Ισπανία: Η συντριπτική ήττα το κεντρώου χώρου

Γιάννης Τσιμπουκίδης 26 Ιουλ 2023

Στο χθεσινό μας σημείωμα ασχοληθηκαμε με την αναγεννηση του δικομματισμου,η οποία επιτεύχθηκε λόγω της μείωσης των ποσοστών του VOX  και του SUMAR.Το κόμμα όμως του οποίου η απουσία ήταν αισθητή στις εκλογές (από τις οποίες απείχε), ήταν οι Ciudadanos (Πολίτες- Cs) των οποίων η αποχη τροφοδότησε τον δικομματισμό,κυρίως το PP. (Κατά μια έννοια  μάλιστα,οι Cs οι οποίοι ήταν οι μεγάλοι απόντες των εκλογών  ήταν παράλληλα και οι μεγάλοι πρωταγωνιστές).

 Γιατί όμως φτάσαμε στην απόχη των Cs και πως αυτή η αποχη καθόρισε σε μεγάλο βαθμό το αποτέλεσμα των εκλογών ,οδηγώντας στην αλματώδη άνοδο του δικομματισμού και την περαιτέρω πόλωση του κομματικού σκηνικού;Οι Cs εμφανίστηκαν για πρώτη φορά σε εκλογές το 2008,οπότε και έλαβαν 0,18.Επροκειτο για ένα κεντρώο -φιλελευθερο κόμμα το οποίο πίστευε στην ελεύθερη οικονομία είχε έντονα δικαιωματικά χαρακτηριστικα και διεθετε πολλά στοιχεια κοινωνικού φιλελευθερισμού.Ξανακατήλθε σε εκλογές το 2015,όπου έλαβε 13,94,ούσα πλέον η τέταρτη πολιτική δύναμη της χώρας.Εξη μήνες μετά,στις εκλογές 2016,το ποσοστό μειώθηκε ελάχιστα,καθώς έλαβε 13,06.Η μεγάλη στιγμή των Cs έλαβε χωρα στις βουλευτικές εκλογές της 20/4/19,όπου έλαβαν 15,87.Ειχαν  καταστεί πλέον η τρίτη πολιτική δύναμη της χωρας,ξεπερνωντας τους  αριστερούς UNIDAS PODEMOS και απειλουσαν να σπάσουν τον δικομματισμό,καθώς το PP σ' εκεινες τις εκλογές,συνετρίβη λαμβάνοντας  μόλις 16,7( από 33 που είχε λάβει το 2016.Η απόσταση δηλ.που χώριζε το PP από τους Cs ήταν μόλις 0,8). Επιπροσθέτως να αναφερουμε ότι κατά το χρονικό διάστημα Ιανουαριου- Ιουνίου 2018, οι Cs βρίσκονταν  παρά πολύ συχνά στην πρώτη θέση των δημοσκοπήσεων.

Ωσπου κάποια στιγμη,όλα αυτά τελειωσαν.Στις εκλογές της 10/11/19  οι Cs έχασαν 9,1 μονάδες,ευρισκόμενοι  πλέον στο 6,8.Επροκειτο για μια συντριπτική ήττα το  κεντρώου χώρου.Μεταξυ Απριλιου- Νοεμβρίου 2019, είχαν διεξαχθει οι ευρωεκλογες του Μαϊου 2019.Σε εκείνες οι Cs τετραπλασιασαν τα ποσοστά τους,ανερχομενοι στο 12,2 ,(εκλέγοντας 6 ευρωβουλευτες),από 3,2 το 2014,(οποτε και είχαν εκλέξει 2 ευρωβουλευτες).Τιποτα δεν προμήνυε την επακολουθήσασα εκλογική καταστροφη.

Εν τω μεταξύ σε μια σειρά από περιφέρειακα συμβούλια οι Cs άρχισαν να συνεργάζονται με το PP και το VOX. Αυτο αποπροσανατολίσε τους ψηφοφόρους των Cs ,με αποτέλεσμα αυτοί να στραφούν μαζικά προς το PP και να νομιμοποιήσουν πολιτικά την συνεργασία με το VOX.

Οι Cs είχαν ενταχθεί στην ομαδα Φιλελευθερων και Δημοκρατων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλιου. Μαλιστα ειχαν συγκροτησει με το En Marche του Γάλλου Προέδρου Ε.Μακρον την ομάδα Renew Europe.Η συμπόρευση η έστω συνύπαρξη των Cs με το VOX σε μια σειρά αυτόνομες περιοχές και κοινότητες,προκάλεσε την έντονη αποδοκιμασία των Γάλλων ομοϊδεατών τους. Αυτο βρίσκει εξήγηση στο γεγονός ότι μετά τις ευρωεκλογες 2019 ο Πρόεδρος Μακρόν κατέστη ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης του φιλελεύθερου χώρου, ενώ ο πρωθυπουργός Σάντσεζ του Σοσιαλιστικού. Εκ των πραγμάτων οι δύο χώροι ήρθαν πολύ κοντά.Με αυτο ακριβως διαφωνησε ο Α.Ριβερα ,τότε αρχηγός των Cs ,ο οποίος ήδη είχε αρχίσει να προσεγγίζει το PP για τον σχηματισμό τοπικών - περιφερειακών κυβερνήσεων,στις οποίες σημαντική ήταν η συνεισφορά του VOX.

Αυτες οι κινήσεις των Cs οδήγησαν εκατομμύρια ψηφοφόρους του στο PP το οποίο στα μάτια αυτών φάνταζε ως η μόνη λύση απαλλαγης της χώρας από την κυβέρνηση PSOE- PODEMOS.

Αυτος είναι ένας από τους  πλέον βασικούς λόγους για τους οποίους αυξήθηκε κατά 15% η δύναμη του PP.Με άλλα λόγια η κρίση του Κέντρου αιμοδοτησε την Δεξιά,η οποία θεωρήθηκε πιο αξιόπιστη από τον ψηφοφόρο του αστικού μπλοκ,συγκριτικά με τους Cs.Ο ψηφοφόρος αυτός διάλεξε την αυθεντική συντηρητική έκφραση ,από την μεταμφιεσμένη των Cs.Ειναι πολύ δύσκολο για ένα φιλελεύθερο κομμα να κρατήσει τις ισορροπίες τόσο προς τα δεξιά,όσο και προς τα αριστερά του.

Εν προκειμένω οι Cs διάλεξαν να κινηθούν προς τα δεξιά με αποτέλεσμα την εξαέρωση τους.