It’s the investments, stupid!

Φάνης Ουγγρίνης 04 Φεβ 2016

Καθώς συνεχίζεται η κοινωνική αναταραχή, πολλοί είναι όσοι ελπίζουν πως οι μέρες της σημερινής κυβέρνησης είναι μετρημένες. Είναι δε ιδιαίτερα ευγνώμονες απέναντι στους αγρότες, καθώς πιστεύουν πως οι δικές τους δυναμικές κινητοποιήσεις θα αποτελέσουν τον καθοριστικό παράγοντα ανατροπής του εκκολαπτόμενου εθνικοσοσιαλιστικού καθεστώτος των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Ας πούμε λοιπόν πως οι αγρότες μπουκάρουν στην βουλή, τρομοκρατούν τους εθνικούς αντιπροσώπους και όλο το πολιτικό σύστημα, και οδηγούν σε κάποιας μορφής κυβερνητική αλλαγή. Και μετά, τι? Μήπως το ασφαλιστικό θα λυθεί από μόνο του? Μήπως η φορολογία θα μειωθεί χωρίς αντίστοιχη μείωση δαπανών? Μήπως η Ελλάδα θα καταστεί ελκυστικός τόπος προορισμού ξένων χρηματοδοτικών κεφαλαίων? Ή μήπως η επόμενη κυβέρνηση, έντρομη μπροστά στην «λαϊκή» οργή και ορμή, θα υποχωρήσει τροχάδην απέναντι στις άλογες απαιτήσεις του λαϊκισμού, υιοθετώντας την λύση που με συστηματικότητα προωθεί το παρασκήνιο: την έξοδο μας από το Ευρώ και την Σένγκεν, δηλαδή την μεταγραφή της χώρας τον Τρίτο Κόσμο.

Σήμερα οι οικονομολόγοι της Eurobank μας θύμισαν κάτι που εμπειρικά όλοι μας γνωρίζουμε, πως η αποταμίευση των νοικοκυριών (άρα και των μικρών επιχειρήσεων) βαίνει συνεχώς μειούμενη, στερώντας από τους πολίτες την δυνατότητα να συγκροτήσουν ένα χρηματικό αποθεματικό ικανό να υποστηρίξει κάποια μελλοντική επένδυση. Αυτό πολύ απλά σημαίνει πως οι καταθέσεις των ελλήνων δεν θα επαρκούν βραχυπρόθεσμα ώστε να χρηματοδοτήσουν την αναγκαία αναπτυξιακή εκτίναξη, και πως η μόνη βοήθεια μπορεί να προέλθει από ξένους παίκτες, είτε ως άμεσοι επενδυτές είτε ως funds τραπεζικών συμμετοχών. Και τι ζητούν αυτοί? Πασίγνωστη η απάντηση: πολιτική σταθερότητα, μόνιμο φορολογικό καθεστώς, ταχύτερη δικαιοσύνη, απλοποίηση διοικητικών διαδικασιών. Υπάρχει ειλικρινά κανείς που να πιστεύει πως όλα αυτά θα υπάρξουν στην περίπτωση που δικαιωθούν οι-πάσης φύσεως-ουτοπικές απαιτήσεις, όπως αυτές προβάλλονται από τους πλέον ακραίους αγρότες και αυτοαπασχολούμενους? Η ταύτιση με τον λαϊκισμό σε κάθε του μορφή είναι αποδεδειγμένα ατελέσφορη. Επιπρόσθετα, όσο κι αν υποτίθεται πως καθησυχάστηκαν οι ξένοι fund managers από τις διαβεβαιώσεις Τσίπρα και των σοβαρών Στουρνάρα και Πιτσιόρλα, ξέρουν καλά πόσο αναξιόπιστος είναι ο πρωθυπουργός και ολόκληρη η κυβέρνηση του. Γεγονότα όπως η εκδίωξη της Eldorado, οι ύποπτες κωλυσιεργίες Σπίρτζη γύρω από την πώληση ΤΡΑΙΝΟΣΕ και «Ελ.Βενιζέλος», οι ασυναρτησίες Δρίτσα γύρω από τον ΟΛΠ, η ανυπαρξία νέου σχεδίου αποκρατικοποιήσεων και φυσικά η απροκάλυπτη κομματικοποίηση του κράτους είναι γνωστά στους ξένους. Είναι δικαιολογημένα δύσπιστοι και δεν θα τοποθετηθούν εάν δε δουν χειροπιαστές κινήσεις μεταρρυθμίσεων και δημιουργίας φιλικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος, απτού και όχι θεωρητικού.

Η αντίληψη της κυβέρνησης για την πραγματική οικονομία φάνηκε με την πρόταση της για το νέο αναπτυξιακό νόμο, όπως αυτή τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση. Προκρίνει τα αφορολόγητα αποθεματικά έναντι των άμεσων κεφαλαιακών ενισχύσεων, σε μια περίοδο όταν η πολύ μεγάλη μερίδα των επιχειρήσεων δεν εμφανίζουν κέρδη. Αγνοεί κλάδους με εξαιρετικό εξοπλισμό, R&D και σχολάζουσα παραγωγή, όπως αυτόν των δομικών υλικών. Δίνει έμφαση στον αγροδιατροφικό κλάδο, χωρίς να αντιμετωπίζει το καυτό ζήτημα του αγροτικού κόστους παραγωγής, δηλαδή των πρώτων υλών αυτής της βιομηχανίας. Ενισχύει την πληροφορική χωρίς παράλληλες δράσεις που να εντάσσουν την πανεπιστημιακή ερεύνα στην πραγματική οικονομία. Επιχορηγεί λύσεις leasing για αγορά εξοπλισμού την στιγμή που οι τράπεζες είναι ολόστεγνες. Μιλά αόριστα για εξωστρεφείς δραστηριότητες, όταν δεν υπάρχει σαφής προσδιορισμός ποιες είναι αυτές και σε ποιους απευθύνονται. Κλάδοι όπως ο τουρισμός και τα logistics αντιμετωπίζονται ως αυτοτροφοδοτούμενοι. Και-ω του θράσους!-χαρακτηρίζονται ως κίνητρα ανάπτυξης ενέργειες που θα έπρεπε να θεωρούνται αυτονόητες, όπως ο συμψηφισμός οφειλών με απαιτήσεις και οι ταχείες αδειοδοτήσεις. Φαντασία δεν υπάρχει στον νέο αναπτυξιακό νόμο, και δεν ήταν δυνατό να υπάρξει όταν δεν έχει συνταχθεί σύμφωνα με τις απόψεις των ανθρώπων της αγοράς, αλλά με την συνδρομή επίλεκτων συμβουλευτικών εταιριών. Δεν περιγράφονται τα κριτήρια εγκρίσεων των business plans, τα οποία παραδοσιακά ήταν ισάξια με ευχολόγια και εκθέσεις ιδεών. Δεν αναζητείται οδός συμμετοχής χιλιάδων επιχειρήσεων οι οποίες ήταν απόλυτα υγιείς ως το 2010 και τώρα αποκλείονται λόγω καταχώρησης τους στον Τειρεσία . Δεν θεσπίζονται ειδικά κίνητρα για συγχωνεύσεως μικρών μονάδων, ώστε να μην χαραμιστούν οι δυνατότητες τους. Δεν χρηματοδοτούνται κατά προτεραιότητα ολοκληρωμένες δράσεις εξαγωγών (έρευνα αγοράς, branding, πιστοποιήσεις, προβολή). Δεν ενσωματώνονται στο σχεδιασμό οι ενισχύσεις μέσω ΕΣΠΑ, ώστε να χρηματοδοτηθούν τοπικές δράσεις με εξωστρεφείς προοπτικές (πχ δημιουργία από εξειδικευμένες «πιάτσες» στα ιστορικά κέντρα των πόλεων, σύσταση τοπικών ζωνών καινοτομίας σε περιοχές με κενά βιοτεχνικά κτίρια κοκ). Δεν εξετάζεται καν η αξιοποίηση των ενισχύσεων που προσφέρει ο ΟΑΕΔ σε νέους επιχειρηματίες, ώστε αυτά να δίνονται κυρίως σε ομάδες προσώπων, με επακόλουθη μεγέθυνση του παραγωγικού αποτυπώματος.

Το τζάμπα πέθανε, κι είτε με ευρώ είτε με δραχμές μέλλον θα έχουμε μόνο αν ανοίξουν δουλειές. Και δουλειές χωρίς ιδιωτικές προσπάθειες δεν υπάρχουν ούτε ποτέ πρόκειται να υπάρξουν. Μείνει δε μείνει ο Τσίπρας αυτό δεν αλλάζει, και θα πρέπει να το αποδεχτούν όσοι επιμένουν σε παλιά προνόμια που τους εξασφάλιζαν επίπεδο διαβίωσης και συνταξιοδοτικά οφέλη αναντίστοιχα των κοινωνικών εισφορών τους. Αν θέλουμε βιώσιμο ασφαλιστικό, χαρούμενους αγρότες, ευημερούντες νέους επιστήμονες, υγιείς οικογένειες, κοινωνική συνοχή και ανεκτικότητα πρέπει να ξανάχουμε ευημερία, κι αυτή μπορεί να έλθει μόνο με επενδύσεις, με πολλές επενδύσεις, μεγάλες και μικρές, από έλληνες και ξένους.