Διανύουμε την πρώτη εβδομάδα του Οκτώβρη. Το Μετσόβιο Πολυτεχνείο παραμένει κλειστό για τέταρτη εβδομάδα. Αιτία είναι η απομάκρυνση 399 διοικητικών υπαλλήλων του ιδρύματος κατά απαίτηση της κυβέρνησης, ενώ ο τρόπος αρχικά ήταν η κατάληψη των πυλών από τους θιγόμενους υπαλλήλους και στη συνέχεια η συμβολική (!) αναστολή λειτουργίας του ιδρύματος, με απόφαση της Συγκλήτου. Κυρίαρχο σύνθημα των κινητοποιήσεων είναι ότι το ίδρυμα δεν μπορεί να παράσχει υπηρεσίες υψηλού επιπέδου στους φοιτητές με τους λίγους υπαλλήλους που θα απομείνουν. Η κατάσταση είναι ομοίως τελματώδης σε πολλά πανεπιστήμια της χώρας. Το τέλμα οφείλεται μάλλον στον τρόπο αντίδρασης των πανεπιστημίων στις αποφάσεις της κυβέρνησης, αφού είναι συνέπεια πράξεων που διακόπτουν την ερευνητική και διδακτική λειτουργία, καταστρέφουν τον προγραμματισμό κάθε φοιτητή και αμφισβητούν θεμελιώδη δικαιώματα της ακαδημαϊκής κοινότητας.
Διαχρονική αδυναμία του εγχώριου πανεπιστημίου είναι η άρνηση αντιμετώπισης του διαλυτικού φαινομένου των καταλήψεων ακαδημαϊκών χώρων. Συνήθεις ύποπτοι σχεδιασμού και τέλεσης μίας κατάληψης είναι οι φοιτητές, εκπροσωπούμενοι από μία μικρή αλλά δυναμική ομάδα. Η ιδεολογική, και πάλαι ποτέ νομική, αιτιολογία της κατάληψης ήταν το πανεπιστημιακό άσυλο. Ο αυθορμητισμός και η ανεπαρκώς αιτιολογημένη οργή που οδηγούσαν στην κατάληψη ενίοτε βόλευαν τις διοικητικές αρχές του πανεπιστημίου που οχυρώνονταν πίσω από τους φοιτητές και καρπώνονταν τα οφέλη της αντίδρασης, δηλαδή τη μη εφαρμογή του νόμου που αντιμαχόταν η κατάληψη, χωρίς όμως να εκτίθενται οι ίδιες. Διαφωνείτε; Ας μην πάμε μακριά στο χρόνο’ μονάχα δύο χρόνια πίσω, στα τέλη Αυγούστου του ’11, οπότε ο μόλις ψηφισθείς νόμος Διαμαντοπούλου συναντούσε τη σφοδρή αντίδραση του οργανωμένου μέρους της φοιτητικής κοινότητας. Οι πανεπιστημιακές διοικητικές αρχές και κάποιοι μεγαλοσχήμονες καθηγητές ευλογούσαν τη «δικαιολογημένη» αντίδραση των φοιτητών και υπερθεμάτιζαν ευρισκόμενοι στα μετόπισθεν του «αγώνα».
Στα τέλη Αυγούστου του ’13, οι εξελίξεις αφορούσαν τους διοικητικούς υπαλλήλους και έτσι ανέλαβαν δράση οι ίδιοι. Η μέθοδος που εφαρμόσθηκε ήταν γνωστή και δημοφιλής, ως ιδιαίτερα αποτελεσματική’ κατάληψη! Συγκεκριμένα, οι διοικητικοί υπάλληλοι του ΕΜΠ αποφάσισαν να καταλάβουν τις πύλες του ιδρύματος και να απαγορεύσουν – μάλιστα, να απαγορεύσουν! – την είσοδο στο ίδρυμα σε όσους δεν είχαν σχέση με τον αγώνα τους. Οι δε πρυτάνεις συνέδραμαν στον αγώνα των υπαλλήλων με τις γνωστές γενικόλογες διακυρήξεις υπεράσπισης των φοιτητών, των υπαλλήλων, της κοινωνίας κλπ. Εντούτοις, δεν είχαν μεριμνήσει εγκαίρως να προβούν σε αξιολόγηση του συνόλου του διοικητικού προσωπικού, ενώ έκριναν τις ανάγκες του ιδρύματος λαμβάνοντας υπόψη τον αριθμό όλων ανεξαιρέτως των φοιτητών του ιδρύματος, ενεργών και αιωνίων. Υπό αυτές τις συνθήκες, όχι μόνο δεν έφταναν οι υπάρχοντες υπάλληλοι για την κάλυψη των αναγκών του ιδρύματος σε διοικητικό προσωπικό, αλλά μάλιστα θεωρούνταν λίγοι. Έτσι, οι πρυτάνεις απλώς έβγαλαν τους κυβερνώντες τρελούς με μεθόδους που θυμίζουν τις τεχνικές υπολογισμού του ελλείμματος από την κυβέρνηση το 2005. Δε χρησιμοποιήθηκε κανένα δημοκρατικό και κανένα επιστημονικώς τεκμηριωμένο μέσο υπεράσπισης του όποιου δικαίου των διοικητικών υπαλλήλων.
Προς το τέλος του Σεπτεμβρίου φτάσαμε στην κορύφωση της διοικητικής ματαιότητας στους χώρους του εγχώριου πανεπιστημίου. Αποφασίστηκε η επ’αόριστο συμβολική (!) αναστολή λειτουργίας πολλών πανεπιστημίων. Πέρα από το ενδιαφέρον που έχει η κατάδειξη της διαφοράς μεταξύ συμβολικής και, ας πούμε, κανονικής αναστολής λειτουργίας, τίθεται ο ερώτημα «ποιους εξυπηρετεί το πανεπιστήμιο;». Εδώ, ασφαλώς όχι τους φοιτητές, τους κατά μία έννοια «πελάτες» – ας μου συγχωρηθεί η αιρετική έκφραση. Τι κι αν χάσουν ένα εξάμηνο, τι κι αν χάσουν μία εξεταστική, τι κι αν αποφοιτήσουν ένα εξάμηνο ή ένα χρόνο αργότερα; Είναι οι παράπλευρες απώλειες ενός ακόμα περίφημου αγώνα μεταξύ «καλών» και «κακών». Ας μην τα θέλουν όλα δικά τους πια!
Το υπουργείο Παιδείας αντιδρά μερικώς στα σοφίσματα των πρυτάνεων και δηλώνει ότι είτε οι πρωτοετείς εγγράφονται μέχρι τις 4 του Οκτώβρη είτε δεν εγγράφονται ποτέ. Έτσι, το ΕΜΠ δηλώνει πως οι εγγραφές θα πραγματοποιηθούν μεταξύ 30 Σεπτέμβρη και 4 Οκτώβρη, είτε στις γραμματείες των σχολών είτε στο γραφείο του πρύτανη. Εντούτοις, την τελευταία στιγμή, στις 30.9, η Πρυτανεία δηλώνει ότι οι εγγραφές δε θα πραγματοποιηθούν στο γραφείο του πρύτανη. Συνεπώς, οι εγγραφές εμπίπτουν αποκλειστικά στην αρμοδιότητα των κατειλημμένων γραμματειών. Ο πρύτανης κάτι παθαίνει και δεν εμφανίζεται και οι πρωτοετείς αφήνονται στη μοίρα τους και στα κυρήγματα των διοικητικών υπαλλήλων. Κατά τα άλλα, αν γίνει αυτό που επιθυμούν οι πρυτάνεις, τότε σε κάποιο αόριστο μέλλον όλοι οι φοιτητές θα απολαμβάνουν τις πολυπόθητες υψηλού επιπέδου υπηρεσίες του προσωπικού του ιδρύματος.
Εν ολίγοις, το Πολυτεχνείο, καθώς και η πλειοψηφία των ΑΕΙ της χώρας, είναι όμηροι μίας ανεπίσημης απεργίας που άλλοτε δηλώνεται ως κατάληψη και άλλοτε ως συμβολική αναστολή λειτουργίας του ιδρύματος. Θύτες είναι οι διοικήσεις και οι υπάλληλοί τους που χωρίς κανένα απολύτως δικαίωμα διακόπτουν την ακαδημαϊκή διαδικασία, καταβαραθρώνουν το κύρος του πανεπιστημίου και εμπαίζουν τους φοιτητές. Μάλιστα, χωρίς ίχνος ντροπής, καυχιούνται ότι μια χούφτα ελληνικά πανεπιστήμια βρίσκονται στις, τελευταίες, 800 πρώτες θέσεις της παγκόσμιας κατάταξης των πανεπιστημίων. Θύματα της κατάστασης είναι οι φοιτητές που ως συνήθως πληρώνουν τα καμώματα άλλων και δε βλέπουν την ώρα να ρίξουν μαύρη πέτρα πίσω τους και να φύγουν όπως-όπως στο εξωτερικό, όταν έρθει η ώρα της αποφοίτησης. Μέχρι τότε, τι ψυχή έχουν οι φοιτητές;