Ετοιμαζόμουν για την εκδήλωση, προς τιμήν του Αναγνωστάκη, εδώ απέναντι, όταν θυμήθηκα την υποχρέωση, που γεννήθηκε άξαφνα πριν λίγο καιρό…
Από την αρχή…
Το βιβλίο της Αγγέλας Καστρινάκη, με το έφερε στο γραφείο, με κείνο το μυστικοπαθές και απόμακρο ύφος, ίσως και φοβισμένο και απόκοσμο, το κολλητάρι και συνεργάτης μου, Διαμαντής Κουμαριάς…
Σε περιτύλιγμα δώρου…το άνοιξα έριξα μια ματιά…
Την Α.Κ. την παρακολουθώ στενά στα συγγραφικά της και επιστημονικά της, όπως φυσικά την παρακολουθούσα, από μακριά είναι η αλήθεια, όταν ήρθε φοιτήτρια στη Θεσσαλονίκη, ένα αδύνατο κορίτσι, που συγκατοικούσε, τότε με τον Κώστα, τον δήθεν γιατρό μου που θα με πεθάνει μια μέρα…το γράφω κι όλας και ησύχασα…
Τρεις μέρες μετά, ένας άλλος φίλος, σαράντα χρόνια και κι αυτός, με λέει… στο ηλεκτρονικό του Ηλία, είναι η μούρη σου φάτσα κάρτα, άνοιξε να διαβάσεις, είναι μάλλον κριτική, για το βιβλίο της Καστρινάκη…
Κριτική της κριτικής, κριτικής;;; ρώτηξα, με είπε μαλάκα κι έκλεισε το τηλέφωνο…
Όντως στο περιοδικό του Κανέλλη, ο Δημήτρης Ψυχογιός είχε γράψει μια πολύ καλή κριτική για το βιβλίο και δεν ξέρω γιατί, έβαλε μια φωτό, όπου με τον Κύρκο και τον Προβατά και διάφορους ρηγάδες, τραγουδάμε, καλοκαίρι του 82, στην Καλαμαριά…
Κάθισα και το ρούφηξα κι εγώ το βιβλίο, όπως ακριβώς ο Ψυχογιός, εγώ όμως επειδή έχω πρόβλημα όρασης, το διάβαζα στο λεωφορείο ΙΚΕΑ-Αγ.Σοφίας, και το τελείωσα σε τρείς διαδρομές…
Από τότε λοιπόν, με μπήκε στο μυαλό η ιδέα, να γράψω κάτι τις για το βιβλίο ετούτο, που με άνοιξε τα μάτια στην κυριολεξία, απαντώντας σε ερωτηματικά που με μείνανε αναπάντητα όλα αυτά τα χρόνια…
Την ευγνωμονώ, την Αγγέλα, για την πληροφορία και την υπέροχη ανάλυση που άνοιξε μπροστά μου…
Λοιπόν ειλικρινά, ήμασταν δύο κόσμοι, απολύτως διαφορετικοί…Όταν λέμε απολύτως, το εννοώ…
Πυρήνας παράταξης μαθητικής και την πρώτη ώρα, ιδεολογική και πολιτική ενημέρωση και συζήτηση…
Ήμαρτον Παναγία μου…Να το έλεγες αυτό, στον Στύλπωνα και τον Αλτίνη, να σε πυροβολούσαν με καραμπίνα, επαναληπτική καουμπόικια…
Να το τολμούσες να το πεις στους «καθοδηγητάς» τους, στο Σπίνο ή τον Κόκα, να σε κόβανε την καλημέρα τριάντα χρόνια…
Κοιτάχτε διορατικότητα δε, ο Στύλπων σε αχτιφ μαθητών, όπου τους μιλάει ο Βούτσης, ρωτάει αναιδώς μετά την αερολογία του ξενόφερτου, τον Κοκα…ρε συ σύντροφε καθοδηγητή, τι μας τον φέρατε εδώ αυτόν και μας φλόμωσε στη μαλακία;;;
Βλέπαμε τα παιδιά εξ Αθηνών να έχουν μια περίεργη συμπεριφορά και αντίληψη περί τον κουμμουνισμό κι αναρωτιόμασταν, τι στο καλό συμβαίνει…ίσως οι πρόωροι ψεκασμοί επί του λεκανοπεδίου…
Ναι έτσι είναι Αγγέλα μου καλή…τότε το 75, λίγο πριν τις διακοπές των Χριστουγέννων, ο Λάκης Προγκίδης, του μυθιστορήματος ναι αυτός, που ήτανε γραμματέας του Ρηγα στη Θεσσαλονίκη, έφτιαξε έναν κατάλογο με βιβλία για τις διακοπές, ξεκινώντας από τον Παπαδιαμάντη και τον Καρκαβίτσα μέχρι ότι μπορείς να φανταστείς από τη μετέπειτα νεφέλη του Αναγνωστάκη…μόνον που δεν μας κατηγόρησαν για εσχάτη προδοσία, οι φίλοι μας…
Μαλώσανε για το ΠΟΝ ΚΟΝ και πολύ εύκολα και η Αγγέλα, μπήκε με το κουμμουνιστικό…
Εδώ στην Τούμπα, ένα περίεργο τρένο, όταν πιάσαμε γραφεία και θα φτιάχναμε ταμπέλα, του κόμματος και του Ρήγα, μας πέθανε τρεις απανωτές συνεδριάσεις, να βάλουμε ένα σφυροδρεπανάκι κάπου, έστω ένα μικρό, σε κάποια γωνίτσα και ο Χιμπάς, αρνούνταν κατηγορηματικά, όπως και το σύνολο των παιδιών που ήταν φίλοι από χρόνια και παιδιά λαϊκά.. τι σφυροδρέπανα και παπαριές όρθιες, τώρα;;; αναρωτιόντανε ο Ρομαίν…
Και μετά λέει πλακώθηκαν και για το εάν θα ανοίξουμε λέσχες, ή συλλόγοι…
Κι εμείς λέσχες εννοούσαμε τότε, τα γραφεία του Ρήγα, επί της ουσίας.. καλά που δεν το μάθανε, γιατί θα έκαναν εκστρατεία εξολόθρευσης μας.. ημών των ρεβιζιονιστικών σκουπιδιών… (δεν το έβαλα αυτό στην τύχη…το άκουσα για μένανε, από πασοκαρία μετά, αγωνιστή, επειδής πρότεινα να φέρουμε στο φεστιβάλ ακόμη και την Ελπίδα τότε, που την άκουγε φανατικά η νεολαία)…
Και μετά θεώρησαν, πολιτικό λάθος και έγκλημα τη συμμαχία και γιαυτό θύμωσανε και φύγανε…
Κι εμείς εδώ, το 76, φτιάξαμε μια παράταξη, που μάζεψε ότι υπήρχε στο δημοκρατικό χώρο και πάλευε για τον εκδημοκρατισμό του πανεπιστημίου, αλλά και των θεσμικών οργάνων του φοιτητικού κινήματος και σαρώσαμε…
Και μετά στο πολυτεχνείο, προτείναμε να κατέβουν όλες οι νεολαίες, με ένα δυο κοινά πανό και τα υπόλοιπα οι μαθητές και οι πολίτες, για να μην εξελιχθεί η επέτειος σε παρέλαση, όμοια με αυτήν της 25 Μαρτίου…
Κατεβήκαμε πάλι μόνοι μας, παλεύοντας με τα θηρία, στην πλατεία Αγ.Σοφίας…
Και στο τέλος η συμμαχία ήρθε, ως κακή εφαρμογή, μιας αντίληψης που ακύρωνε την κομμουνιστική παραφθορά, που είχε υποστεί και το ΚΚΕ εσωτ. και ήθελε να προβάλει μια νέα προοπτική, για το πολιτικό σύστημα στη χώρα…
Ασε τωρα τις πολιτικολογίες μωρέ, αλλά να, τα αναφέρω διότι τρόμαξα και είπα σε κάτι φίλους…
Εάν μαθαίναμε από τότε, ότι οι οργανώσεις και οι φίλοι μας στα σχολεία και στις γειτονιές της Αθήνας, τρώνε τέτοιο πουσάρισμα, θα είχαμε φύγει όλοι, από τότε και θα τους αφήναμε και ήσυχους, για να μην έχουν κι αυτοί να νικάνε ανεμόμυλους…
Μπορεί να φαίνεται φυσικά πεζός, ο τρόπος αντιμετώπισης του βιβλίου της καλής συγγραφέως, αλλα ειλικρινά, για λίγες μέρες τριβέλιζαν στο μυαλό μου απαντήσεις και αιτιάσεις για πολλά κενά που συμπληρώθηκαν…
Δεν θέλω φυσικά να υπεισέλθω σε αναλύσεις κοινωνιολογικού χαρακτήρα και άλλαι τέτοιαι περιπέτειαι…
Με πόνο σίγουρα ψυχής, γέννησε η καλή συγγραφέας τούτο το βιβλίο και την ευχαριστούμε πολύ γιαυτό…
Εάν κάποιοι, θα θέλανε να γράψουνε ποτέ, την ιστορία αυτού του χώρου, καλό θα κάνουν να λειτουργήσουν όπως η Αγγέλα Καστρινάκη…να ρωτήσουν, να ακούσουν κι άλλους και μετά να εκπληρώσουν ένα όνειρο, με το οποίο έφυγε, ο Λεωνίδα…ότι δηλαδή, κανένας δεν επιχείρησε, έστω, να ιστοριογραφήσει το χώρο…
Να που η Αγγέλα Καστρινάκη το τόλμησε και μάλιστα πολύ πτυχωμένα και απλά…