Κινηματογραφικοί Δημιουργοί - εκδόσεις Αιγόκερως

21 Νοε 2021

Κυκλοφόρησε πρόσφατα το νέο βιβλίο για το σινεμά του Θόδωρου Σούμα, “Κινηματογραφικοί Δημιουργοί”, εκδ. Αιγόκερως. Ο Θόδωρος Σούμας είναι κριτικός κινηματογράφου και συγγραφέας. Στις εκδ. Αιγόκερως δημοσίευσε πέντε βιβλία για τον κινηματογράφο: Κινηματογράφος & σεξουαλικότητα/ερωτισμός,  Έρωτας,ψυχολογία και αισθητική στο χολλυγουντιανό σινεμά, 12 Ευρωπαίοι σκηνοθέτες, Κινηματογράφος και έρωτας,  Εθνικές κινηματογραφίες, στιλ και σκηνοθέτες. Έχει δημοσιεύσει στις εκδ. Απόπειρα τη συλλογή διηγημάτων Η Κλαίρη και η θάλασσα, και στις εκδ. Βακχικόν τη νουβέλα Το ημερολόγιο ενός αδέξιου εραστή. Έχει δημοσιεύσει μεγάλο αριθμό κινηματογραφικών άρθρων σε περιοδικά και sites, κυρίως κινηματογραφικά. H σύλληψη του τελευταίου βιβλίου του περιλαμβάνει ένα πανόραμα σημαντικών σκηνοθετών μεταξύ των χωρών με ανεπτυγμένη κινηματογραφία, ευρωπαϊκών, αμερικάνικων και ασιατικών. Σύγχρονων και κλασικότερων σκηνοθετών από τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία, την Ιταλία, τη Δανία, την ανατολική Ευρώπη και την Ελλάδα. Ένα μεγάλο κεφάλαιο που περιλαμβάνει σκηνοθέτες του αγγλόφωνου σινεμά από τη Μ.Βρετανία και κυρίως τις ΗΠΑ. Ακόμη δημιουργούς από την ανατολική Ασία, την Κίνα και την Ιαπωνία.

Απόσπασμα από το βιβλίο “Κινηματογραφικοί Δημιουργοί”.


Ο Άαρον Σόρκιν και Η δίκη των 7 του Σικάγου


Είδα την Δίκη των 7 του Σικάγου του έμπειρου σεναριογράφου (κατόχου του όσκαρ σεναρίου για το The social network) και νέου σκηνοθέτη Άαρον Σόρκιν – είναι η δεύτερη ταινία που σκηνοθέτησε – και μου άρεσε πολύ για τη φτιαξιά της, για την ένταση και τη συγκίνηση που ανέδυε, για την αγωνιστική δύναμή της (την τόσο στρεβλωμένη και παρεξηγημένη σήμερα που οι διαδηλώσεις γίνονται ενίοτε για ψύλλου πήδημα ή σχεδόν για πλάκα ή για λάθος λόγους). Αξιόλογη είναι και η πλοκή, η δικαστική ίντριγκα με άξονα μία κρίσιμη πολιτική δίκη, στημένη από την κυβέρνηση Νίξον και τα όργανά της. Η παρουσίαση της εποχής γίνεται ολοζώντανα και μάλιστα δεν λείπει το χιούμορ, η μουσική ροκ και οι λογιών-λογιών ατομικές αναζητήσεις (ακόμη κι οι αναφορές στις ερωτικές διαθέσεις των αντισυμβατικών νέων κατά τη διάρκεια των συναυλιών, συγκεντρώσεων και φεστιβάλ). Παρακολουθούμε τη γλαφυρή περιγραφή του αγώνα των νεαρών ειρηνιστών, φοιτητών ή πολιτικοποιημένων μαύρων και της άθλιας, καθοδηγούμενης, κυβερνητικής– κρατικής συνωμοσίας και παρωδίας δίκης ώστε να ενοχοποιηθούν ορισμένοι ριζοσπάστες και liberals ηγέτες της τότε σπουδάζουσας νεολαίας (της οργάνωσης “Φοιτητές για μια Δημοκρατική Κοινωνία", Students for a Democratic Society, δηλ. το SDS) ή της αμερικανικής Νέας Αριστεράς, οι οποίοι δημιούργησαν το Youth International Party, YIP) ή των Μαύρων Πανθήρων (BPP), που όλοι πρωτοστατούσαν στον αντιπολεμικό αγώνα εναντίον του πολέμου του Βιετνάμ. Επρόκειτο για μορφές της αμερικάνικης αντικουλτούρας και του underground πολιτικού κινήματος, (Πιθανά η ταινία με άγγιξε γιατί μου θύμισε την πρώτη ελεύθερη διαδήλωση στην οποία συμμετείχα, εναντίον του πολέμου στο Βιετνάμ, με τύμπανα, πνευστά και ΜΑΤ, φεύγοντας από τη χουντοκρατούμενη Ελλάδα, 5 ώρες αφ' ότου έφθασα στο Βέλγιο, 19 ετών.) 

Το 1968 ήταν χρονιά προεδρικών εκλογών για τις ΗΠΑ, όπως είναι και το 2020, σήμερα που το φιλμ βγήκε στις αίθουσες. Το 1968 βγήκε πρόεδρος ο Νίξον, ελπίζουμε το 2020 να μην επανεκλεγεί ο αυταρχικός παλιάτσος Τραμπ... Οι εικόνες καταστολής των διαδηλωτών από την αστυνομία στην ταινία, παραπέμπουν στη σημερινή, ανεξέλεγκτη καταπίεση που ασκεί η αστυνομία του Τραμπ. Η εργαλειοποίηση της Δικαιοσύνης θυμίζει πάλι Τραμπ (και άλλες ασεβείς προς τη δημοκρατία κυβερνήσεις). Το φιλμ αφηγείται, αναδρομικά, την περίφημη, μεγάλη διαδήλωση προς το Συνέδριο του Δημοκρατικού κόμματος το 1968 στο Σικάγο του Ιλινόις, που θα εξέλεγε τον πρώην αντιπρόεδρο, μη ειρηνόφιλο Χ.Χάμφρεϊ επικεφαλής του κόμματος (κόμμα το οποίο είχε βαριές ευθύνες για την κλιμάκωση του πολέμου επί προεδρίας Λύντον Τζόνσον). Η ταινία, διασκεδαστική, μαχητική και σκωπτική, περιγράφει αδρά κι αποτελεσματικά τα γεγονότα, τις πορείες, τα ενορχηστρωμένα επεισόδια και τους ξυλοδαρμούς των ειρηνιστών και των νέων. Ο Α.Σόριν φτιάχνει πάλι μια πολιτική και δικαστική ιστορία, όπου όμως, ο λαός και οι συλλογικότητες παίζουν καθοριστικό ρόλο. Το φιλμ του μου φέρνει στο νου ένα σημαντικό λογοτεχνικό έργο για μια άλλη, καθοριστική και μεγάλη διαδήλωση εναντίον του πολέμου του Βιετνάμ, “Οι στρατιές της νύχτας” του σπουδαίου Νόρμαν Μέιλερ, που αναφέρεται στην επεισοδιακή πορεία του 1967, ένα χρόνο πριν από αυτή που περιγράφει στη Δίκη των 7 του Σικάγο, ο Σόρκιν.

Ο σεναριογράφος – σκηνοθέτης μας εκθέτει με πολύ χρώμα και σπιρτάδα τους χαρακτήρες όσων πρωτοστάτησαν στη δίκη, νεαρών επαναστατών και νομικών. Οι κατηγορούμενοι καταδικάστηκαν εξαιτίας του εγκάθετου δικαστή (φοβερός ο Φρανκ Λανγκέλα). Όμως στο Εφετείο αθωώθηκαν. Ο Άμπι Χόφμαν (που τον υποδύεται έξοχα ο Σάσα Μπάρον Κοέν), αντιπολεμικός και αντιρατσιστής, ελευθεριακός ακτιβιστής, οικολόγος, μια περίοδο στην παρανομία με ψευδώνυμο, περφόρμερ, κωμικός και ηγέτης του YIP (εξ ου και “yippie”, όχι hippie και βέβαια καθόλου yuppie, γιάπης), πέθανε στα 53 του μετά από μεγάλη ταλαιπωρία λόγω των διώξεών του, από overdose, ορισμένοι λένε λόγω αυτοκτονίας, εξουθενωμένος. O Τομ Χέιντεν (τον υποδύεται πειστικότατα ο οσκαρούχος Μ.Ράιλαντς), ειρηνιστής αντιπολεμικός ακτιβιστής, ηγέτης του SDS, αργότερα, αφού παντρεύτηκε την Τζέιν Φόντα, εξελέγη στη Βουλή και τη Γερουσία της Καλιφόρνια και πέθανε στα 77 του, με αναγνώριση και σεβασμό προς την πολυετή και ποικίλη, προοδευτική πολιτική δράση του. Ο Τζέρι Ρούμπιν (Τζέρεμι Στρονγκ), ο έτερος ηγέτης του YIP, ακτιβιστής εναντίον του πολέμου του Βιετνάμ και υπέρ των ανθρώπινων δικαιωμάτων και της ελεύθερης έκφρασης, έγινε συγγραφέας και αργότερα, από αριστεριστής αντικαπιταλιστής έγινε καινοτόμος επιχειρηματίας και σκοτώθηκε στο δρόμο από μια διερχόμενη μοτοσυκλέτα, στα 56 του. Ο Μπόμπι Σιλ (Yahya Abdul-Mateen II), ιδρυτής και ηγέτης των Μαύρων Πανθήρων, που φιμώθηκε και δέθηκε στη θέση του σύμφωνα με την εντολή του προέδρου του δικαστηρίου επειδή διαμαρτυρόταν και έβριζε, συνέχισε επί μακρόν να αγωνίζεται, ενίοτε διωκόμενος, για τα δικαιώματα και τη μόρφωση των μαύρων κι εναντίον των φυλετικών διακρίσεων. Το 2020 είναι 84 ετών, πρόλαβε μάλιστα, δακρυσμένος σαν τον αντιρατσιστή, αιδεσιμότατο Τζάκσον, και την εκλογή του μαύρου προέδρου Ομπάμα!