Εισήγηση στο ανοιχτό συνέδριο της Δράσης

Βρισκόμαστε σήμερα εδώ, άνθρωποι με διαφορετικές καταβολές, από διαφορετικές αφετηρίες και με διαφορετικές ιδεολογίες γιατί το πολιτικό σύστημα αδυνατεί να δώσει κατεύθυνση και, όταν ακόμη υποτίθεται το επιχειρεί, δεν θέλει να σταθεί με ειλικρίνεια απέναντι στο προβλήματα.

Οι διαρθωρικές αλλαγές και οι μεταρρυθμίσεις είναι απολύτως απαραίτητες. Ακόμη και εάν με κάποιο μαγικό τρόπο το πρόβλημα του βουνού του χρέους λυνόταν, εάν η κοινωνία δεν αλλάξει, θα το ξαναβρούμε μπροστά μας σε μερικά χρόνια.

Δυστυχώς, χάρη στη μέχρι τώρα διαχείριση, η λέξη μεταρρύθμιση έχει γίνει συνώνυμο των άδικων μέτρων που μόνο στόχο έχουν τη διαιώνιση της κυριαρχίας των πελατειακών δικτύων.

Η μεταρρύθμιση έχει πάντα πρόσημο. Θετικό για μια κοινωνική ομάδα και αρνητικό για άλλη. Η επίδοξη πολιτική έκφραση του μεταρρυθμιστικού χώρου πρέπει κάθε στιγμή να έχει καθαρή εικόνα «με ποιόν πηγαίνει και ποιόν αφήνει». Απαιτούνται κοινωνικά μέτωπα και κοινωνικές συμμαχίες.

Ας φτιαχτεί η πρώτη – και καταλυτική, πιστεύω – συμμαχία: των προθύμων.

? Προθύμων να σταθούν μπροστά στα προβλήματα

? Προθύμων να παράγουν πολιτική για αυτήν την κοινωνία σ’ αυτήν τη συγκυρία

? Αυτών που θέλουν τις διεξόδους για σήμερα όχι για την επόμενη ή ακόμη χειρότερα την μεθεπόμενη μέρα.

Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει το εγχείρημα της συνεργασίας των μεταρρυθμιστικών δυνάμεων είναι πολλές. Κάποιες, όπως η εξομάλυνση των διαφορών στην πολιτική κουλτούρα, ακόμη και απομόνωση ιδιοτελειών, μπορεί να εξαλειφθούν με τον πολιτικό συγχρωτισμό. Οι πολιτικοί φορείς φτιάχνονται με πραγματική ή επικοινωνιακή ιδεολογική περιχαράκωση, η οποία δίνει στα μέλη, φίλους και οπαδούς αίσθηση του ανήκειν. Όσοι θα συμμετάσχουν στο εγχείρημα, κρατώντας καθένας το ιδεολογικό του στίγμα, ανήκουν στην ομάδα εκείνων που θέλουν να είναι μέρος της λύσης.

Η επιθυμία και προθυμία συμμετοχής στη λύση πρέπει να μεταφραστεί στο μέγιστο δυνατό ελάχιστο πλαίσιο. Ελάχιστο ώστε να επιτρέψει τις πολιτικές συγκλίσεις, ευρύ όμως ώστε να είναι αποτελεσματικό και να έχει έννοια, όχι για τους συμμετέχοντες, αλλά για την κοινωνία. Αυτό καλούμεθα να προσδιορίσουμε τους επόμενους μήνες.

Η κοινή βάση

Κατά τη γνώμη μου η κοινή βάση πρέπει να έχει τρεις ταυτότητες

1. Πολιτικός φιλελευθερισμός

2. Κοινωνικό κράτος ειδικού τύπου

3. Κράτος επόπτης-ρυθμιστής, όχι παίκτης

Θα απαιτηθούν θεωρητικά εργαλεία και πρακτικές από ευρύ φάσμα παραδοσιακών πολιτικών αποτυπωμάτων. Φιλελευθερισμός, σοσιαλδημοκρατία, πολιτική οικολογία, νέες μορφές κοινωνικής οργάνωσης.

Η άμεση πρόκληση

Οι εξελίξεις δεν περιμένουν εμάς. Για να μπορούμε να υπάρχουμε ακόμη ως κοινωνία σε ένα χρόνο από τώρα απαιτείται πολιτική σταθερότητα σε πλαίσιο περιοριστικής πολιτικής με ασφυκτική εποπτεία. Η Βουλή του Ιούνη πρέπει να μακροημερεύσει, ενώ η κωμωδία της τρικομματικής πρέπει να τελειώσει χτες. Το σημερινό πολιτικό προσωπικό αντιμετωπίζει όχι τη λύση ως αναγκαιότητα χάραξης πολιτικής, αλλά ως ένα βολικό πλαίσιο που τίθεται απ’ έξω και το ίδιο φροντίζει να είναι ο διαχειριστής. Κάθε μέτρο που λαμβάνεται, όσο επώδυνο και αν είναι, πρέπει να στηρίζεται από το πολιτικό προσωπικό. Δεν μπορεί να αντέξει επί πολύ η κοινωνία μια διαχείριση της κρίσης με Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου. Όλοι πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Η «από δω μεριά» πρέπει κάθε στιγμή να αναδεικνύει και να πιέζει προς την κατεύθυνση της ανάληψης ευθύνης.

Όσοι οραματίζονται μια μεταρρυθμιστική επανάσταση, ο ρεαλισμός επιβάλλει αυτή η επανάσταση να εκκινήσει από τις προβλέψεις διαρθρωτικών αλλαγών του Μνημονίου.

Υπάρχουν δυνάμεις που μπορούν να ανταποκριθούν στην μεγάλη πρόκληση;

Η ατομική ευθύνη

Είναι δημοφιλής η άποψη πως η μεταρρυθμιστική προσπάθεια θα αρχίσει τη μεθεπόμενη μέρα, αφού μεσολαβήσει ένα διάλειμμα πολιτικής διαχείρισης από τον ΣΥΡΙΖΑ. Όσο καλές και να είναι οι προθέσεις για την μετάλλαξη της κοινωνίας αρχίζοντας από τη μεθεπόμενη μέρα, καταλήγουν να αφορούν το πλασσάρισμα στα ερείπια.

Για κάθε πολίτη είναι ζήτημα ατομικής ευθύνης να κάνει ένα βήμα μπροστά και να διαδηλώσει τη συμμετοχή του στη λύση. Αυτός ο χώρος πρέπει να είναι σε θέση να υποδεχθεί όλους όσοι επιθυμούν τη λύση εντός του κοινού πλαισίου που προανέφερα και να είναι έτοιμος να συνομιλήσει και να συνεργασθεί με όλους όσοι για οποιοδήποτε λόγο, ενώ εργάζονται προς την ίδια γενική κατεύθυνση, κάνουν άλλες επιλογές.

Η συμμαχία

Για τη συμμαχία των μεταρρυθμιστικών δυνάμεων υπάρχουν οι προθύμως πρόθυμοι και οι πρόθυμοι υπό όρους. Ανήκω στους πρώτους και γι’ αυτό βρίσκομαι εδώ. Το Συνέδριο της Δράσης είναι ένα πρώτο, απολύτως απαραίτητο, βήμα για να ξεκινήσει αμέσως η διαδικασία για να ξεκαθαρίσουμε τους όρους και το πλαίσιο.

Εύχομαι και ελπίζω στην ευτυχή κατάληξη των εργασιών του Συνεδρίου.