Στην πορεία προς το Συνέδριό του και στο πλαίσιο της όλης επιχειρούμενης προσπάθειας ανασύστασης, είναι σκόπιμη η αναδρομή στην μέχρι σήμερα πορεία του Κινήματος, ως μια διεργασία αναψηλάφησης αιτίων και σφαλμάτων, προκειμένου η αξιοποίηση της ιστορικής γνώσης να υποστηρίξει την αναζήτηση και εξεύρεση θεραπευτικών δράσεων, αλλά και να δημιουργήσει όρους αποτροπής παρομοίων σφαλμάτων στο μέλλον. Αυτή, κατά την κρίση του γράφοντος, συνιστά μια ασφαλή εγγύηση ουσιαστικής ανασύστασης της πολιτικής οντότητας του ΠΑΣΟΚ. Η εικόνα την οποία εμφανίζει η παράταξη, με τα ποσοστά της συρρικνωμένα και με στελέχη πρώτης γραμμής να παίρνουν θέσεις μάχης εν όψει Αρμαγεδδώνος, δεν επιτρέπει αισιόδοξες προβλέψεις και πανηγυρισμούς, πλην εκείνων, όσων είτε έχουν κάποια μοχθηρή ιδιοτέλεια είτε πάσχουν από … ανήκεστο χαρά.

.

Αν θέλουμε να μιλήσουμε με σοβαρότητα και ειλικρίνεια για το σημερινό «χάλι» που παρουσιάζει το κόμμα, αν είναι επιθυμητή η εκ βαθέων συζήτηση απολογισμού, πρέπει να αποδεχθούμε, ότι την θλίψη δεν προξενεί μόνον η καταβαράθρωση των εκλογικών ποσοστών, αλλά κυρίως η αποκαλυπτόμενη ένδεια ιδεολογικού στίγματος και πολιτικών στόχων πέραν της εκλογικής νίκης καθώς και οι ελλείψεις τόσο σε απόθεμα πολιτικής αξιοπιστίας όσο και εφεδρειών πολιτικού προσωπικού.

.

Οπωσδήποτε, υποχρεούμεθα σε αυτήν την διερευνητική προσπάθεια αναζήτησης και ενδοσκόπισης να ανατρέξουμε στην περίοδο 1987, σημείο στο οποίο αρχίζει η απαξίωση των κομματικών δομών, ατονεί η πολιτική διεργασία και οι πλείονες των Τοπικών Οργανώσεων –αν και με κάποιες εξαιρέσεις-, άρχισαν να μεταλλάσσονται σε σπουδαστήρια νομής εξουσίας και σε κακέκτυπες μικρογραφίες διαχείρισής της. Άρχισε η πολιτική να «αισθητικοποιείται», αντίληψη που με αμφίδρομη διαδικασία οξείδωσης πέρασε  στην όλη κοινωνία και επέφερε διακοπή της δημιουργικής όσμωσης που υπάρχει από την επικοινωνία με τους πολίτες. Δε θα υπήρχε λόγος για την ύπαρξή τους, αν δεν υπήρχε η ανάγκη ενός στείρου εκλογικού μηχανισμού· όχι ζώντων πολιτικά μελών και στελεχών, αλλά, δωρεάν διακοσμητικών στοιχείων για εκλογικά κέντρα και κεντρικές ή περιφερειακές συγκεντρώσεις. Κατέληξαν να λειτουργούν ως βουλευτικά ή δημαρχιακά παραμάγαζα.

.

Ομάδες και τάσεις παρά την πρόταξη ιδεολογικών αιτίων συγκρότησής τους, κατ’ ουσία μόνιμη και συνεπής ενασχόλησή τους υπήρξε η αντιπαράθεση η οποία σκοπούσε στην διατήρηση «υπεροχής» και πρωτείων, προκειμένου να επιτυγχάνεται η θέση ισχύος που διασφάλιζε την πρόσβαση σε νομή της εξουσίας. Όμως, τέτοιοι σκοποί, δεν υπηρετούνται από αξιοπρεπή πολιτικά στελέχη. Υποστηρίζονται από την δημιουργία βασάλων, υποτελών υπο-φυλάρχων, δουλοπάροικων ή νομάδων ιπποτών, κατά τα πρότυπα του φεουδαλισμού (τυχαίο γεγονός ότι συγκεκριμένη ομάδα είναι, πάντοτε, εκείνη που εναγκαλίζεται στον ακριβώς κατάλληλο χρόνο, τον εκάστοτε επόμενο ηγέτη;). Ούτε λόγος για παραγωγική διεργασία, η οποία θα προσέφερε στην παράταξη νέα π ο λ ι τ ι κ ά στελέχη και θα διαπαιδαγωγούσε, αν μη τι άλλο, συνειδητούς πολίτες. Στο κενό που προέκυπτε, από την μετακίνηση ή αποχώρηση δοκιμασμένων στελεχών, έπαιρναν θέση υπήκοοι και τοποτηρητές.

.

Περάσαμε, στην ε π ο χ ή των υ β ρ ι δ ί ω ν!

.

Η φύση, όμως, απεχθάνεται το κενό. Έτσι, όταν χρειάσθηκε ανανέωση στο πολιτικό προσωπικό, επιχειρήθηκε, αυτό, να πραγματοποιηθεί από «λαμπερά και αναγνωρίσιμα πρόσωπα». Η απόλυτη αισθητικοποίηση της πολιτικής. Η απελπισμένη αναζήτηση προκλήσεως επικοινωνιακού shock, που θα απέφερε εκλογικά κέρδη, ήταν τόσο προφανής όσο αδιέξοδη και κοντόφθαλμη. Η επικοινωνία και η προβολή εξέλαβε διαστάσεις ψύχωσης και την περίοδο εκείνη μπήκαν οι βάσεις για ένα είδος πρακτικής που παραπέμπει στη εποχή ανάλογη με εκείνη της «ευγένειας της τηβέννου», καθώς προέκυπταν «πολιτικοί γίγαντες» δίχως καμία προηγούμενη τριβή και πολιτική δραστηριότητα –τουλάχιστον, πέραν από τα plateau των πρωινών τηλεοπτικών εκπομπών-, αλλά, με μόνο κριτήριο την αναγνωρισιμότητα, την επικοινωνιακή αξία (;) και εμβέλειά τους την στιγμή εκείνη. Καλλίγραμμες-καλλίπυγες εκπρόσωποι του θεάματος, ειδήμονες πανελίστες κ.ά. γίνονταν ανάρπαστοι προκειμένου να συμπληρωθούν τα δημοτικά ή εθνικά ψηφοδέλτια. Από την άλλη, επελέγη η άσκηση πολιτικής δια της παραγωγής εκδηλώσεων, σαν υποκατάστατα καλλιτεχνικών γραφείων. Ανεδείχθησαν πιονέροι της γιορτής της σαρδέλας, η οποία κατέστη μείζων πολιτική παρέμβαση ή διοργανώσεις συνεδρίων περί του σεξουαλικού προσανατολισμού της δυσλεκτικής τσιπούρας στην Ν.Α. Μεσόγειο.

.

Δίνοντας βαρύτητα τους αριθμούς, μας απέμειναν τα νούμερα.

.

Η αντιστοίχηση των μελών δεν είχε την βάση της σε απόψεις, αλλά, σε πρόσωπα και το κριτήριο ήταν η ένταξή στο περιβάλλον του Α΄ βουλευτή ή Δημάρχου. Ένας ιδιότυπος εμφύλιος εμαίνετο εντός των κόλπων του ΠΑΣΟΚ και ως τέτοιος, ήταν ανηλεής, άδικος και οδηγούσε στην απαξίωση, εκδίωξη ή και θάνατο των όποιων εν δυνάμει, πολύτιμων στελεχών τα οποία ήδη εξέλειπαν, δίχως μέριμνα για την ισοδύναμη αντικατάστασή τους. Τα φαινόμενα αυτά, καθώς και άλλες παθολογίες που ανέκυψαν στην πορεία, δεν κινητοποίησαν τα ανακλαστικά της ηγεσίας, αλλά και αυτών των μέσων στελεχών –ακόμη και αυτών των απλών μελών- καθώς η πολιτική κυριαρχία της εποχής εκείνης είχε οδηγήσει στην χαύνωση και ήταν εύκολο να συγκαλύπτονται υπό το κράτος της ευμάρειας και ανάπτυξης της 10ετίας του 1990 μέχρι και τα πρώτα έτη εκείνης του 2000. Η 10ετία αυτή δεν λειτούργησε θεραπευτικά, αλλά εφησυχαστικά. Ενώ, για την χώρα αυτή η περίοδος υπήρξε δημιουργική, και πολλοί στόχοι Εθνικής σημασίας επετεύχθησαν, ο πολιτικός φορέας ενώ κυριαρχούσε στην πολιτική σκηνή, δίκην αυτό-άνοσου παθήσεως, σαν να έπασχε από κάποιο αυτοάνοσο νόσημα, διηθούσε τον ιστό του.

.

Η ε π ο χ ή της α π ο σ ύ ν θ ε σ η ς έμπαινε με ταχείς ρυθμούς.

.

Παρ’ όλα αυτά, η ήττα του 2004, ως συνέπεια φθοράς από την μακρά κυβερνητική περίοδο, δεν είχε διαλυτικές συνέπειες· η αλλαγή ηγεσίας, ο λόγος που απέρρεε από τον Γ. Παπανδρέου, καλλιέργησε ελπίδες και δημιούργησε προσδοκίες καλές καγαθές, μα και άλλες. Παρά τις εξαγγελίες και τις –θέλω να πιστεύω πως τέτοιες ήταν-, καλές προθέσεις, η θεσμική λειτουργία στην παραγωγή πολιτικής και αξιολόγησης στελεχών, δεν αποκατεστάθη. Αντιθέτως, ως μία ακατανόητη πράξη συνωμοσίας, στρεφομένης έναντι εαυτού, ανέχθηκε και σε περιπτώσεις ανέδειξε, το πλέον κενό και βλαπτικό «παλαιό» ΠΑΣΟΚ και ότι απεμάκρυνε, επιχείρησε να αντικαταστήσει με μεγαλομανείς νάρκισσους και πολιτικούς λιμοκοντόρους ή «wanna be στέλεχος», τύπους που έμαθαν την πολιτική in vitro και στην πλειοψηφία τους, το μόνο προσόν που διέθεταν ήταν η «ευελιξία» στην προσέγγιση της Αυλής. Αβασάνιστα, ασελγούσαν στην θεσμικότητα του χώρου. Δεν θα ήταν υπερβολή να πει κανείς ότι αν έλεγες σε κάποιους από το περιβάλλον αυτό να επισκεφθούν την Δραπετσώνα ή την Νίκαια ή το Περιστέρι, θα έσπευδαν να φέρουν το διαβατήριό τους. Από την άλλη πλευρά, οι τοπικοί φεουδάρχες με σπουδή εξωράϊζαν την εικόνα, αποτρέποντας ακόμη και υποψηφιότητες για Ν.Ε, Π.Ε. ή Σ.Ε. και εν γένει ευνούχιζαν οποιαδήποτε διεκδίκηση κομματικού ή άλλου αξιώματος –πόσο δε μάλλον την διεξαγωγή οιασδήποτε συζήτησης περί αυτών-, με το επιχείρημα πως «πρέπει να δοθεί εικόνα ενότητας στον Πρόεδρο και οι περισσότερες της μιας υποψηφιότητας δεν βοηθούν»!!! Νομίζω ότι ακόμη και σε αυτό το Κόμμα Εργασίας του Enver Hoxha δεν υπήρξε τέτοια επιχειρηματολογία. Ίσως στην Β. Κορέα να έχουν κάτι υπ’ όψιν. Ειρήσθω εν παρόδω, ακόμη γελάνε στην Β΄ Πειραιά με κάποιους που κέρναγαν ποτά(!!!) σε μαγαζί της πλατείας Ελευθερίας στο πλαίσιο της προεκλογικής εκστρατείας τους για την θέση του Γραμματέα της Ν.Ε., αλλά, υποχρεώθηκαν με την ουρά στα σκέλια να επανακάμψουν στην προηγούμενη θέση τους στην Σ.Ε. Τοπικής Οργάνωσης, μετά από το τράβηγμα του αυτιού από παράγοντες της περιφέρειας.

.

Η επιχειρούμενη «προεδροποίηση» (ως βολική συνθήκη για την διατήρηση αυτής της αντίληψης), επέφερε ως συνέπεια την ανάπτυξη ενός ύστερο-Βυζαντινού κλίματος που απετέλεσε το θρεπτικό υπόστρωμα, όπου ή εμπάθεια -ως γενετικό συστατικό της ανοησίας και της μετριότητας-,  αναπτύχθηκε στο περιβάλλον της προηγούμενης ηγεσίας. Δεν αξιολογήθηκε το γεγονός ότι η εκλογική νίκη του 2009, παρά την έκτασή της σε ποσοστό, δεν επετεύχθη επειδή το ΠΑΣΟΚ έγινε πλειοψηφικό ρεύμα λόγω των πολιτικών του προτάσεων και της επιτυχημένης στρατηγικής ή τακτικής αλλά, λόγω της αηδίας του εκλογικού σώματος για την Κυβέρνηση Καραμανλή. Το ΠΑΣΟΚ παρέμενε, ουσιαστικά, στην αντιπολίτευση. Μια προσεκτική μελέτη των απολύτων αριθμών στα αποτελέσματα, θα κάνει απολύτως σαφές τι εννοώ. Συνακόλουθη ήταν η ανάδειξη της ίντριγκας σε προσόν και «αξία», ενώ, στην εσωτερική μάχη επικυριαρχίας, για μια ακόμη φορά, χάθηκε η ουσία της πολιτικής. Λησμονήθηκε ότι πυρήνας στην ενασχόληση με τα κοινά είναι το κίνητρο της προσφοράς, επίκεντρο ο άνθρωπος και όχι η ανάγκη να «κάτσει στον σβέρκο» κάποιος μόνο και μόνο για να ικανοποιήσει την ανάγκη αυτό-επιβεβαίωσής του έναντι άλλων.

.

Σε αυτά τα δεδομένα, προσετέθη και η ανόητη συμπεριφορά των κυβερνητικών παραγόντων στην περίοδο διακυβέρνησης, όπου εκτός των όλων όσων μπορεί κανείς να προσάψει, σπουδαιότερο ολίσθημα ήταν η εξαγγελία δεξιών μέτρων με δεξιό και άκρως προκλητικά αλαζονικό τρόπο Ήταν φυσική και αναπότρεπτη εξέλιξη η διαμόρφωση της σημερινής εικόνας. Πέραν των όποιων καθυστερήσεων στην λήψη μέτρων και εφαρμογής πολιτικής περιστολής δαπανών και «συμμαζέματος», όταν αυτά επιχειρήθηκε να εφαρμοσθούν, με όποιον τρόπο και αν επιχειρήθηκε, δεν υπήρχε πολιτικό υποκείμενο να τα στηρίξει. Σύγχυση, αμετροέπεια, αλαζονεία και αβελτηρία κυριάρχησαν και ως αποτέλεσμα επήλθε η σημερινή συνθήκη.

.

.

.

.
• Η πρόκληση σήμερα – «….. ου παγάν λαλέουσαν. Απέσβετο και λάλλον ύδωρ»

.

.

Όμως, τα γενόμενα ουκ απογίγνονται. Το δίλλημα που σήμερα, προβάλλει είναι ένα: Είναι το ΠΑΣΟΚ χρήσιμο και αναγκαίο να υπάρχει για την χώρα; Έχει κάποιο νόημα η προσπάθεια ανασύστασης, προκειμένου οι πολίτες (ειδικά τα πιο αδύναμα κοινωνικά στρώματα) να μην αφεθούν, υπό την παρούσα συγκυρία, βορά σε εθνικολαϊκισμούς ποικίλης κατευθύνσεως. Έχει την δυνατότητα να διατυπώσει μία ουσιαστική και σοβαρή πρόταση για την χώρα; Αν η απάντηση είναι θετική, αν η νέα ηγεσία προτίθεται να επαναφέρει την παράταξη στην προηγούμενη θέση της, οφείλει να αλλάξει τακτική γιατί η στατική άμυνα και η μάχη οπισθοφυλακής, δεν παράγει θετικά αποτελέσματα, πλην εκείνων των φθοράς και των μειονεκτημάτων μιας αναποτελεσματικής και ανίσχυρης φοβικότητος.

.

Πρώτιστο μέλημα είναι η στήριξη της κυβέρνησης και η συμβολή με κάθε δύναμη στην ανασύσταση του Κράτους. Τούτο, αφ’ ενός διότι η προσπάθεια είναι Εθνική και υπεράνω κάθε μικροκομματικής ιδιοτέλειας. Αφ’ ετέρου, η ενεργός παρουσία και συμβολή των δυνάμεων της Κέντρο-Αριστεράς, διασφαλίζει την αποτροπή διολίσθησης σε λαϊκιστικές, δεξιές επιλογές.  Είναι μοναδική ευκαιρία να θεραπευθούν ή να τεθούν όροι προοπτικής ιάσεως οι γενετήσιες παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας και ειδικώτερα στην οικονομική-παραγωγική διαδικασία.  Τούτο, ίσως σε πρώτο χρόνο εμφανίσει  κόστος, αλλά αφ’ ενός, σε μέσο και μακρό χρονικό ορίζοντα θα αναδείξει το Κίνημα ως δύναμη ευθύνης και δημιουργίας, αφ’ ετέρου θα προσφέρει στην χώρα τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την πολυθρύλητη ανάπτυξή της.

.

Παράλληλα, ως χρέος και ζωτικής σημασίας ανάγκη, προβάλλει η άμεση επανεκκίνηση της πολιτικής διεργασίας και του ουσιαστικού διαλόγου  όχι ως φραστικό πυροτέχνημα και κενό περιεχομένου λόγο, αλλά, ως θεμέλιο της συστατικής ουσίας του κόμματος εφεξής. Οφείλει το ΠΑΣΟΚ, αν θέλει να διεκδικεί τον ρόλο μιας υπεύθυνης πολιτικής δύναμης, να επαναπροσδιορίσει το ιδεολογικό και πολιτικό του στίγμα. Οφείλει να διατυπώσει σοβαρές προτάσεις για την πολυθρύλητη ανάπτυξη. Με σαφείς επιλογές κατευθύνσεων. Πρέπει να υπάρξει διατύπωση επεξεργασμένης προτάσεως, για το ποια θα είναι η κινητήρια βιομηχανία, πέριξ της οποίας θα αναπτυχθεί η παραγωγική διαδικασία και οι άλλες επιχειρηματικές-οικονομικές δραστηριότητες, ποια θα είναι η γεωγραφική και περιφερειακή κατανομή των όποιων τέτοιων, δραστηριοτήτων. Όχι με «γενικούρες» και φραστικά πυροτεχνήματα, αλλά με συγκεκριμένο σχέδιο, περιγραφή των βημάτων, περιγραφή των προϋποθέσεων και κατάθεση χρονικών ορίων.

.

Ευνοήτως, πρέπει να διατυπωθούν σαφή περιγράμματα για τα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα, όπως αυτό της Παιδείας, της αποκατάστασης του κοινωνικού κράτους και των δομών υγείας, της Εξωτερικής Πολιτικής και της όλης εν γένει διαχείρισης των Εξωτερικών υποθέσεων της χώρας στο παγκόσμιο περιβάλλον, στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην περιοχή της Ν.Α. Μεσογείου, της μετανάστευσης και των άλλων κοινωνικών ζητημάτων τα οποία ανακύπτουν από τις εξελίξεις.

.

Προτεραιότητα οφείλει να είναι και η επεξεργασία ενός εθνικού σχεδίου στρατηγικής για την  εκπαίδευση με έμφαση στην μέση εκπαίδευση και όχι στην τριτοβάθμια. Δεν είναι λογικό να μας απασχολεί το Πανεπιστήμιο, όταν έχει χαθεί το στοίχημα στα χρόνια του Λυκείου, όπου οι νέοι εθίζονται σε ένα σύστημα που η διαδικασία γνώσης μπορεί να περιγραφεί με δύο λόγια ως «copy–paste» και που οσονούπω, θα απαιτείται απολυτήριο φροντιστηρίου και όχι Λυκείου.

.

Επ’ αυτών και όλων των άλλων τομέων πολιτικής, πρέπει το ΠΑΣΟΚ να διατυπώσει σύγχρονες και ουσιαστικές προτάσεις. Με περιεχόμενο και σαφή προσανατολισμό. Για να δυνηθεί να το πράξει είναι απαραίτητη η αξιοποίηση όλων των ανθρώπινων πόρων του, αλλά με αντικειμενική αξιολόγηση των στελεχών. Οι «αυλές», οι παρέες και οι σκοπιμότητες που οδηγούν σε κακές επιλογές, είναι περιττή και αδιέξοδη πρακτική. Οφείλει η νέα ηγεσία να καταπολεμήσει την «προεδροποίηση», «βουλευτικοποίηση», «δημαρχοποίηση» ή ό,τι άλλο συναφές και να πείσει, τον κάθε έναν πολίτη ότι η ενασχόλησή του με τα κοινά και η συμμετοχή του στην πολιτική διεργασία, μέσα από τις τάξεις του ΠΑΣΟΚ, είναι κάτι που τον αφορά και έχει νόημα και βαρύτητα. Αυτή είναι η μάχη που πρέπει να δοθεί, αυτή η κρίσιμη απόφαση και επιλογή. Η σύγκρουση με τον ίδιο τον εαυτό μας και τις κακές παραδοσιακές παραδοχές.

.

Τα στελέχη μας, έχουν την υποχρέωση της καθαρής και δημόσιας τοποθέτησης και όχι της συνωμοσιολογικής πρακτικής. Αν ακολουθηθεί η τακτική «περιμένω στην γωνία» θα είναι ό,τι χειρότερο μπορεί να προσφερθεί ως υπηρεσία στην κοινή Εθνική προσπάθεια και φυσικά στην παράταξη.

.

Ομολογουμένως, είναι εξαιρετικά δύσκολο να απευθυνθείς νηφάλια και να μιλήσεις για τα δύσκολα σε μία κοινωνία με τα προβλήματα, τις ιδιαιτερότητες και εν τέλει τις γενετήσιες παθογένειες που εμφανίζονται στην ελληνική. Με απόλυτη ευθύνη των διοικούντων κατά περιόδους, από γενέσεως του νέου Ελληνικού Κράτους και με ομοίως απόλυτη αναλογική συν-ευθύνη των πολιτών, δημιουργήθηκε ένα Κράτος και μια πολιτική τάξη στηριζόμενη στην πελατειακή σχέση, την λεηλασία, το βόλεμα και την αδιαφορία. Μια κοινωνία, η οποία, εξ αιτίας της απώλειας της εξελικτικής διεργασίας της σύγκρουσης της αστικής τάξης για την μετάβαση από τον φεουδαλισμό στην Αστική Δημοκρατία (όπως στην λοιπή Ευρώπη) και παιδευμένη πολιτικά σε μία Οθωμανικού τύπου φεουδαρχία[1], δεν μπόρεσε να ωριμάσει και αφήνεται ράθυμα στην λαγνεία των «εθνικών μύθων». Ο πολίτης παιδαγωγήθηκε να θεωρεί κάθε επιθυμία του ως υποχρέωση του Κράτους απέναντί του. Αυτό πρέπει να αλλάξει. Το ΠΑΣΟΚ μπορεί και οφείλει να καθοδηγήσει την πορεία αυτού του μετασχηματισμού.

.

Είναι κατανοητό επίσης, ότι στην σημερινή συνθήκη οι πολίτες δεν είναι προσπελάσιμοι και δεν υπάρχουν ευήκοα ώτα σε πολιτικές προτάσεις και ουσιαστικές συζητήσεις. Όχι αδικαιολόγητα, αλλά, δεν παύει να είναι καταστροφικό. Όμως, αν συμφωνήσουμε ότι η Ελλάδα έχει μεγαλύτερη ανάγκη από ένα σοβαρό αστικό μοντέλο, δυτικού τύπου, τότε επαυξάνεται η έτσι κι αλλιώς υπαρκτή και σημαντική ευθύνη του ΠΑΣΟΚ να επανακάμψει στο προσκήνιο ως η παράταξη η οποία εκφράζει την Ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία και θα αποτελέσει φραγμό σε ανισόρροπες και άδικες εξελίξεις στην πορεία αυτή.

.

Τούτο δεν μπορεί να επιτευχθεί δια της σιωπής και με θωπείες. Οφείλει πρώτα να συγκροτήσει καθαρό ιδεολογικό-πολιτικό πλαίσιο αρχών και θέσεων. Να δείξει τον δρόμο της «άλλης» πορείας με θάρρος και τόλμη. Ο πολιτικός λόγος σήμερα είναι περισσότερο από ποτέ ανάγκη να είναι μεστός, σαφής και ευθύς. Αν κάποιοι επιλέγουν άλλη πορεία, θα περιποιεί  τιμή για αυτούς,  η διατύπωση της επιλογής τους έντιμα και καθαρά. Οι βουκολικού τύπου κουτοπονηριές, οι χειριστικές επιλογές και ο «τακτικισμός», δεν προσφέρουν ούτε στην χώρα ούτε στην παράταξη. Καλώς συμμετέχει το ΠΑΣΟΚ με τον τρόπο που μετέχει στο κυβερνητικό σχήμα, πλην όμως δεν πρέπει να λησμονείται ότι είναι στην αντιπολίτευση και μάλιστα, όχι στην μείζονα. Να συγκρατείται από όλους μας επομένως, η αρχή ότι στην κυβέρνηση παράγεις έργο στην αντιπολίτευση κτίζεις χαρακτήρα.

.

.

.
• «…ουκ ήλθον καταλύσαι, αλλά πληρώσαι.» – όποτε διαλέγεις το λιγότερο κακό από δύο, μην ξεχνάς ότι και αυτό παραμένει κακό.

.

.

.

Αν και είναι ίσως νωρίς να εξαχθούν ολοκληρωμένα συμπεράσματα –το Συνέδριο θα αναδείξει την πλήρη και καθαρή εικόνα-, μέχρι στιγμής δεν εμφανίζεται κάποια σοβαρή κινητικότητα προς αυτές τις κατευθύνσεις.  Επικρατεί και πάλι η φοβικότητα, που οδηγεί στην εφαρμογή παλαιοτέρων δοκιμασμένων –και εν τοις πράγμασι αποτυχόντων-, συνταγών. Μου είναι δύσκολο να κατανοήσω τους λόγους για τους οποίους η πρόσφατα εκλεγμένη ηγεσία του Κινήματος δεν εμπιστεύεται νέα στελέχη, τα οποία, αφού φυσικά αξιολογηθούν, θα επιφορτισθούν το βάρος της ανασύστασης του κόμματος. Δεν διαβλέπω με ποιόν τρόπο και για ποιους λόγους, οι διαχειριστές της κατρακύλας του 12(ίσως 9)% θα δύνανται να ανασυστήσουν το κόμμα και θα δώσουν την νέα πνοή, τις νέες ισχυρές ουσιαστικές και πραγματικές βάσεις και πορεία που είναι απολύτως ζωτικής σημασίας για την προοπτική επιβίωσης του πολιτικού σχηματισμού. Αυτό, δεν αφορά μόνον στα υψηλόβαθμα στελέχη, αλλά και ίσως πιο κρίσιμα και σε εκείνα της μέσης κλίμακας. Φυσικά, η όποια αντικατάσταση πρέπει να γίνει με θεσμική διαδικασία και αξιολόγηση. Αλλά έπρεπε να έχει ήδη πραγματοποιηθεί (ίσως και προ των εκλογών του Ιουνίου).

.

Ασφαλώς, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να ολισθήσει η νέα ηγεσία σε πρακτικές «βεντέτας» και να επιτρέψει την εκτόνωση ταπεινών ενστίκτων. Περισσότερο από ποτέ άλλοτε, απαιτείται ψυχραιμία και αξιοποίηση ακόμη και της ελάχιστης δυνατότητας συσπείρωσης και ανθρώπινου δυναμικού (δεν είμαστε και πάρα πολλοί άλλωστε). Πάντοτε, με αξιολόγηση τόσο στο επίπεδο ικανοτήτων και κατάρτισης, όσο και εντιμότητας των προθέσεων. Αλλά, αυτό μέσα από πολιτικές διαδικασίες συντεταγμένου, δημοκρατικού κόμματος και όχι ως σπαρασσομένη αγέλη.

.

Η επιτυχία της πορείας προς το Συνέδριο, αλλά και αυτή καθαυτή η Διαδικασία του Συνεδρίου,  θα δείξει εάν τελικά, είναι δυνατόν το ΠΑΣΟΚ να ανασυσταθεί ή το όλο εγχείρημα είναι κενό περιεχομένου καθώς, ήδη, όπως σημειώνεται και προηγούμενα, ομάδες στελεχών, κινούνται προς την τελική έξοδο, υπό την προοπτική δημιουργίας νέου φορέα. Όμως, δεν πρέπει να τίθεται δίλλημα. Χρέος όλων –και ειδικά στελεχών πρώτης γραμμής που διαχειρίσθηκαν εξουσία-, η επιλογή του σκληρού δρόμου της μάχης για το ΠΑΣΟΚ.

.

Να απαντήσουμε επιτυχώς, στην κρισιμότερη πρόκληση: Την επίτευξη σύνθεσης των γενεών και ισορροπίας μεταξύ δοκιμασμένων, πλην όμως, υγειών στελεχών και στελεχών νέων «ψημένων», με κομματική παιδεία και πολιτική υποδομή. Προσώπων που θα εμπνευσθούν και θα μπορούν να εμπνεύσουν, θα κινητοποιηθούν με αγνά κίνητρα· θα έχουν «δίψα» για επιτυχία και σε τίποτε δεν θα παραπέμπουν στα λιπόσαρκα, κορεσμένα κατάλοιπα μιας παρακμής, κοινωνικής και κομματικής.

.

Συνελόντι ειπείν, κατά την κρίση μου, η αποκατάσταση της θεσμικότητας, η εμπέδωση δημοκρατικής λειτουργίας και η επανεκκίνηση του πολιτικού διαλόγου σε ζώσες οργανώσεις αποτελούν όρο sine qua non για την ανάσχεση της αποσύνθεσης και επαναφορά των «ζωτικών σημείων» σε προηγούμενα επίπεδα. Αν θέλουμε να μην ακολουθούν οι πόθοι μας υπόγειες διαδρομές, αν θέλουμε να αποκαταστήσουμε την σχέση μας με τους πολίτες, είμαστε καταδικασμένοι να συζητήσουμε ξανά.

.

Θα είναι γοητευτικό και ενδιαφέρον.

.

.