιστοποίηση του ιδιωτικού τομέα στην οικονομία και την σταδιακή κατάρρευση της μεσαίας κοινωνικής τάξης.

Όσο το πολιτικό σύστημα δεν ανταποκρίνεται στο ρυθμιστικό του ρόλο, τόσο μεγιστοποιείται η δυναμική συγκέντρωσης οικονομικής δύναμης στις αγορές. Ταυτοχρόνως μεγαλώνει η ανισορροπία ως προς την ανάπτυξη μεταξύ Βορρά-Νότου σε βάρος του δεύτερου. Παραλλήλως προκαλείται περιβαλλοντική κρίση με την χωρίς όρια εκμετάλευση των φυσικών πόρων και ανάπτυξη, καθώς και ανθρωπιστική κρίση στις χώρες του τρίτου κόσμου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται με την έκρηξη του φαινομένου μετακίνησης πληθυσμών προς τις ανεπτυγμένες κοινωνίες.

Αν και δεν αποτελεί προτεραιότητα στην κοινή γνώμη και στο οικονομικό σύστημα, το οποίο είναι κυρίαρχο, αλλά και στο πολιτικό το κορυφαίο ζωτικής σημασίας για την βιωσιμότητα του πλανήτη πρόβλημα είναι η κλιματική αλλαγή με τη συνακόλουθη υπερθέρμανση του πλανήτη. Αν θέλουμε μετά από εκατό χρόνια η γη, στην οποία ζούμε, να είναι κατοικήσιμη από τον άνθρωπο, τότε πρέπει να ληφθούν καθοριστικές αποφάσεις σήμερα και να επιταχυνθεί ο χρόνος υλοποίησης τους. Αυτές οι αποφάσεις αφορούν στο σύνολο των κοινωνικών συστημάτων, πολύ περισσότερο όμως έχουν σχέση με αυτό που θεσμικά έχει τη νομιμοποίηση να λειτουργεί ως ρυθμιστικός παράγων. Και αυτό το σύστημα είναι το πολιτικό. Ο χρόνος δεν επαρκεί στις ανεπτυγμένες χώρες, οι οποίες κινούνται στον πυρήνα της παγκόσμιας δυναμικής. Γι’αυτό πρέπει να επιταχύνουν τις διαδικασίες λήψης και υλοποίησης των σχετικών αποφάσεων και μάλιστα με παγκόσμια συνεννόηση και συναίνεση. Αν αυτό ισχύει για τις χώρες του πυρήνα, μπορεί κάποιος να φανταστεί, τι σημαίνει για τις περιφερειακές χώρες, οι οποίες μάλιστα δεν διαθέτουν τους ανάλογους τεχνοκρατικούς μηχανισμούς τεκμηρίωσης και σχεδιασμού. Και ακόμα πιο κρίσιμη γίνεται η κατάσταση, εάν συνυπολογίσουμε και την οικονομική κρίση, την οποία αντιμετωπίζουν αρκετές χώρες. Ιδιαιτέρως δε στη χώρα μας αυτά τα δεδομένα σε συνδυασμό με τα χαρακτηριστικά και τις δυνατότητες του πολιτικού συστήματος καθιστούν την κατάσταση πολύ επικίνδυνη. Μια προσεκτική παρατήρηση της λειτουργίας των κομμάτων και του πολιτικού προσωπικού αναδεικνύει ανάγλυφα τις προοπτικές.

Στην Ελλάδα το πολιτικό σύστημα δεν κυβερνά, διαχειρίζεται εξουσία. Σε συνδυασμό μάλιστα με την λειτουργία του στο πλαίσιο ενός μεγαλύτερου δυναμικού, πολιτικού και διακυβέρνησης, αυτού της Ευρωπαϊκής Ένωσης το πρόβλημα διογκώνεται επικίνδυνα για τον τόπο. Το μέλλον του εξαρτάται πλήρως από συσχετισμούς δυνάμεων, στους οποίους δεν είναι παρόν το πολιτικό του σύστημα, διότι η περιεκτικότητα του σε τεκμηριωμένες και με δυνατότητα εφαρμογής απαντήσεις στα μεγάλα σύγχρονα προβλήματα της πραγματικότητας εθνικής, ευρωπαϊκής και πλανητικής είναι σχεδόν μηδενική. Κανένας από τους υπάρχοντες πολιτικούς σχηματισμούς δεν έχει καταθέσει στον ελληνικό λαό μια πρόταση, η οποία να απαντά στα προβλήματα και στην μελλοντική του πορεία και να βασίζεται σε ένα μακροπρόθεσμο σχεδιασμό 20ετίας με συγκεκριμένη και πλήρως μετρήσιμη μετάβαση στον χρονικό ορίζοντα, ο οποίος προαναφέρθηκε. Και πως να γίνει αυτό, όταν το ελληνικό πολιτικό σύστημα δεν έχει μάθει να διαλέγεται από το ένα μέρος και από το άλλο η πολιτική του σκέψη και ο λόγος, που αρθρώνει, έχουν κυρίως ιδεολογηματικά χαρακτηριστικά και αποπνέουν έντονο εγκυκλοπαιδισμό. Δεν πρέπει  βεβαίως να ξεχνιέται και ο ηθικολογικός και λαϊκιστικός τους χαρακτήρας, όταν κόπτονται και διαγκωνίζονται στην αρένα της «πολιτικής αντιπαράθεσης» για το ποιός εκφράζει τα λαϊκά συμφέροντα. Τα δημοσιευμένα πρακτικά των διερευνητικών επαφών του Προέδρου της Δημοκρατίας με τους επικεφαλείς των κομμάτων αποτελούν αδιάψευτο μάρτυρα αυτής της τραγωδίας. Το σύνολο των κομμάτων, ανάλογα με τη θέση του στην κυβέρνηση ή στην αντιπολίτευση, έχουν ευθύνη για την συντεχνιακή λογική και τη διαφθορά, διότι αντλούσαν κομματικά οφέλη είτε από τα ρουσφέτια είτε από την συνδικαλιστική λογική της διατήρησης των προνομίων.

Η κατάσταση, στην οποία έχει φτάσει η ελληνική κοινωνία, είναι δημιούργημα όλων. Ο βαθμός ευθύνης μόνο διαφέρει. Το επικίνδυνο είναι, ότι δεν το έχουν συνειδητοποιήσει, ώστε να προβούν άμεσα στις κρίσιμες αλλά απαραίτητες δομικές αλλαγές προκειμένου να ανακάμψει το πολιτικό σύστημα και να σταματήσει η συνέχιση της διαδικασίας αποσύνθεσης του. Εάν το πράξει θα οφεληθεί και ο ελληνικός λαός, ενώ θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για την αναζωογόνηση του δημοκρατικού πολιτεύματος. Και τούτο, διότι θα μπορέσει να ανταποκριθεί στο ρόλο του, να ισορροπεί τα κοινωνικά συστήματα με κριτήρια το κοινωνικό συμφέρον και την κοινωνική δικαιοσύνη. Και αυτό μπορεί να γίνει, εάν το κοινωνικό συμφέρον εκφράζεται από ανεξάρτητες δομές χωρίς κομματική επιτροπεία της κοινωνίας πολιτών, στις οποίες θα λογοδοτεί το πολιτικό σύστημα σε πραγματικό χρόνο και όχι τηλεοπτικό, εικονικό με τον πολίτη να καταναλώνει απλά το θέαμα και να χειραγωγείται από αυτόν, ο οποίος θα έχει το καλύτερο περιτύλιγμα στον εκφερόμενο λόγο.

Εάν το πολιτικό σύστημα απαντήσει στα σύγχρονα προβλήματα στη δυναμική προβολή τους στο μέλλονμε συστηματικό τρόπο μετά από εξαντλητικό διάλογο χωρίς ιδεολογηματικές αγκυλώσεις, τότε θα αρχίσει να υπάρχει ελπίδα και φως στην άκρη του τούνελ. Πολύ περισσότερο μάλιστα για τη νέα γενιά, όχι μόνο σε εθνικό αλλά σε ευρωπαϊκό και πλανητικό επίπεδο, της οποίας το μέλλον θα είναι το λιγότερο δύσκολο. Αρκεί να δει κάποιος τα στοιχεία της Eurostat σχετικά με το ποσοστό ανεργίας των νέων ηλικίας 15 έως 24 ετών.

Ελλάδα 50,4 %

Ισπανία 49,3 %

Πορτογαλία 35    %

Λιθουανία 34,3 %

Σλοβακία 33,7 %

Ιρλανδία 31,1 %

Ιταλία 30,7 %

Γαλλία 22,6 %

Γερμανία  8,3 %

Έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον οι επισημάνσεις της Glenda Quintini, οικονομολόγου ειδικευμένης σε θέματα νεανικής ανεργίας στον ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης) σε συνέντευξη της στην ηλεκτρονική έκδοση Zeit online στις 17 Μαϊου 2012, ότι πρέπει άμεσα να γίνουν αλλαγές στον τομέα της εκπαίδευσης και να υπάρξει προστασία για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας. Ιδιαιτέρως για την Ελλάδα και την Ισπανία διαπιστώνει, ότι δεν λαμβάνονται μέτρα ενίσχυσης της απασχολησιμότητας των νέων. Η κατάσταση είναι ανησυχητική. Ιδιαιτέρως στην Ελλάδα, η οποία εκτός από την κρίση χρέους δεν διαθέτει και μια παραγωγική οικονομία, ενώ η κοινωνική της οργάνωση αναπαράγεται χωρίς εκσυγχρονισμό των δομών της σύμφωνα με τις δυνατότητες, τις οποίες παρέχουν η επιστημονική γνώση και η τεχνολογία.

Η κατάσταση είναι οριακή. Ο διαθέσιμος χρόνος είναι ελάχιστος. Το πολιτικό σύστημα και η κοινωνία πρέπει να επιταχύνουν την δυναμική των αναγκαίων αλλαγών και μεταρρυθμίσεων. Και αυτό πρέπει να είναι αποτέλεσμα διαλόγου και συναινέσεων, ώστε να υπάρχει συνέχεια στη διακυβέρνηση της χώρας.

Είναι όμως το πολιτικό σύστημα της Ελλάδας ικανό να υπερβεί τις αδυναμίες του;

Την απάντηση την δίνουν οι τοποθετήσεις των επικεφαλείς των κομμάτων κατά τη διάρκεια των διερευνητικών επαφών του Προέδρου της δημοκρατίας για την συγκρότηση κυβέρνησης μετά το αποτέλεσμα των εκλογών της 6ης Μαϊου 2012. Μερικές από αυτές είναι το λιγότερο χαρακτηριστικές:

Πρόεδρος ΣΥΡΙΖΑ:»…θα ήθελα επίσης να επισημάνω – και το λέω αυτό επειδή θεωρώ πως δεν υπάρχει τίποτε που να μας αιφνιδιάζει, κάτι που δεν ξέραμε πριν τις εκλογές και το μάθαμε μετά – ότι ο ίδιος ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας σε δηλώσεις του είχε καταστήσει σαφές, ότι αν δεν πάρει την αυτοδυναμία, θα διεκδικήσει την αυτοδυναμία σε δεύτερες εκλογές. Δεν ήταν γνωστά αυτά τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, όταν κατέθετε αυτή την καθ’όλα σεβαστή θέση και στάση στην κρίση του ελληνικού λαού; «

Πρόεδρος Ν.Δ.:»Τώρα όμως έχει δημιουργηθεί ένα νέο σκηνικό».

Πρόεδρος ΣΥΡΙΖΑ:»Βεβαίως, αλλά το νέο σκηνικό δεν έχει αλλάξει ούτε τη ροή ούτε τα μεγέθη της ελληνικής οικονομίας, τα οποία είναι γνωστά……»

Γι’αυτό και ο ΣΥΡΙΖΑ τορπίλησε την συγκρότηση οικουμενικής κυβέρνησης. Ο διάλογος αυτός προδιαγράφει την προοπτική. Ο τόπος και ο λαός της Ελλάδας ή θα διαμορφώνει κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες αρεστές στους εκάστοτε κομματικούς αξιωματούχους ή δεν θα κυβερνάται. Ακόμη και σε περίοδο κρίσης και κινδύνου οικονομικής κατάρρευσης και κοινωνικής εξαθλίωσης τα κόμματα και το πολιτικό προσωπικό δεν διαλέγονται ούτε συναινούν. Η δημοκρατία όμως είναι πάνω από όλα διάλογος και αναζήτηση συγκλίσεων. Σε κρίσιμες περιόδους το κομματικό συμφέρον και οι ιδεολογηματικές αγκυλώσεις οδηγούν στην καταστροφή. Εκτός εάν η επιλογή ειναι: «Οικοδομούμε πάνω σε ερείπια».

Claus Leggewie, Harald Welzer „Das Ende der Welt, wie wir sie kannten“, Frankfurt am Main, 2009

Yi-Tung Chang, „Die Weltgesellschaft in der Perspektive der Zivilisationstheorie“, Berlin, 2005

Jean Ziegler, „Die neuen Herrscher der Welt und ihre globalen Widersacher“, Munchen, 2003

Wolfgang Merkel, „Systemtransformation“, Opladen, 2008

Jurgen Habermas, „Theorie des kommunikativen Handelns“, Frankfurt am Main, 1981

Jurgen Habermas, „Kommunikatives Handeln unδ detranszendentalisierte Vernunft“, Stuttgart, 2001

Χρίστος Αλεξόπουλος «Εθνικές ανισορροπίες και παγκόσμια διακυβέρνηση», Αθήνα, 2009