Δεν είναι μόνο η γλώσσα που δεν έχει κόκαλα και κόκαλα τσακίζει. Καμιά φορά και η σιωπή τσακίζει αυθάδεις συνομιλητές. Αυτές ήταν οι περιπτώσεις που έδωσαν τον τόνο στο τελευταίο συμβούλιο κορυφής. Ηχηρές σιωπές επικράτησαν στις αίθουσες έξω από τον χώρο της διάσκεψης κορυφής των ηγετών της Ενωσης.
Η πρώτη «ακούστηκε» στο τέλος του δείπνου όπου συζητούνται τα σημαντικά θέματα σε χαλαρή ατμόσφαιρα μεταξύ αρνιού ψητού με σύκα και παγωτού παρφέ. Τότε δόθηκαν πέντε λεπτά στη βρετανίδα πρωθυπουργό του Brexit για να πάρει τον λόγο για το θέμα της. H κυρία Τερίζα είπε ότι για όσο διάστημα βρίσκεται ακόμη στην ΕΕ θα έχει λέγειν για όλες τις αποφάσεις που θα λαμβάνονται. Μια παγερή σιωπή ήταν η απάντηση των 27, όπως γράφουν βρετανοί δημοσιογράφοι. Η νεκρική σιγή είχε οργανωθεί με την παρέμβαση του προέδρου της Ενωσης Τουσκ προς τους 27. Η στάση τής υπό αποχώρηση από τις συνεδριάσεις πρωθυπουργού σε θέματα για ενδυνάμωση της στρατιωτικής συνεργασίας των 27 και τις σχέσεις με τη Ρωσία έβγαλε από τις γραβάτες τους – πλην ενός – το σύνολο των ηγετών.
Βέβαια έξω από τις αίθουσες και το δείπνο είχε ήδη στηθεί ένα πανηγύρι αγανάκτησης. Η παρέμβαση προήλθε από τον πρόεδρο της ομάδας του Λαϊκού Κόμματος Βέμπερ. Μας άφησε άναυδους η σκληρότητα με την οποία καυτηρίασε τη στάση της Αγγλίας, που με αμετροέπεια επιμένει όχι μόνο να έχει λόγο στους μακροχρόνιους σχεδιασμούς αλλά και με αυθάδεια ισχυρίζεται ότι θα επιβάλει με «σκληρές διαπραγματεύσεις» – κάτι μου θυμίζει – την ειδική σχέση της και συμμετοχή της ζωτικής σημασίας για την οικονομία της εσωτερικής αγοράς χωρίς να εφαρμόσει την τέταρτη ελευθερία. Την ελεύθερη διακίνηση εργαζομένων. Πριν μια εβδομάδα ο γνωστός για το χιούμορ του πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Ξαβιέ Μπέτελ δήλωσε το αμίμητο: «Η Αγγλία, όσο καιρό ήταν στην Ενωση, ζητούσε και πετύχαινε εξαιρέσεις από τους κοινούς κανόνες(opt-out). Τώρα με την έξοδο επιθυμεί και πάλι εξαιρέσεις (opt-in)». Είναι ο ίδιος που συνεργαζόμενος βουλευτής με την κυβέρνησή μας τον είχε καταγγείλει για ομοφυλοφιλία, κι αυτός πήγε και αρραβωνιάστηκε με τον καλό του.
Μια άλλη σιωπή τύλιξε τον δικό μας Πρωθυπουργό, όταν προσπάθησε να διασκεδάσει τον περίφημο διάλογο Ολάντ και Πούτιν περί εκτύπωσης δραχμών στη Ρωσία. Οι οποίοι πάντως δεν διαψεύδουν τα γραφέντα στο βιβλίο για τον Ολάντ. Βέβαια με τα λεγόμενά του τα έκανε χειρότερα ισχυριζόμενος ότι αυτός που επεδίωκε το Grexit ήταν ο Σόιμπλε και ότι επέβαλαν – οι τρεις! – και οι προοδευτικές δυνάμεις την παραμονή μας.
Η σιωπή είναι χρυσός και η γλώσσα κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει, κυρία Μέι και κύριε Τσίπρα, θα τους έλεγαν οι συνάδελφοί τους, αν είχαν μπορέσει να βρουν μεταφραστή από το ΥΠΕΞ.