Όπως είχε πει κάποτε ο Τζ. Μ. Κέινς, «μακροπρόθεσμα θα είμαστε όλοι νεκροί»…
Δικαιολογώντας με αυτόν τον τρόπο το αίτημά του τότε για άμεση εκκίνηση της οικονομίας μέσω των δημοσίων επενδύσεων, έστω και αν απλώς το Κράτος προσλάμβανε εργάτες, για να ανοίγουν και να κλείνουν λακκούβες, αμείβοντάς τους, όμως, κανονικά, “κατά το μέτρον της χρείας”!
Μήπως να το βλέπαμε, τηρουμένων των αναλογιών και των δυνατοτήτων και για τη δική μας περίπτωση σήμερα;… Γιατί «καλά» τα μεσοπρόθεσμα και τα μακροπρόθεσμα και οι προσαρμογές επί των προσαρμογών, όμως με 1.300.000.000 ανέργους και με 7% ύφεση, δεν νομίζετε ότι κανένα πρόγραμμα δεν μπορεί, σε πραγματικές συνθήκες και όχι σε συνθήκες εργαστηρίου, πλέον να υλοποιηθεί;
Αν δεν…
Για να μπορέσουμε να επιβιώσουμε, αλλά και να έχει κάποιο νόημα η ζωή μας σήμερα και για να καταφέρουμε να παραδώσουμε κάτι βιώσιμο στις επόμενες γενιές, έχω την γνώμη πως χρειαζόμαστε μάλλον δύο πράγματα μαζί: Ένα, ας το πούμε μεσο-μακροπρόθεσμο σχέδιο, που θα δημιουργεί προσδοκίες για μια διέξοδο και ελπίδες και όνειρα για το μέλλον, αλλά ταυτόχρονα και ορισμένα πιο πεζά πράγματα, όπως για παράδειγμα κανένα μεροκάματο για να τη βγάλουμε στο παρόν, γιατί ως γνωστό και τα όνειρα και οι προσδοκίες δεν τρώγονται(!) και άμα κοιμηθείς νηστικός, το μόνο που μπορεί να ονειρευτείς είναι κανένα καρβέλι και καμιά δουλειά δια την επαύριον!
Αν δεν υπάρξουν νέες δουλειές, νέες επενδύσεις από τον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, κανένα πρόγραμμα άμεσο ή μεσοπρόθεσμο δεν πρόκειται πλέον να επιτύχει. Αν δεν υπάρξουν άμεσα ιδιωτικοποιήσεις, όπου παρά τις θετικές αρχικές εξαγγελίες της νέας κυβέρνησης, τα θέματα φαίνεται να ξανακολλάνε, καμιά αναστροφή του επενδυτικού κλίματος δεν πρόκειται να συμβεί και κανένα σημάδι αποφασιστικότητας για την πραγματοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων δεν πρόκειται να δοθεί.
Κοντολογίς, χρειαζόμαστε αποφασιστικότητα στην πραγματοποίηση μεταρρυθμίσεων και δουλειές για τη δημιουργία θέσεων εργασίας σήμερα, για να ξαναρχίσει να δουλεύει στοιχειωδώς ο οικονομικός κύκλος, γιατί χωρίς το σήμερα, προφανώς δεν υπάρχει αύριο. Γιατί άντε τρέχα εσύ τώρα να βρεις έσοδα και να πιάσεις οικονομικούς στόχους, από τους «μπατίρηδες», που τους «τα έχεις πάρει» ξανά και ξανά, μια και πλέον «ουκ αν λάβεις παρά του μη έχοντος»!
Και ενώ κάποιες προσδοκίες έχουν στο μεταξύ, με το σχηματισμό της νέας κυβέρνησης, δημιουργηθεί, άρχισε να στραβώνει πάλι το κλίμα και να φαίνεται πως μια από τα ίδια βρίσκονται ξανά σε εξέλιξη. Έσοδα 11.5 δις πρέπει λέει να βρεθούν μέσα σε μερικές ημέρες, με συμφωνηθέντα ή ισοδύναμα μέτρα. Οι δανειστές δεν δέχονται κουβέντα για επαναδιαπραγμάτευση, η τρόικα ήλθε είδε και απήλθε, για να επανέλθει σε μερικές ημέρες δριμύτερη, με τις γνωστές πλέον όλο και πιο κυνικές και πιεστικές απειλές και παρατηρήσεις.
Οι νέοι υπουργοί ψάχνουν για περικοπές στον τομέα ευθύνης τους, με τη γνωστή προχειρότητα, αναβλητικότητα και ευθυνοφοβία που διακατέχει το πολιτικό προσωπικό, πλην ελάχιστων ίσως εξαιρέσεων. Με ένα κατά τα άλλα ξεχαρβαλωμένο κράτος και μια υπερτροφική και παντελώς αναποτελεσματική δημόσια διοίκηση, να καταφέρνει μέχρι σήμερα να υπεκφεύγει των αλλαγών και της απαραίτητης και δίκαιης περικοπής εξόδων και να επιβάλει τη δική της θέληση, να συντηρεί τα δικά της προνόμια και συμφέροντα, σε βάρος της χώρας και της υπόλοιπης ελληνικής κοινωνίας.
Μήπως όμως όλα κατά κάποιον τρόπο «έχουν τελειώσει» και έχουμε περάσει πλέον το σημείο χωρίς επιστροφή; Μήπως είναι μάταιο να επιμένουμε και η προσπάθειά μας να σωθούμε δεν είναι παρά μόνο μια επιθανάτια ψευδαίσθηση; Μήπως είμαστε ήδη όλοι «νεκροί» και δεν το έχουμε ακόμα συνειδητοποιήσει; Ή μήπως ζούμε ήδη μια «μεταθανάτια» εμπειρία και περιφερόμαστε σε έναν κόσμο από τον οποίο έχουμε ήδη απέλθει;…
Είναι αλήθεια ότι έχουμε πολλά τέτοια σημάδια τον τελευταίο καιρό. «Φίλους» και «συγγενείς» από τον υπόλοιπο έξω ευρωπαϊκό κόσμο, που δεν φαίνεται να μας βλέπουν(!) όταν εμείς πηγαίνουμε στις συνόδους και τις συσκέψεις κορυφής, διεθνείς αναλυτές και μέσα ενημέρωσης που όταν αναφέρονται σε εμάς ομιλούν σα να μας θεωρούν ήδη τελειωμένους. Και πολιτικό προσωπικό στη χώρα εξουθενωμένο, σχεδόν παραιτημένο, φάντασμα του εαυτού του, ή ακραία επιθετικό και εκτός της ζώσης πραγματικότητας!
Ουδείς βέβαια μπορεί με βεβαιότητα να απαντήσει σε αυτά τα «μεταφυσικά» ερωτήματα, γιατί οι δύο κόσμοι δεν επικοινωνούν ούτως ή άλλως μεταξύ τους!
Ένα όμως είναι βέβαιο, ότι εμείς εξακολουθούμε να κάνουμε τα ίδια πράγματα, είτε το μοιραίο έχει συμβεί, είτε αναμένεται, είτε μπορεί ακόμη να αποτραπεί. Επομένως…
Επομένως μικρή σημασία έχει τι είναι αυτό που ζούμε και μας συμβαίνει, όταν αυτό είναι τόσο δυσάρεστο και ενίοτε τόσο δραματικό. Σημασία έχει ότι δεν κάναμε και δεν κάνουμε όσα έπρεπε και πρέπει, για να το αλλάξουμε ή να το αποτρέψουμε…
.
Ο Βασίλης Δεληγκάρης είναι Σύμβουλος Επικοινωνίας