Την παραμονή των εκλογών, κουβεντιάζαμε με την κόρη μου για τις εκλογές της επομένης. Μου εξομολογήθηκε λοιπόν το πρόβλημά της: Ότι θέλει να «σταυρώσει» οπωσδήποτε τρεις υποψηφίους, αλλά αυτό είναι αντικειμενικά αδύνατο, διότι  ο ένας είναι υποψήφιος της ΔΗΜΑΡ, ο άλλος της Ελιάς και ο τρίτος του Ποταμιού.

.

Όταν άκουσα τα ονόματα, καμάρωσα για τις επιλογές της, διότι παρέπεμπαν – για να «βλογήσω και τα γένια μου» – σε εξαιρετική αισθητική. Τελικά, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι και τα τρία πρόσωπα που μου ανέφερε,  θα μπορούσαν να είναι υποψήφιοι και των τριών αυτών κομμάτων, χωρίς διάκριση. Πιθανολογώ πως οι περισσότεροι που ψήφισαν ένα από τα εν λόγω κόμματα, κάποια στιγμή είχαν το ίδιο πρόβλημα.

.

Αν επιχειρούσα να εξηγήσω το υπόρρητο, αλλά σαφές νόημα που συνεπάγεται το πρόβλημα αυτό των ψηφοφόρων, θα πρόσβαλλα τη νοημοσύνη του αναγνώστη της «Μ». Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με τις κομματικές ελίτ, οι οποίες συχνά βρίσκονται σε αδυναμία κατανόησης και του αυτονόητου. Αυτή προφανώς η αδυναμία των κομματικών ελίτ, δεν τους επέτρεψε να αντιληφθούν ότι οι ψηφοφόροι τους  επιθυμούσαν την ενότητα της κεντροαριστεράς, πράγμα που οδήγησε στην πολυδιασπασμένη εμφάνιση της.

.

Ήδη όμως, με τα εκλογικά αποτελέσματα, οι ψηφοφόροι της κεντροαριστεράς απάντησαν με ευκρίνεια στην πολυδιάσπαση, «προειδοποιώντας» με εξαφάνιση όποιον επιμείνει σ’ αυτήν. Επιχειρώ μία συνοπτική αναφορά:

.

1) Ως προς την  Ελιά

.

Είναι προφανές ότι τα αποτελέσματα τη διέσωσαν. Πρώτα απ’ όλα από την επιθετικότητα του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος ανέμενε «στη γωνία» για να την πλήξει, ως το μαλακό υπογάστριο της κυβέρνησης. Αλλά και στο εσωτερικό της, ο κίνδυνος ήταν ακόμη μεγαλύτερος, διότι εκεί καραδοκούσαν δύο κατηγορίες «καλοθελητών»: α) Οι «λόγω αίματος» κληρονόμοι της παράταξης, που  δεν μπορούν να ανεχθούν την διαχείρισή της από εξωτικούς. Δεν είναι τυχαίο ότι σε προηγούμενο χρόνο, συμπεριφερόμενοι με τη συνήθη μικροψυχία των κληρονόμων, έφτασαν να διαγράψουν μέχρι και το Σημίτη. Και β) Όσα «προϊστορικά» πρόσωπα δεν πρόλαβαν να μετακομίσουν έγκαιρα στο ΣΥΡΙΖΑ. Τα οποία, θυμίζοντας απόστρατους στρατιωτικούς περασμένων δεκαετιών, όταν σε πρωϊνούς περιπάτους τους στην πλατεία του Παπάγου «ανεβοκατέβαζαν» κυβερνήσεις, φαντασιώνονται ότι θα επανέλθουν, αν αποτύχει η Ελιά. Γι’ αυτό και «πέρναγαν γραμμή» να μην ψηφιστεί η Ελιά, ακόμη και μέσω των δηλώσεών τους περί δήθεν στήριξής της. (Βλέπε ενδεικτικά δήλωση δήθεν «στήριξης» Ρέππα).

.

Ταυτόχρονα όμως το ποσοστό διάσωσης της Ελιάς ήταν τέτοιο, που δεν επιτρέπει να διογκωθούν περαιτέρω πολλά υπερδιογκωμένα εγώ, τα οποία, εκτός της αισθητικής απώθησης που προκαλούν, θα ήταν και απαγορευτικά για την ενότητα.

.

Τέλος, οι συνθήκες υπό τις οποίες επιτεύχθηκε το ποσοστό αυτό, δεν δημιουργούν καμία βεβαιότητα, όχι μόνον για αύξηση, αλλά ούτε καν για διατήρησή του, αν δεν τελεσφορήσει η δημιουργία της μεγάλης σοσιαλδημοκρατικής παράταξης.

.

2) Ως προς το Ποτάμι

.

Το ποσοστό που πέτυχε, δεν επιτρέπει φαντασιώσεις μεγαλείου και γιγαντισμών. Αν μάλιστα ληφθούν υπ’ όψη η χαλαρότητα των ευρωεκλογών και η έλλειψη ιστορικού βάθους του κόμματος, δεν  υπάρχει καν η βεβαιότητα ότι το Ποτάμι θα επιβιώσει από μόνο του, σε εθνικές εκλογές. Αυτό ακριβώς είναι και η συνθήκη που επιβάλλει να συμμετάσχει με τους όμορους, στη δημιουργία της νέας παράταξης. Αν βεβαίως εκείνοι που θα αποφασίσουν για λογαριασμό του, έχουν επαφή με την πραγματικότητα. Διότι το είπαμε: Το κύριο πρόβλημα με όλες τις κομματικές ελίτ, είναι η αδυναμία τους να αντιληφθούν το προφανές και να κατανοήσουν το αυτονόητο.

.

3) Ως προς τη ΔΗΜΑΡ

.

Ένα παλιό μέλος του ΚΚΕ εσ και τυπικός ψηφοφόρος της ΔΗΜΑΡ, που όμως, λόγω της στάσης της στο θέμα της κεντροαριστεράς δεν την ψήφισε, μου εκμυστηρεύτηκε το εξής: Την ίδια στιγμή που ψήφιζε Ελιά, η καρδιά του ήταν στη ΔΗΜΑΡ. (Όχι η μισή που λέει ο ποιητής, αλλά ολόκληρη). Που πάει να πει πως αυτός δεν εγκατέλειψε τη ΔΗΜΑΡ. Και ότι αντίθετα, όπως μου εξήγησε, εκείνη τον εγκατέλειψε, αρνούμενη την παράδοση της ανανεωτικής αριστεράς στα θέματα των συνεργασιών. Αυτό σημαίνει πως η ΔΗΜΑΡ δεν πέθανε. Ή, εν πάση περιπτώσει, μπορεί να αναστηθεί. Αρκεί να επανέλθει στην παράδοσή της, όπου θα ξανασυναντήσει τους ανθρώπους της.

.

Βεβαίως, με άλλο «αέρα» θα συμμετείχε στην δημιουργία της μεγάλης σοσιαλδημοκρατικής παράταξης, πριν τη συντριβή της. Όμως η εκλογική συντριβή μπορεί μεν να σημαίνει την αποδοκιμασία μιας συγκεκριμένης στάσης, πλην όμως δεν συνεπάγεται και την εξαφάνιση του υπαρκτού ιστορικού ρεύματος της ανανεωτικής – ευρωπαϊκής αριστεράς και όσων αυτό σημαίνει. Η συμμετοχή δηλαδή της ΔΗΜΑΡ στο εγχείρημα της δημιουργίας της νέας παράταξης, λόγω ακριβώς των σημασιών που αυτή θα εισφέρει, δεν θα προσθέσει απλώς τα γλίσχρα ποσοστά της, αλλά θα έχει πολλαπλασιαστική επίδραση. Ειδικά το κύρος και η φερεγγυότητα που μπορεί να προσδώσει σε ένα τέτοιο εγχείρημα ενότητας, θα απελευθερώσουν σοβαρές κατηγορίες πολιτών για να προσεγγίσουν τη νέα παράταξη. Θα έλεγα ότι επί πλέον θα απενοχοποιήσουν και πολλούς διστακτικούς, που θεωρούν πλέον αμάρτημα ή έγκλημα καθοσιώσεως, την ψήφο στο ΠΑΣΟΚ. Όπως ακριβώς δηλαδή συμβαίνει με το ΣΥΡΙΖΑ. Όπου ψηφίζουν τη χειρότερη εκδοχή του ΠΑΣΟΚ και είναι και περήφανοι. Θυμίζω το τελευταίο: Τέσσερις από τους έξι ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ είναι  ΠΑΣΟΚ και καμαρώνουν και από πάνω.

.

Σημείωση: Θυμάμαι τώρα το περιστατικό που μου διηγήθηκε μία φίλη, η οποία είναι κοντά στην κίνηση των 58: Συναντάει ένα πρώην μέλος του ΚΚΕ εσ, που προσχώρησε στο ΣΥΡΙΖΑ. Αυτός, γνωρίζοντας τη σχέση της με τους 58, με έκδηλη περιφρόνηση τη ρωτάει: Ψηφίζεις ΠΑΣΟΚ; Και τότε η ακομπλεξάριστη φίλη, του απαντά: Δεν κατάλαβα. Και οι δυο ΠΑΣΟΚ ψηφίζουμε. Απλώς εσύ ψηφίζεις το χειρότερο! Κόκαλο ο φίλος.

.

Αν μάλιστα συνυπολογίσουμε και τη γοητεία που άσκησε και ασκεί η παράδοση της ανανεωτικής αριστεράς – δεν τολμώ να μιλήσω για ηγεμονία – είναι βέβαιο ότι από τη συμμετοχή της θα προκύψει μία νέα συλλογική ποιότητα, που πιθανόν να εκπλήξει και τους πιο αισιόδοξους.

.

Αλλά και η ίδια η ανανεωτική αριστερά, από τη συμμετοχή της στο εγχείρημα, θα κερδίσει περισσότερα απ’ όσα θα εισφέρει. Διότι, για πρώτη φορά θα απελευθερωθεί από ένα «σταλινικό υπερεγώ», το οποίο την κρατάει καθηλωμένη στο παρελθόν. Που δεν είναι άλλο από το  ΚΚΕ, το οποίο, λόγω κοινής καταγωγής, έχει εγκατασταθεί ως εσωτερικός  χωροφύλακας στη συλλογική της συνείδηση και την υπερκαθορίζει. Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμη και σήμερα, σ’ αυτό απολογείται. Διότι απολογία στο ΚΚΕ είναι τα διάφορα αριστερόμορφα στερεότυπα, που ψυχαναγκαστικά υποχρεώνεται συχνά να εκφέρει, ερήμην μάλιστα της πραγματικότητας. Όπως ακριβώς και ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος – ακόμη χειρότερα ως νεοσταλινική απόφυση –  μιμείται συνεχώς το ΚΚΕ και το εκλιπαρεί ως «μικρός αδελφός» για προνομιακή συνεργασία, επιστρέφοντας έτσι αενάως στην ασφάλεια της σταλινικής μήτρας.

.

Βεβαίως θα  προβληθεί η αντίρρηση ότι η απελευθέρωση από το συλλογικό αυτό «σταλινικό υπερεγώ» δεν είναι εύκολη υπόθεση, διότι «η παράδοση όλων των νεκρών γενεών, βαραίνει σαν βραχνάς στο μυαλό των ζωντανών…». Η απάντηση είναι ανενδοίαστη: Μόνον η συμμετοχή της ανανεωτικής αριστεράς στη δημιουργία της μεγάλης σοσιαλδημοκρατικής παράταξης, θα επιφέρει την αμετάκλητη απόδρασή της από  μήτρα του σταλινισμού, πράγμα που θα σημάνει ταυτόχρονα και την αναγέννησή της. Που πάει να πει πως, τόσο για τον εαυτό της, όσο και για τη μεγάλη σοσιαλδημοκρατική παράταξη, τώρα ήρθε η ώρα της ΔΗΜΑΡ. Αρκεί να το δει και η ίδια.

.

ΥΓ Μια τελευταία επισήμανση: Καμία ηθική ανθρωποφαγία στη ΔΗΜΑΡ, λόγω της ήττας. Διότι, για την παράδοση της ανανεωτικής αριστεράς, ναι μεν δεν υπάρχουν ανεύθυνοι, αλλά δεν υπάρχουν και αμαρτωλοί, που οδηγούνται στο πυρ το εξώτερον για τη σωτηρία μας. Ούτε πιστεύουμε στους «αλάθητους». Αντίθετα, θεωρούμε επικίνδυνο κάθε «αλάθητο». Άλλωστε, για να παραφράσω έναν αδημοσίευτο στίχο, δεν είμαστε τίποτε άλλο, παρά όσα ορίζουν τα λάθη μας.