«Αυτή είναι η άποψη σας κ. γερουσιαστά, εγώ έχω τη δική μου” είχε πει κάποιος σε ένα γνωστό γερουσιαστή. Με το γερουσιαστή να απαντάει: “Μπορεί αυτή να είναι η άποψη σας, αυτά όμως είναι τα γεγονότα μου” …». Tο διάλογο αυτό χρησιμοποίησε ο Πρόεδρος Ομπάμα ως παράδειγμα του ότι «μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τη Δημοκρατία μας είναι ο βαθμός στον οποίο δε μοιραζόμαστε ένα κοινό σημείο αναφοράς απέναντι στα γεγονότα…» για να συμπληρώσει, μιλώντας στον Ντέηβιντ Λέτερμαν: «Κάποτε, χρησιμοποιώντας τα κοινωνικά δίκτυα κάναμε την πιο επιτυχημένη πολιτική εκστρατεία… Από τότε όμως αυτό που νομίζω πως χάσαμε ήταν ο βαθμός, στον οποίο κυβερνήσεις, άνθρωποι με εξουσία ή με ειδικά συμφέροντα ή ακόμη και ξένες δυνάμεις, μπορούν να χειραγωγήσουν αυτά τα μέσα, να τα μετατρέψουν σε προπαγανδιστικούς μηχανισμούς. Είναι υπόθεση αλγορίθμων. Ανάλογα με τις προτιμήσεις σου σού αποστέλλονται πληροφορίες που θεωρούν πως σου ταιριάζουν. Αυτό συμβαίνει, πχ, με το Faceboοk, απ’ όπου όλο και περισσότεροι ενημερώνονται. Με αποτέλεσμα κάποια στιγμή να καταλήγεις να ζεις σε μια προστατευμένη φυσαλίδα. Και εν μέρει αυτός είναι και ένας από τους λόγους που η πολιτική μας είναι τόσο πολωμένη. Νομίζω πως είναι ένα πρόβλημα που μπορεί να λυθεί, αλλά που θα πρέπει να μας απασχολήσει πολύ σοβαρά…».

Έχουν περάσει πέντε χρόνια από τότε που ο Ομπάμα έκανε αυτές τις διαπιστώσεις στην εκπομπή του Λέτερμαν (My Next Guest Needs No Introduction, στο Netflix), αλλά το πρόβλημα των «προστατευμένων φυσαλίδων» αυξάνεται αντί να μειώνεται. Το βλέπουμε διεθνώς, το βλέπουμε και στον τόπο μας: όλο και περισσότερο, όλο και περισσότεροι χρήστες κοινωνικών δικτύων μαθαίνουν αντί για γεγονότα απόψεις, τις οποίες θεωρούν, γενικά, πληροφορίες –και κατ’ επέκταση διαμορφώνουν γνώμη, από την οποία πολύ δύσκολα αποκολλούνται. Και το πιο ανησυχητικό: όλο και περισσότερο τα παραδοσιακά έντυπα ή ηλεκτρονικά μέσα αντί για πρωτογενείς παραγωγοί ειδήσεων και καταγραφείς γεγονότων μετατρέπονται σε φορείς απόψεων που γεννιούνται στα κοινωνικά δίκτυα.

Ο Μπαράκ Ομπάμα ορκίστηκε σαν σήμερα Πρόεδρος των ΗΠΑ, για την πρώτη θητεία του, το 2009. Τόσο κοντά αλλά και τόσο μακριά.