Σε όλα τα θέματα ενυπάρχει και η υπερβολή. Όπως τώρα με τον σάλο που έχει ξεσπάσει γύρω από την σεξουαλική παρενόχληση. Η περίπτωση του ηθοποιού Κέβιν Σπέισι είναι μια καλή αφορμή για να σταθώ και να σχολιάσω ένα ιδιαίτερο σημείο, το οποίο συγχρόνως εκφράζει και αποδίδει μια κάποια «μομφή» σε πολύ κόσμο.
Η κριτική για την συμπεριφορά ενός ανθρώπου (στην περίπτωσή μας, εμβληματικής προσωπικότητας στο χώρο τής υποκριτικής τέχνης) θα πρέπει να περιέχει και άλλα «σημεία» τής πορείας του. Με λίγα λόγια, εάν θελήσει κάποιος να χαρακτηρίσει την διαδρομή τού πολυβραβευμένου Αμερικανού ηθοποιού, σκηνοθέτη, σεναριογράφου και παραγωγού, σίγουρα δεν θα τον ενέτασσε στους… ελαφριούς και… εμμονικούς τής σεξουαλικής παρενόχλησης. Αντίθετα! Θεωρείται ένας θεατρικός και κινηματογραφικός αστέρας, με πλούσια πορεία σε σοβαρούς ρόλους-σταθμούς σπουδαίων συγγραφέων τού παγκόσμιου ρεπερτορίου. Ποιος θα διαφωνούσε σε μια τέτοια αναμφισβήτητη αποδοχή για τον Σπέισι ;
Όμως! Μετά την χιονοστιβάδα αποκαλύψεων και κατηγοριών, η πραγματικότητα αποφάσισε διαφορετικά, ως προς την εξέλιξη τής καλλιτεχνικής του δράσης. Για να γίνει κατανοητή η αναφορά μου στην περίπτωσή του, θα σταθώ σε δημοσίευμα των εφημερίδων τής 6ης 11ου, σύμφωνα με το οποίο το δίκτυο Netflix, που προβάλλει την δημοφιλή σειρά “House of Cards”, αποφάσισε και προετοιμάζει την αποχώρηση τού ηθοποιού από το σενάριο, σταματώντας ακόμα και τα γυρίσματα! Να τον «κόψει» δηλαδή από την σειρά, ώστε η Εταιρία να εκφράσει τον σεβασμό της, όχι μόνο προς τις παραδοσιακές ηθικές αξίες τής χώρας, αλλά και στο ευρύτερο κοινό που έχει πληγεί η «ηθική του υπόσταση» από την αήθη και ανήθικη συμπεριφορά τού ηθοποιού…
Αυτό και μόνο, μας δίνει την αφορμή για περεταίρω σχόλια και απόψεις γύρω από το θέμα τής α κ ε ρ α ι ό τ η τ α ς και της ε ν τ ι μ ό τ η τ α ς, ενός δημοφιλούς καλλιτέχνη. Αυτός, θα «πρέπει» να είναι άμεμπτος, υπεράνω κάθε υποψίας και ηθικής παράβασης, να μην δίνει αφορμή για οποιαδήποτε κριτική και σχολιασμό, να βρίσκεται σε μεγάλη απόσταση από κάθε παραβατικότητα, να μετράει κάθε του πράξη, κάθε του κουβέντα, κάθε του αυθορμητισμό και λεπτομέρεια σε ό,τι πράττει και σε ό,τι λέει…
Νιώθω πως οι… απαιτήσεις του κόσμου πάνω στο θέμα, πώς να το πω, αναφέρονται σε υπεράνθρωπο και το κοινό είναι αμείλικτο, περίπου α π ά ν θ ρ ω π ο !
Υπενθυμίζω πως ο κάθε Σπέισι, όλος αυτός ο καλλιτεχνικός κόσμος ο Μέγας, ο κόσμος των Τεχνών και της φαντασίας, των ονείρων και των κοινωνικών παρεμβάσεων, αποτελείται από ανθρώπους με χέρια, πόδια, καρδιά, νόηση, συναισθήματα, αισθήσεις, ιδιαίτερο τρόπο ζωής, επιθυμίες, σεξουαλικές επιλογές… Μην μπερδευόμαστε, δεν θα τους παραχωρήσω το ελεύθερο για οποιαδήποτε παράβαση λόγω της ιδιαιτερότητάς τους. Τα ατομικά δικαιώματα είναι μια πολύ σοβαρή πραγματικότητα, για να τα αφήσουμε να παραμορφωθούν και να αλλοιωθεί η έννοιά τους. Ουδείς νομιμοποιείται να τα προσβάλλει, να τα παραβιάζει και να τα καταργεί.
Όλοι είμαστε όντα ανθρώπινα, προορισμένα να συμβιώνουμε μέσα σε κοινωνικά σύνολα, υποσύνολα, ομάδες, γειτονιές, σχολικούς χώρους, συντεχνίες, επαγγελματικούς κύκλους, κλπ. Όλοι ζούμε μέσα σε ένα περιβάλλον που δίνουμε και παίρνουμε απ’ αυτό. Επιλέγουμε συμπεριφορές, επιμόρφωση, επιρροές, πνευματικές εξαρτήσεις, πρωτοβουλίες, ανατροπές. Δημιουργούμε σκέψεις, ιδέες, αισθητικές επιλογές, όχι μόνο για το δημιουργικό μας οπλοστάσιο, αλλά και για τις προσωπικές ιδέες-αισθήσεις-απολαύσεις-εκτονώσεις…
Πολλές φορές βρέθηκα σε θέση άμυνας, προσπαθώντας να αιτιολογήσω κι όχι να δ ι κ α ι ο λ ο γ ή σ ω «απρέπειες» διάσημων ανδρών και γυναικών, οι οποίοι «έκαναν» αυτό ή εκείνο, «είπαν» εκείνο ή το άλλο. Έχω κατανοήσει εδώ και πολύ καιρό πως οι απαιτήσεις τού κοινού τού θεάματος, ακροάματος, αναγνωστών βιβλίων, ποιητικών πονημάτων κλπ, απαιτούν την άψογη, από κάθε άποψη, συμπεριφορά από τους δημιουργούς.
Όλα μέσα στην επήρεια θρησκευτικών συντηρητικών ηθικών κανόνων. Όλα κάτω από το πρίσμα μιας αντίθετης ηθικής στάσης, η οποία έχει ρίζες σε έναν διαφορετικό «ηθικό κώδικα» ενός άλλου κόσμου, διαφορετικής διαδρομής, τέλος, ενός εκ διαμέτρου διαφορετικού τρόπου ζωής. Ένας τέτοιος κόσμος λοιπόν, αδυνατεί να συμβαδίσει με τον τρόπο ζωής τού αντίθετου από εκείνον, γι’ αυτό και πολλές φορές οι δυο αυτοί κόσμοι έρχονται σε αντίθεση με ό,τι συνεπάγεται αυτό…
Συχνότατα παρατηρούμε ένα κομμάτι τού κόσμου της δημιουργίας να αυτοκαταστρέφεται με αυτοκτονίες, ναρκωτικά, χάπια, αλκοολισμό και άλλους ποικίλους εθισμούς. Πολλοί απ’ αυτούς, πάμπλουτοι, διάσημοι και χορτασμένοι, δίνουν τέλος στη ζωή τους σε νεαρή ηλικία. Θα περίμενε κανείς να ζουν ευτυχείς, αλλά συμβαίνει το εντελώς αντίθετο. Καταλήγουν σε βαριάς μορφής καταθλίψεις, σχιζοφρένειες, διαταραχές και απέραντη απελπισία… Όντως, είναι ένας διαφορετικός κόσμος που σκέφτεται και δρα διαφορετικά. Αυτόν τον «διαφορετικό» κόσμο για να τον ερμηνεύσεις, θα πρέπει να τον κατανοήσεις, να «μπεις» και στον δικό του μικρόκοσμο… Δεν είναι απλή αυτή η διείσδυση.
Ωστόσο, αυτός ο κόσμος τής δημιουργίας μάς προτείνει, έξω από την ατομική διάσταση των δημιουργών, έναν πολιτισμό, ο οποίος είναι αναγκαίος και απαραίτητος. Μας τροφοδοτεί με οξυγόνο. Μας έρχεται από κάθε πλευρά τής Γης. Έρχεται με το αεράκι, τις θάλασσες και τα βουνά. Τα ραδιοκύματα, τις εικόνες, τους δορυφόρους, με τις σελίδες των βιβλίων και τα ποικίλα ηχογραφήματα. Γεννιέται από δημιουργούς σκορπισμένους στα τέσσερα σημεία τού ορίζοντα.
Πάρτε αυτό που λαχταράει η ψυχούλα σας και κάντε το κτήμα σας. Να γνωρίζετε πως αυτός ο κόσμος τής δημιουργίας, τώρα πια που δεν ζει σε αυλές, παλάτια και εκκλησιαστικούς ναούς υπό τας διαταγάς Βασιλέων, Καρδιναλίων και Ιεραρχών, τώρα, στον 21ο αιώνα που ζει μέσα σε μια παγκόσμια αγορά τής προσφοράς και της ζήτησης, τώρα που η ελευθερία τού ατόμου είναι κυρίαρχο στοιχείο διαμόρφωσης, στις λεγόμενες δυτικές και ευρωπαϊκές χώρες, θα δεσπόζει η προσωπικότητα του καθενός. Αυτό το τελευταίο, θα περιέχει ασφαλώς και τις σκοτεινές πλευρές τών ανθρώπινων χαρακτήρων…