Η εκτέλεση του προϋπολογισμού έχει ήδη εκτροχιαστεί. Η τρύπα στα έσοδα του Ιανουαρίου, περίπου 241 εκ ευρώ, δείχνει πολύ απλά ότι το τρίτο μνημόνιο είναι non starter.
Με διάφορες αλχημείες, κυρίως με την υπερσυγκράτηση των δαπανών από ένα κράτος που δεν πληρώνει τις οφειλές του, το οικονομικό επιτελείο κρύβει το πρόβλημα και προβάλλει το κατασκευασμένο πρωτογενές πλεόνασμα, για να μην παραδεχτεί δημόσια και επίσημα ότι συμβαίνει το αναπόφευκτο: Βρισκόμαστε μπροστά σε μια εσωτερική στάση πληρωμών, επειδή τα συνήθη υποζύγια δεν μπορούν πλέον να τακτοποιήσουν τις υποχρεώσεις τους ούτε με δανεικά από συγγενείς, ούτε με τις καταθέσεις από προηγούμενα χρόνια, ούτε περιορίζοντας κάθε καταναλωτική δαπάνη.
Την ίδια ώρα, το υπουργείο Οικονομικών διαφημίζει μια ακόμη (επερχόμενη) ρύθμιση για τους οφειλέτες, ώστε να δίνουν πιο λίγα για περισσότερα χρόνια, με τόκους ασφαλώς, και ενώ δεν αποκλείεται η τρόικα να αρνηθεί -πάλι- οποιαδήποτε διευκόλυνση, επιμένοντας στον παραλογισμό. Σε αυτήν την περίπτωση, λύση υπάρχει στο συρτάρι: Θα κατάσχονται μισθοί και συντάξεις (από τα 600 ευρώ και πάνω), οπότε το θύμα, θέλοντας και μη, θα πληρώνει κατά προτεραιότητα την εφορία αντί του ενοικίου ή του φροντιστηρίου!
Αυτό που γνωρίζουν στο Μέγαρο Μαξίμου είναι ότι εταίροι και δανειστές, μπορεί να μην επιβάλουν πρόσθετα μέτρα λιτότητας, παρά τις αποκλίσεις από τους δημοσιονομικούς στόχους και τη μεταρρυθμιστική αδράνεια. Δεν θα το κάνουν, γιατί θέλουν να στηρίξουν την κυβέρνηση Σαμαρά, προκειμένου να εκπληρώσει τα υπεσχημένα σε σχέση με την εκποίηση της δημόσιας περιουσίας. Δεν θα το κάνουν, γιατί έχουν πειστεί ότι νέο πακέτο λιτότητας μπορεί να φέρει κατάρρευση μιας συνεργάσιμης και πειθήνιας κυβέρνησης.
Δεν θα κάνουν, όμως, και κάτι άλλο: Δεν θα αποδεχτούν αλλαγή του προγράμματος προσαρμογής, παρά το ομολογημένο πλέον λάθος του ΔΝΤ και ενώ η κοινή λογική λέει ότι ένα σχέδιο που αποτυγχάνει στο ξεκίνημα, δεν έχει νόημα να συνεχίζεται. Το πείσμα τους εξηγείται στη βάση των ιδεοληψιών τους, αλλά και με δεδομένο ότι οι πιστωτές έχουν καταλάβει ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις εφαρμόζουν μόνο τα μέτρα περικοπών και όχι τις διαρθρωτικές αλλαγές/μεταρρυθμίσεις, ειδικά όταν πρόκειται για τη σύλληψη της φοροδιαφυγής.
Στην πραγματικότητα, μέχρι τις γερμανικές εκλογές του προσεχούς Σεπτεμβρίου, θα υπάρξει εκεχειρία. Μετά θα εξεταστούν όλα από την αρχή: Θα αξιολογηθεί, δηλαδή, η οικονομική/πολιτική/κοινωνική σταθερότητα στο εσωτερικό, προκειμένου να αποφασιστεί αν θα γίνει νέα αναδιάρθρωση χρέους, με συμμετοχή του δημόσιου/επίσημου τομέα και αν θα χαλαρώσει η θηλιά του μνημονίου. Ως τότε η κυβέρνηση έχει πολιτικό χρόνο να κόψει την πίτα των αποκρατικοποιήσεων, ευελπιστώντας ότι θα εξασφαλίσει επιείκεια από τους ελεγκτές, μοιράζοντας έξυπνα τα κομμάτια.
Ο ορίζοντας είναι πλέον καθαρός: Η ΕΕ κινείται προς τη λάθος κατεύθυνση, όλο και βαθύτερη λιτότητα, όλο και πιο αντιαναπτυξιακές πολιτικές, σαν να προσπαθεί να φέρει νωρίτερα τον εφιαλτικό κόσμο που περιγράφει ο Ζακ Αταλί. Επομένως, λίγα μπορεί να περιμένει η πιο υπερχρεωμένη χώρα της ευρωζώνης, από τους έξω. Μέσα όμως;
Από τότε που ξέσπασε η κρίση, έγιναν κάποιες κεντρικές επιλογές που υποστηρίζονται σθεναρά μέχρι σήμερα, γιατί ακριβώς δεν έχουν χρώμα:
-Η ελίτ της χώρας δεν θα θιγεί και δεν θα χάσει τη ρουτίνα της. Θα παραμείνει υπεράνω των νόμων και μακριά από τα βάρη που θα σηκώσουν οι άλλοι. Παράδειγμα εργασίας: Οι σκαφάτοι δεν πληρώνουν φόρο (όπως οι άνεργοι), οι καταθέσεις δεν διασταυρώνονται με τις φορολογικές δηλώσεις και όταν αυτό γίνει, υπό την πίεση σκανδάλων όπως εκείνο της λίστας Λαγκάρντ, σε καμία περίπτωση δεν κατάσχονται τα (φορο)κλεμμένα.
-Η διαπλοκή, ως κυρίαρχη έκφραση του ελληνικού παρασιτικού καπιταλισμού, δεν θα αισθανθεί καμία ενόχληση. Τα μονοπώλια δεν θα σπάσουν, τα λαθρεμπόρια δεν θα πληγούν, τα σωρευμένα μαύρα κέρδη θα παραμείνουν ασφαλή και θα αυξάνονται, το χρηματοπιστωτικό σύστημα θα καλύπτει τις ζημιές του με τα κρατικά δάνεια, για την εξασφάλιση των οποίων τσακίζεται η πλειοψηφία.
-Το πελατειακό σύστημα θα περιοριστεί γιατί δεν φτάνουν τα λεφτά για να συντηρηθεί ως είχε, αλλά δεν θα χαλάσουν οι δομές του, ώστε να επανέλθει στο status quo ante, όταν οι οικονομικές συνθήκες το επιτρέψουν. Ως προς αυτό, είναι ενδεικτικό το τρικομματικό μοίρασμα των θέσεων σε ΔΕΚΟ και οργανισμούς, αλλά και οι προσλήψεις από το παράθυρο, που συνεχίζονται.
-Τα προνόμια του συστήματος εξουσίας θα συρρικνωθούν για τα μάτια του κόσμου, αλλά όσο το δυνατόν λιγότερο. Ας πούμε οι διπλές και τριπλές συντάξεις βουλευτών και δημάρχων, θα επιζήσουν όσο περισσότερο γίνεται.
-Η μεγάλη φοροδιαφυγή θα πατάσσεται στα λόγια. Δηλαδή, δεν θα αλλάξει το νομοθετικό πλαίσιο που είναι φτιαγμένο έτσι, ώστε όποιος πιαστεί στο δίχτυ, να μπορεί να κερδίσει χρόνο και να περνά μέσα από τις τρύπες της γραφειοκρατίας, χωρίς να κινδυνεύει ο πλούτος του.
-Τα εξιλαστήρια θύματα είναι αναγκαίο κακό. Κάποιοι πρέπει να πεταχτούν στα σκυλιά για να ικανοποιηθεί το αγριεμένο πλήθος και να συνεχίσει να απλώνεται ο ιστός, business as usual.
-Η έμφαση θα δοθεί στην προπαγάνδα. Επειδή φτιάχνεται η κοινωνία των δύο τρίτων, με το ένα τρίτο μόνο να κινείται πάνω από την ίσαλο γραμμή, οι ναυαγοί χρειάζονται αίμα, θέαμα και ψέματα σε αφθονία. Και πράγματι, οι ποσότητες που μας προσφέρονται είναι εντυπωσιακές.
Πήραμε τη σούπερ-δόση που θα μας έσωζε: Η αγορά παραμένει σε ασφυξία, οι τράπεζες κρατούν κλειστές τις κάνουλες του δανεισμού, τα λουκέτα και οι απολύσεις πολλαπλασιάζονται, η φτώχεια απλώνεται, η νέα γενιά χάνεται και το σύστημα εξουσίας εξακολουθεί να επιτίθεται στους ίδιους, σ’ αυτούς που έχουν ήδη ισοπεδωθεί και δεν έχουν άλλα να δώσουν για τη «σωτηρία της χώρας».
Ο πρωθυπουργός γύρισε -ξανά!- θριαμβευτής από τις Βρυξέλλες και το φιλοθεάμον κοινό διδάσκεται μια ακόμη εθνική νίκη, βιώνοντας μια ακόμη βαριά ήττα, πριν να έρθει, αργότερα ή γρηγορότερα, η τελική.