Η τοποθέτηση του Αλέξη Τσίπρα στη Θεσσαλονίκη θα εκληφθεί υποχρεωτικά ως αντι-ΕΝΦΙΑ. Ως ένας λόγος που περιστρέφεται γύρω από ένα κεντρικό ψαχνό: Την κατάργηση της ανυπόφορης χρέωσης. Ανεξαρτήτως του τι θα πει (σ.σ.: το κείμενο γράφεται πριν τη συνέντευξή του), επεξεργασμένο, ιεραρχημένο, κοστολογημένο, μετριοπαθές ή όχι, ο κόσμος θα μεταφράσει ό,τι είναι συσχετισμένο με την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ ή, εν γένει, κάθε χρέωσης. Ο πόθος «εξαφάνισης» του ανορθολογικού και ληστρικού φόρου υπερισχύει οποιουδήποτε προγραμματικού λόγου, οποιασδήποτε λογικής, ψύχραιμης, πολιτικής πρόσληψης. Ούτε παραγωγική ανασυγκρότηση, ούτε ανασχεδιασμό του κράτους, ούτε πολιτικές ερμηνείες μπορεί ν? ακούσει ο πολίτης. Κατάργηση του ΕΝΦΙΑ, της χρέωσης. Μόνο. Έτσι ο χώρος πολιτικής υποδοχής, ενώ φαίνεται ευνοϊκός για μια αριστερή πρόταση, στην πραγματικότητα γίνεται πολύ στενός. Η φορολογία που δεν σχετίζεται με εισόδημα ούτως ή άλλως είναι ανήθικη, αλλά στην περίπτωση του ΕΝΦΙΑ είναι και κάτι περισσότερο: είναι ιδεολογική φορολογία. Ο τυφλός φόρος -ο οποίος στέφει μια μακρά περίοδο πτώσης και συντριβής- τραυματίζει το κεντρικό ιδεολογικό εργαλείο του πραγματωμένου ελληνικού μικροαστισμού: Το ιδιόκτητο σπίτι. Δεν κλονίζει μόνο την οικογενειακή οικονομία (όπως τα περισσότερα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι τώρα), αλλά σαρώνει μια κοινωνική οντότητα: Την ένοικο ιδιόκτητη ταυτότητα που διαμορφώθηκε μεταπολεμικά και που συγκρότησε τους μηχανισμούς κοινωνικής ισορροπίας και ανάπτυξης. Αποδομεί δε όχι μόνο την ανοιχτή σε χρέη, φουσκωμένη, επηρμένη ιδιοκτησία, αλλά και τη μη χρεωστούμενη, τη νόμιμη, τη σεμνή, την τίμια ιδιοκτησία. Με τον φόρο ο δανειολήπτης αλλά και ο μη δανειολήπτης διαμορφώνουν την ενιαία συνείδηση του οφειλέτη. Πρόκειται για μια ιδρυτική προ-οφειλή, μια παν-οφειλή, μια αεί οφειλή.

Όπως δείχνουν όλες οι δημοσκοπικές μετρήσεις (και οι επόμενες θα επιβεβαιώσουν πολύ εντονότερα), η ανατροπή στο εκλογικό σώμα έχει ήδη συμβεί. Ο ΕΝΦΙΑ είναι η αυτοδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ.

Επομένως, ο Αλέξης Τσίπρας προκύπτει ως ο μηχανικός παράγοντας, το εργαλείο, ο μοχλός που θα αποκαταστήσει την οικονομική ισορροπία του μικροαστού. Θα είναι ο υλοποιητής, αυτός που θα «σβήσει την κλήση της τροχαίας», αυτός που θα «σκίσει» το ειδοποιητήριο της εφορίας. Από τη διαψευσμένη και τρομοκρατημένη κοινωνία αυτό του ανατίθεται. Το στοιχείο αυτό είναι και ώθηση και αιχμαλωσία. Και πολιτική ανάπτυξη και καθήλωση. Πιθανόν η «κλωτσιά» προς τα πάνω, που θα εκτοξεύσει τον ΣΥΡΙΖΑ, θα είναι εν τέλει καθηλωτική και στασιμοποιητική. Η χοάνη της λαϊκής απαίτησης καθηλώνει. Γιατί; Έχει συμβεί μια μεγάλη συντηρητική μετατόπιση των μαζών προς την απάθεια, τον ατομισμό, προς μια λιντσαριστική αντι-αλληλεγγύη. Η συντηρητικοποίηση της κοινωνίας φαίνεται ότι ξεπερνά την επιχειρησιακή δύναμη της εμφυλιοπολεμικής προπαγάνδας. Κάθε κινητοποίηση ενοχοποιείται στην ίδια την ηθική της συγκρότηση. Οι δάσκαλοι, οι καθηγητές, οι εργαζόμενοι στα εμπορικά, οι υπάλληλοι, οι οδηγοί βυτιοφόρων, οι φαρμακοποιοί, οι αγρότες, όλοι θητεύουν στην αμαρτία και όλοι, κατά σειρά, έχουν εικονογραφηθεί ως υπαίτιοι της κρίσης, ως σκοτεινές συντεχνίες που υπερσυνταγογραφούν, πειράζουν τα ταξίμετρα, κλέβουν στο ζύγι, λουφάρουν. Αυτή η κουλτούρα του μέσου ενόχου διαμορφώνει συντηρητικά ρεφλέξ που θεμελιώνουν και τη συστημική ισχύ. Και αυτό είναι μια τεράστια πολιτιστική νίκη του συστήματος, ακόμα κι αν αυτό ακριβώς το στοιχείο φέρει την Αριστερά στην εξουσία. Αυτό το διπλό γεγονός, να στρέφεται στην Αριστερά ένα ολοένα συντηρητικοποιούμενο κοινό, είναι στοιχείο που και την ισχυροποιεί (διευρύνει τις δυνατότητες) και συγχρόνως την αποδυναμώνει ιδεολογικά (της αφαιρεί από το ιδεολογικό εύρος της).

Ένα μεγάλο μέρος λοιπόν αυτού του συντηρητικοποιούμενου κοινωνικού κράματος θα ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ. Το ηθικοθεωρησιακό του υπόστρωμα, η αντίληψη του «μέσου πολίτη», που χθες αποκαθήλωνε τον διπλανό του και σήμερα τον αναζητά τρέμοντας το φορολογικό εκκαθαριστικό, μετατοπίζεται βίαια προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Μάλιστα δεν χρειάζεται καν να «στρογγυλέψει» ο ΣΥΡΙΖΑ, να γίνει περισσότερο πολιτικά ορθός, σύμφωνος με τα μικροαστικά στερεότυπα, αφού ο ΕΝΦΙΑ τα ξεσκίζει. Έρχεται τρέχοντας ο μικροαστός με το εκκαθαριστικό του φόρου και το ψηφοδέλτιο στο χέρι. Είναι αυτό ριζοσπαστικοποίηση; Είναι αριστερή μετατόπιση;

Η «αριστερή» στροφή γίνεται λόγω της υπερφορολόγησης και δεν συντελείται ως ποιοτική μετατόπιση, ως ώριμη ριζοσπαστικοποίηση. Ενώ έχουν συμβεί τόσα και τόσα και η ενοχή ή το αίτιο καταναλώνονταν σε μια πολιτική τύφλωση, μεταξύ των λαϊκών μικροαστικών στρωμάτων αυτό που τελικά δημιούργησε το ρεύμα προς την Αριστερά είναι αυτό που συνέβαλε στην ιδεολογική απίσχναση της Αριστεράς. Η συντηρητικοποιούμενη κοινωνία, με την αντι-αλληλεγγύη της, τα λιντσαρίσματά της, τη λαϊκή ιδιοτέλεια, την κομματική δουλοφροσύνη, το κάρφωμα και τη χαιρεκακία, δεν πήρε πολιτική είδηση με τόσα και τόσα που συνέβησαν, παρά μόνο όταν έφτασε στο σεντόνι της το κακό.

Είναι αιχμαλωτιστικό αυτό το κοινό, αν δεχτεί κανείς τους πολιτικοθεωρησιακούς όρους του. Και παρ? όλο που ενθουσιάζει τους θεσιθήρες και βουλιμικούς, η απλή κατάργηση της φορομπηχτικής τρέλας, η γενική υπόσχεση αλλαγής, ακόμα και η κατάκτηση της εξουσίας, δεν καταργεί και τον πολιτισμό που τροφοδότησε την ρουσφετοκεντρική, παρασιτική, αεριτζίδικη πολιτική και παραγωγική στρέβλωση. Η μικροαστική πονηριά ψάχνει λύσεις στις τρύπες. Έτσι, ως σωτήρια τρύπα, εννοεί τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Αλ. Τσίπρα. Αυτό δεν συναντά κατ? ανάγκη ούτε την Αριστερά, ούτε την ανάταξη του τόπου. (Σημείωση για μερικούς: δεν είναι κερδισμένο το κοινό που έρχεται κοντά σου επειδή φοβάται τον σκύλο του γείτονα. Αν επιλέξεις να το κολακεύσεις, να αιχμαλωτιστείς, τέλειωσες πριν αρχίσεις).