Καλά τους έκαναν;

Αγγελική Σπανού 05 Φεβ 2013

Η δικαστική έρευνα είναι αναγκαία, αλλά επί της ουσίας περιττή. Κοιτάς τις φωτογραφίες και καταλαβαίνεις τι ακριβώς συνέβη -αν βλέπεις. Η τεχνική επεξεργασία έγινε για να περιοριστεί η αποτύπωση της αγριότητας, η οποία όμως δεν κρυβόταν με τίποτα.

Οι αστειότητες του κ. Δένδια, ότι το photoshop χρησιμοποιήθηκε για να αναγνωρίζονται τα πρόσωπα και να συλλεχθούν πληροφορίες για τη δράση τους, προκαλούν την κοινή λογική και το κοινό περί δικαίου αίσθημα. Κατά μία παράξενη σύμπτωση, το μεγαλύτερο ρετούς έχει πέσει στο αριστερό μάτι καθενός, γιατί και στα σώματα ασφαλείας ισχύει η στατιστική ότι οι περισσότεροι είναι δεξιόχειρες.

Αρχικά εκτιμήθηκε ότι δεν θα υπάρξει σοβαρή αντίδραση, έτσι το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και η ΕΛ.ΑΣ έκαναν την πάπια. Ποιος θα φωνάξει για τον βασανισμό μελών τρομοκρατικής οργάνωσης, που κυκλοφορούν με καλάσνικοφ και δηλώνουν αναρχικοί; Και με την τοξίνωση της κοινής γνώμης που έχει προηγηθεί, πόσοι είναι αυτοί που θα σκεφτούν ή θα πουν ότι «καλά τους έκαναν»; Ευτυχώς, όχι όλοι.

Οι φωτογραφίες προκάλεσαν σοκ, η μετάδοσή τους επίσης. Το πρώτο 24ωρο υπήρξε σιωπή και χαύνωση. Ένα παράξενο σάστισμα και η αγωνία για τον απόηχο που θα έχει κάθε δημόσια παρέμβαση, ότι δηλαδή μπορεί να πει κανείς το αυτονόητο και να βρεθεί εγκαλούμενος ως φίλος της βίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε πρώτος ανακοίνωση, για να πει ότι τα βασανιστήρια είναι ντροπή και ακολούθησε η ΔΗΜΑΡ για να σημειώσει ότι η δημοκρατία δεν εκδικείται.

Αλλά η ελληνική δημοκρατία και βέβαια εκδικείται. Το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη απέδωσε τα πάντα στη συμπλοκή και στην αντίσταση κατά της αρχής. Μάλιστα, απάντησε μόνο στον ΣΥΡΙΖΑ, αφήνοντας κατά μέρος τη ΔΗΜΑΡ που ως κυβερνητικός εταίρος δεν βολεύει για αντίπαλος. Ο αρμόδιος υπουργός φυσικά και δεν ζήτησε να γίνει έρευνα, έστω για τα μάτια του κόσμου. Ήταν πολύ σίγουρος ότι όλα έγιναν όπως πρέπει και είναι κάθε φορά πολύ σίγουρος όταν πρόκειται για βασανιστήρια από ένστολους. Εξάλλου, το ρεύμα είναι μαζί του. Οι φωτογραφίες παρουσιάστηκαν χωρίς ιδιαίτερο σχολιασμό, σε κάποιες -λίγες- περιπτώσεις με μια ελαφρά υποσημείωση ότι στα πρόσωπα υπάρχουν σημάδια παραμόρφωσης. Τα δελτία ειδήσεων επαναλάμβαναν μονότονα ότι «Οι συλληφθέντες δεν συνεργάζονται ούτε με τις αστυνομικές, ούτε με τις δικαστικές αρχές». Για τα μαυρισμένα μάτια, τα σκισμένα χείλη και τα πρησμένα μάγουλα, ούτε λέξη. Αλλά αυτή η επικοινωνιακή διαχείριση της κτηνωδίας, δεν θα μπορούσε να κρατήσει πολύ. Μια απελπισμένη μητέρα, γιατρός, δημοσιοποίησε την αφήγηση που της έκανε ο γιος της, ότι τον έδεσαν και τον έδερναν για ώρες, ζητώντας προστασία του δικαιώματος του παιδιού της στην υγεία.

Σχετικά με την ελληνική αστυνομία, η αλήθεια είναι παγκοσμίως γνωστή. Αυτά που κρύβει ο κ. Δένδιας, τα λέει ο Επίτροπος Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης και όλες οι διεθνείς οργανώσεις που ασχολούνται με τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το πρόβλημα είναι γνωστό και η λύση δεν θα έρθει, αν δεν υπάρξει πολιτική βούληση για εκδημοκρατισμό και προσαρμογή στους κανόνες δικαίου. Για την ώρα, παρακολουθούμε τη μία συγκάλυψη μετά την άλλη και έτσι έρχεται η μία φρίκη μετά την άλλη.

Ίσως έχει νόημα να αναρωτηθεί κανείς αν ένα κράτος που παρανομεί, μπορεί να διαμορφώσει τους όρους λειτουργίας μιας ευνομούμενης δημοκρατικής πολιτείας. Αν, δηλαδή, το δόγμα «τάξη και ασφάλεια» που με ενθουσιασμό εφαρμόζει η κυβέρνηση, μπορεί να έχει ουσιαστικό αποτέλεσμα την ώρα που οι φύλακες της τάξης λειτουργούν οι ίδιοι σαν εγκληματίες. Ίσως έχει ακόμη μεγαλύτερη σημασία να δει κανείς γιατί τον Δεκέμβρη του 2008 δημιουργήθηκε μια γενιά σκληρών αντιεξουσιαστών, που κατέληξαν στην τρομοκρατία και γιατί τώρα, το πιθανότερο, φτιάχνεται η επόμενη.

Οι βασανισμοί συλληφθέντων απαγορεύονται. Στην περίπτωσή μας, όχι απλώς επιτρέπονται, αλλά ενθαρρύνονται με την πολιτική κάλυψη που τους παρέχεται. Το μόνο που δεν επιτρέπεται είναι να καταγγέλλει ο Guardian ότι ελληνικά κρατητήρια λειτουργούν σαν κολαστήρια με θύματα πάντα συγκεκριμένες κατηγορίες κρατουμένων, δηλαδή πλην ακροδεξιών και κατά προτίμηση όταν πρόκειται για μετανάστες και αναρχικούς. Μια αστυνομία που λειτουργεί με όρους βεντέτας και ψυχολογία συμμορίας, παράγει ανομία. Μια αστυνομία που συμπεριφέρεται με μίσος, γεννά μίσος.

Η χώρα μας έχει καταδικαστεί πολλές φορές από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων για βασανισμούς, ιδιαίτερα αλλοδαπών. Στην πραγματικότητα, όποιος βρίσκει το κουράγιο να προσφύγει, δικαιώνεται. Όλοι οι διεθνείς οργανισμοί που ασχολούνται με την προσβολή της προσωπικότητας, διασύρουν στις εκθέσεις τους το ελληνικό κράτος. Ποιος ασχολείται; Και ποιος τιμωρείται;

Αυτοί που χτύπησαν τους συλληφθέντες για τη ληστεία στην Κοζάνη, ήξεραν πολύ καλά ότι δεν κινδυνεύουν. Κανένας προϊστάμενος δεν πρόκειται να τους ελέγξει, κανένα ισχυρό ΜΜΕ δεν πρόκειται να ζητήσει επιτακτικά την τιμωρία τους, κανένας υπουργός δεν θα δυσκολευτεί να κοιμηθεί το βράδυ, κανένας συνάδελφός τους δεν πρόκειται να τους γυρίσει την πλάτη. Εάν διέτρεχαν τον κίνδυνο να λογοδοτήσουν, προφανώς θα έλεγχαν τα συμπλέγματα και τα απωθημένα τους. Πολύ πρόσφατα, άλλωστε, δικαιώθηκαν οι αστυνομικοί-πρωταγωνιστές της «ζαρντινιέρας». Οι περισσότεροι αθώοι και δύο με μικροποινές. Ο Κύπριος Αυγουστίνος Δημητρίου, που ξυλοκοπήθηκε ως φοιτητής με βάναυσο τρόπο, προσπαθούσε έξι ολόκληρα χρόνια να πετύχει την τιμωρία των δραστών που του σημάδεψαν τη ζωή. Τελικά έχασε και δήλωσε ότι δεν θέλει να ξαναέρθει στην Ελλάδα. Έχει δίκιο.