Η Ελλάδα (κυβέρνηση και πολιτικές δυνάμεις) και κυρίως η Κύπρος σταθερά ζητούν από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) να επιβάλει αυστηρές κυρώσεις στην Τουρκία για την παραβατική, επιθετική συμπεριφορά της. Η Ένωση επέβαλε κάποιες πλην όμως περιορισμένης εμβέλειας κυρώσεις οι οποίες δεν έχουν εφαρμοσθεί πλήρως. Τώρα όμως, αν και έχει δεσμευθεί να ετοιμάσει ένα νέο κατάλογο κυρώσεων, η ΕΕ εμφανίζεται εξόχως διστακτική έως αρνητική στο να επιβάλει “κυρώσεις που θα δαγκώνουν”, θα έχουν κάποια πραγματική επίπτωση κυρίως στην οικονομία της Τουρκίας. Και αρκετοί στην Αθήνα και Λευκωσία αγανακτούν: πώς είναι δυνατόν η Ένωση να λειτουργεί με δύο μέτρα και δύο σταθμά; Στη μεν Λευκορωσία να επιβάλει άμεσα αυστηρές κυρώσεις για την παραβίαση του κράτους δικαίου, ατομικών δικαιωμάτων, χρήση βίας ενάντια σε διαδηλωτές για την αλλοίωση του εκλογικού αποτελέσματος (9ης Αυγούστου) και στην Τουρκία, η οποία διαπράττει όλα σχεδόν τα παραπάνω αμαρτήματα και επιπλέον παραβιάζει τους κανόνες του διεθνούς δικαίου να το αρνείται ; Το ερώτημα είναι εύλογο αλλά έχει όμως και απάντηση. Η Ένωση εκτιμά ότι στην περίπτωση της Λευκορωσίας οι κυρώσεις, πέραν της ηθικής τους σημασίας, μπορούν να αποδώσουν κάτι. Ενώ στην περίπτωση της Τουρκίας η εκτίμηση είναι ακριβώς η αντίθετη. Οι κυρώσεις δεν θα αποδώσουν τα προσδοκώμενα. Ίσως μάλιστα φέρουν και τα αντίθετα αποτελέσματα.
Εάν ο επιδιωκόμενος στόχος είναι να αναχαιτισθεί η επεκτατική πολιτική της Τουρκίας, να σταματήσει η επιθετικότητά της και να συμμορφωθεί με το διεθνές δίκαιο, τότε το “στρίμωγμά” ή και η απομόνωσή της μέσω των κυρώσεων δεν πρόκειται να φέρει τα προσδοκώμενα. Μια “στριμωγμένη Τουρκία” το πιθανότερο είναι να γίνει πιο επιθετική και προκλητική. Να χρησιμοποιήσει τις κυρώσεις ως επιχείρημα στο εσωτερικό της αφήγημα γα να πυροδοτήσει τις εθνικιστικές τάσεις. Προς την ίδια κατεύθυνση εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει και το ενδεχόμενο ολικής κατάρρευσης της Τουρκικής οικονομίας λόγω των κυρώσεων. Επομένως αυτό που προτείνεται από την πλειοψηφία των κρατών μελών και κυρίως τη Γερμανία είναι μια προσέγγιση σύμπραξης (engagement) με την Τουρκία με την ελπίδα ότι η προσέγγιση αυτή θα “κλειδώσει” την Τουρκία σε μια συμπεριφορά σύμφωνη με αποδεκτούς κανόνες, ιδιαίτερα του διεθνούς δικαίου . “Οι κυρώσεις δεν είναι πανάκεια” έλεγε πρόσφατα στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Δεν δουλεύουν σ όλες τις περιπτώσεις και ιδιαίτερα όταν στοχεύουν στην εξωτερική συμπεριφορά μιας χώρας (π.χ. Ρωσία, προσάρτηση Κριμαίας). Και εν πάση περιπτώσει, αντίθετα με τη Λευκορωσία, την Τουρκία την έχουμε ανάγκη (έχουμε και ορισμένα ισχυρά οικονομικά συμφέροντα θα έλεγα εγώ). Επομένως καλό είναι Αθήνα και κυρίως Λευκωσία να εγκαταλείψουν τη θεολογία των κυρώσεων. Και να εστιάσουν πρωτίστως στις πρωτοβουλίες ουσίας που θα μπορούσε να λάβει η Ευρωπαϊκή Ένωση για την επίλυση των προβλημάτων.
Φυσικά οι κυρώσεις ως κάποιο μέσο πίεσης δεν μπορούν και δεν πρέπει να εγκαταλειφθούν αλλά η προοπτική εξόδου από τον φαύλο κύκλο και η επίλυση των προβλημάτων βρίσκεται στις πρωτοβουλίες που μπορούν να αναλάβουν Ελλάδα και ΕΕ. Ορθώς λέγει ο Υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Μ. Βαρβιτσιώτης ότι “δεν μπορεί η Τουρκία να έχει προνομιακή σχέση με την ΕΕ και την ίδια στιγμή να αμφισβητεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας”. Το ερώτημα είναι ποιός είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος για να ακυρωθούν αυτές οι αμφισβητήσεις...
Πηγή: www.tanea.gr