Από σκοπιμότητα ή ακραία επικίνδυνη άγνοια κινδύνου προβάλλεται η άποψη από την κυβέρνηση και πολλά ΜΜΕ ότι "ήταν μικρή η ζημιά και λίγοι πολίτες έπαθαν κάτι" και "αυτοί θα αποζημιωθούν". Αυτή η δήλωση και μόνη της μας κάνει να ανατριχιάσουμε, έπρεπε να έχει ξεσηκώσει ένα κύμα αγανάκτησης και να δείξουμε κόκκινη κάρτα σε μια κυβέρνηση που φαίνεται ότι είναι στο τέλος εποχής, μια εποχής αμερημνισίας που με μερικές "χάνδρες" μπορούσε να ξεγελάσει τους ιθαγενείς.

Τι εννοεί ο πρωθυπουργός της χώρας με το "οι λίγοι συμπολίτες που επλήγησαν θα αποζημιωθούν"; Αφήνω στην άκρη το πώς εκτίμησε ότι είναι λίγοι. Αλλά αυτό που μου φαίνεται αδιανόητο είναι ότι δεν αντιλαμβάνεται ότι έχει καεί το 1/4 της Αττικής και το 37% των δασών της και ότι ΑΥΤΟ επηρεάζει ΟΛΟΥΣ και ΟΛΕΣ όσοι/ες ζουν στην Αττική με πολλούς τρόπους.

Πόσο θα χειροτερέψει το μικροκλίμα της Αττικής ως συνέπεια των μεγάλων πυρκαγιών 2007-2023, σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις της αλλαγής του παγκόσμιου κλίματος αλλά και της παρεμπόδισης του αερισμού και δροσισμού της πόλης από τα βουνά (φτιάξανε αυτοκινητόδρομο πάνω στον Κηφισό!!!) και τη θάλασσα (χτίστηκαν πολυκατοικίες πάνω στο παράκτιο μέτωπο αλλά και μεγαλοι αυτοκινητόδρομοι);

26% της έκτασης της Αττικής έχει καεί

37% του δάσους της Αττικής κάηκε τα τελευταία χρόνια

- Η περιοχή πλήττεται όλο και περισσότερο από τις υψηλές θερμοκρασίες σε ένα συνδυασμό επιπτώσεων κλιματικής κρίσης και αλλαγής του μικροκλίματος,

- το οικονομικό κόστος ζωής μεγαλώνει (πρέπει να ζούμε συνεχώς πλέον σε κλιματιζόμενους χώρους), και η ενεργειακή φτώχεια πλήττει πολλά νοικοκυριά, συνήθως τα πιο ευάλωτα

- η ατμοσφαιρική ρύπανση που δεν παρακολουθείται πλέον ούτε καν ειδοποιήσεις υπάρχουν ακόμα και σε μεγσλες συγκεντρώσεις παραμένει στα ύψη ενώ

-οι πρόωροι θάνατοι λόγω ρύπανσης και υψηλών θερμοκρασιών φαίνεται να είναι μερικές χιλιάδες ετησίως. Παρόλα αυτά επιδημιολογικές μελέτες δεν έχουμε ...ανάγκη να κάνουμε.

Είναι άραγε η τεράστια πλέον διαφορά μεταξύ θανάτων - γεννήσεων μόνο θέμα δημογραφικού (λιγότερες γεννήσεις) ή και περισσότερων θανάτων (ασθένειες, ρύπανση, θερμικό στρες από την έκθεση για πολλές μέρες σε υψηλές θερμοκρασίες και καταπόνηση των πιο αδύναμων οργανισμών);

Μια κυβέρνηση θα έπρεπε να είναι ειλικρινής να καλέσει σε διάλογο, να ζητήσει εκθέσεις ειδικών, να προσκαλέσει τους διάφορους φορείς σε μια από κοινού σχεδιασμένη καμπάνια για να αναγεννηθεί η Αττική. Το χειρότερο δεν είναι τελικά η μεγάλη καταστροφή που έγινε τωρα και ήρθε να προστεθεί σε προηγούμενες, είναι ο κυνισμός της προσπάθειας, με επικοινωνιακά τρικ, να μας πεισουν οτι δεν τρέχει τίποτα, ότι λάθος πιστεύουμε ότι δεν μπορούμε να αναπνεύσουμε πλέον και ασφυκτιούμε.

Ναι πρεπει να το πούμε δυνατά και προς όλες τις κατευθύνσεις, ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΎΜΕ ΝΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΟΥΜΕ, να το εξωτερικεύσουμε και να συνειδητοποιήσουμε όλοι/ες οτι απαιτούνται μεγάλες αλλαγές πολιτικών, προτεραιοτήτων και αξιών, σοβαρές επενδύσεις με κοινωνικό πρόσημο, μετάβαση σε ένα νέο μοντέλο που θα αφορά την καθημερινότητα, τις επιχειρήσεις, τους δήμους, την περιφέρεια και το κεντρικό κράτος.

Αν συνηθίζουμε λίγο-λίγο όπως ο βάτραχος μέσα στο καζάνι που βράζει, σε λίγο θα είναι πάρα πολύ αργά. Το λένε οι διεθνείς οργανισμοί, η διακυβερνητική επιτροπή για την κλιματική αλλαγή, οι επιστήμονες, ο ΟΗΕ. Δεν μπορούν να σφυρίζουν η κυβέρνηση και τα ΜΜΕ αδιάφορα, η χύτρα που μέσα βράζουμε σφυρίζει πιο δυνατά...

Τα σενάρια για την εξέλιξη της υπερθέρμανσης στην Ευρώπη #climateemergency. Η περιοχή μας κατέχει τα πρωτεία στην αύξηση της μέσης θερμοκρασίας τις επόμενες δεκαετίες δύμφωνσ με πρόσφατα στοιχρία του Διακυβερνητικού Πάνελ για την Κλιματική Αλλαγή  Αυτό μας υποχρεώνει να ενσωματώσουμε αυτή την πραγματικότητα σε όλους τους σχεδιασμούς μας ως δήμοι, κεντρική διοίκηση, επιχειρήσεις και πολίτες.

Η υιοθέτηση μιας πολιτικής business as usual από το φόβο του κόστους, από άγνοια ή υποτίμηση της σοβαρότητας του κινδύνου ή αδυναμία να δούμε λίγο πιο πέρα από το σήμερα- αύριο θα έχει, ήδη έχει, πολύ μεγάλο κόστος:

- υγείας, με 50.000 πρόωρους θανάτους στην Ευρώπη, το 2023 σύμφωνα με νέα έρευνα,

- οικονομικό, με τεράστιες πλέον ζημιές που αδυνατούν ή αρνούνται να αποζημιώσουν το κράτος ή και οι ασφαλιστικές εταιρίες

- κοινωνικό, αφού οι πιο αδύναμοι πληρώνουν τις μεγαλύτερες συνέπειες.

Η απουσία δράσης για μετριασμό της κλιματικής κρίσης αλλά και για μια τεράστια προσπάθεια προσαρμογής και ανάπτυξης της άμυνας απέναντι στα ακραία καιρικά φαινόμενα θα έχει τεράστιο οικονομικό κόστος, πάνω απο 1 τρις ευρώ μέσα στον αιώνα για την Ελλάδα, τουλάχιστον 3-5πλάσιο από τις επενδύσεις που θα χρειάζονταν για κλιματική ουδετερότητα και ανθεκτικότητα της χώρας:

-μηδενικές εκπομπές αερίων που αλλάζουν το κλίμα, απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα

- ενεργειακή αποτελεσματικότητα και ΑΠΕ με ενεργειακή δικαιοσύνη και συμμετοχή των πολιτών,

- μείωση της αυτοκίνησης-ενίσχυση των ΜΜΜ , ποδηλατο, περπάτημα ,

- αποκατάσταση της φύσης, λύσεις που βασίζονται στη φύση, πράσινες και γαλάζιες υποδομές ,

- μηδενικά απόβλητα (πρόληψη, μείωση, επαναχρησιμοποίηση, κομποστοποίηση, ανακύκλωση.

Πάνω στην απελπισία τους ή από άγνοια, μερικοί σκόπιμα αναπαράγουν δήθεν λύσεις στο θέμα των πυρκαγιών. Μια από αυτές που ΔΕΝ λειτουργούν στο ελληνικό περιβάλλον είναι ένα ρωσικό αεροσκάφος που υποτίθεται θα έσβηνε την φωτιά με μια και μόνο ρίψη νερού.

Το πρόβλημα με τις φωτιές δεν είναι τα (ανεπαρκή όπως λάθος ισχυρίζονται κάποιοι) εναέρια μέσα. Στην Αττική υπήρχαν 34 επιχειρώντας στην πυρκαγιά αλλά λόγω κακού υπολογισμού ένα σαιτ θεώρησε ότι ήταν μόνο 6, σε μια ώρα ζήτησε συγνώμη ότι είχε κάνει λάθος υπολογισμό, αλλά η "είδηση" είχε αναπαραχθεί άκριτα. Κάθε κυβέρνηση προσπαθεί να πάρει περισσότερα εναέρια μέσα ή να νοικιάσει. Το πρόγραμμα "Αιγις" προβλέπει αγορά περίπου 2 δις για εναέρια μέσα. Το περίεργο είναι ότι όσα περισσότερα εναέρια μέσα έχουμε τόσο ...πιο μεγάλες καταστροφές διαπιστώνουμε. Στο έδαφος σβήνει ή ξεφεύγει μια φωτιά και αυτό είναι ένα μάθημα που δεν φαίνεται να γίνεται κατανοητό. Έτσι από τους πόρους για πολιτική προστασία δεν ενισχύονται σοβαρά οι δήμοι για να εξοπλιστούν σωστά.

Όμως ούτε στο έδαφος αρκεί να έχουμε εξοπλισμό. Χρειαζόμαστε μια ολοκληρωμένη οικολογική διαχείριση του δάσους, ενεργή συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας και αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας . Παλιότερα η συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας στην διαχείριση και προστασία του δάσους γίνονταν σχεδόν από μόνη της, από τις τοπικές κοινωνίες που ζούσαν από το δάσος. Σήμερα δεν υπάρχει αυτό πάρα μόνο ως εξαίρεση. Το να μπαίνουν μπουλντόζες μέσα στο δάσος για "καθαρισμό" δεν είναι λύση που λαμβάνει υπόψη την φυτική και ζωική ποικιλότητα και τι σημαίνει δασικό οικοσύστημα. Για να σώσουμε το δάσος δεν το καταστρέφουμε.

Χρειάζεται να δούμε νέα και παλαιότερα επαγγέλματα που προστάτευαν το δάσος. Να τα ενισχύσουμε. Να μεταφέρουμε πόρους σε αυτά. Να δημιουργήσουμε μια πράσινη οικονομία του δάσους. Να κάτι που μου λένε ντόπιοι: πολλοί νέοι και συνταξιούχοι θα μπορούσαν να ενισχυθούν για να πηγαίνουν στις περιοχές τους ως εποχιακοί φυλακές και φροντιστές του δάσους για κάποιους μήνες. Παλαιότερα κάθε χωριό είχε βάρδιες επιφυλακής. Τώρα λίγες περιοχές έχουν κάτι παρόμοιο.

Ως προς τα εναέρια μέσα: μπορει να ειναι μέρος της λύσης αλλα δεν είναι όλα κατάλληλα. Συνήθως αναπαράγονται απόψεις που δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα. Είναι μεγάλο θέμα πως αυτές οι παραπλανητικές απόψεις αναπαράγονται τόσο εύκολα. Εναέρια μέσα προφανώς χρειάζονται, όχι ως η μαγική λύση για τις πυρκαγιές, αλλά συμπληρωματικά. Η φωτιά στον #Βαρνάβα σύμφωνα με το υπουργείο εντοπίστηκε μέσα σε 5 λεπτά και στάλθηκε εναέριο μέσο. Γιατί όμως τότε ξέφυγε;

Μερικοί αναρτούν φώτο από το ρωσικό αεροσκάφος που ενοικιάστηκε μια χρονιά και μάλιστα πολύ ακριβά αλλά κρίθηκε ακατάλληλο για τη μορφολογία της Ελλάδας. Δεν έχουμε τεράστιες πεδιάδες αλλά ορεινές περιοχές με έντονο ανάγλυφο και τέτοια βαριά αεροπλάνα ούτε κατά διάνοια μπορούν να βοηθήσουν πέρα από πολλά άλλα προβλήματα που παρουσίαζαν. Κάποια στιγμή οι υπεύθυνοι πρέπει να κάνουν απολογισμούς - και οικονομικούς - για το πόσο ...αποτελεσματικές είναι πανάκριβες επιλογές, όπως αυτή ή γενικότερα η επένδυση στην καταστολή των πυρκαγιών αντί, όπως λένε δεκαετίες τώρα οι ειδικοί, στην πρόληψη.

Μια διαδεδομένη επίσης άποψη είναι ότι οι φωτιές μπαίνουν για να τοποθετηθούν ... ανεμογεννήτριες. Αγνοούν ότι φωτιές πάντα υπήρχαν, ότι μεγάλες φωτιές καίνε σήμερα περιοχές που δεν καίγονταν. Βλέπουν ανεμογεννήτριες ακόμα και εκεί που απαγορεύεται να μπουν ή υπάρχουν μόνο οικισμοί. Μια γενικευμένη θεωρία συνωμοσίας δεν βοηθάει να κατανοήσουμε την πολυπλοκότητα τω δασών, τι έχει αλλάξει στα δάση, την πολυπλοκότητα της κλιματικής αλλαγής. Μια θεωρία συνωμοσίας αφήνει στο απυρόβλητο τα λάθη στο σχεδιασμό πρόληψης και έγκαιρης αντιμετώπισης των κινδύνων που αντιμετωπίζουν τα δάση. Έχοντας τώρα την ευθύνη της πολιτικής προστασίας στο Δήμο Αθηναίων διαπιστώνω και από μέσα, από την άποψη της πολιτικής προστασίας, τι δεν έχει γίνει τόσα χρόνια και τι πρέπει να αλλάξει στο θέμα κεντρικά και τοπικά. Να συζητήσουμε και να διεκδικήσουμε όλα αυτά αντί να καθόμαστε στο πληκτρολόγιο και μα μεταφέρουμε απόψεις που δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα.

Ας σβήσουν οι φωτιές και ας ξεκινήσουμε μια εκτεταμένη και σε βάθος συζήτηση για το τι σημαίνει σήμερα πολιτική προστασία, περιβαλλοντική προστασία, κλιματική κρίση.

Από αναρτήσεις στο facebook