Στην Ουκρανία είναι πια φανερό ότι η Δύση (ΕΕ και ΗΠΑ) προώθησε ένα σχέδιο ανατροπής του Γιανουκόβιτς στο Κίεβο, χωρίς να έχει ένα σαφές και ρεαλιστικό σχέδιο για την «επόμενη ημέρα» που να συμπεριλαμβάνει και τις αναμενόμενες αντιδράσεις της Ρωσίας.
Τηρουμένων των αναλογιών, ό,τι ήταν η Κούβα για τις ΗΠΑ, είναι η Ουκρανία για τη Ρωσία και κάτι παραπάνω, αφού στην Ουκρανία υπάρχουν και ρωσόφωνοι και ρωσικοί πληθυσμοί σ? ένα μεγάλο μέρος της, πέραν των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων που έχει εκεί και διακυβεύονται από την εξέλιξη της κατάστασης.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Ρωσία παραβίασε με τη στάση της το διεθνές δίκαιο και τη συμφωνία ανεξαρτητοποίησης της Ουκρανίας, με διάφορα προσχήματα. Ομως δεν εφαρμόστηκε και από την άλλη πλευρά η συμφωνία της 21ης Φεβρουαρίου, που προέβλεπε μεταβατική κυβέρνηση κοινής αποδοχής και εκλογές.
Τελικά, στην εξέλιξη της κρίσης, με τα δεδομένα της στιγμής που γράφονται αυτές οι γραμμές, ο Πούτιν έχει προχωρήσει σε τετελεσμένα γεγονότα (Κριμαία) σε συνθήκες που ο λαός της Ουκρανίας είναι διχασμένος, υπάρχει πρόβλημα πολιτικής εκπροσώπησης και παράλληλα κίνδυνος άτακτης χρεοκοπίας. Από την άλλη μεριά η Δύση, απροετοίμαστη για τις εξελίξεις, εξαγγέλλει «άσφαιρα πυρά» κυρώσεων, που ίσως δεν ωφελούν ούτε την ίδια, όπως λ.χ. η αποπομπή της Ρωσίας από το G8 κλπ.
Στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα η Ουκρανία, «μονομερή λύση» δεν μπορεί να επιβάλει κανένα από τα δύο διεθνή «στρατόπεδα δυνάμεων» στη βάση μιας ενιαίας Ουκρανίας.
Επίσης ένας διαμελισμός της, ή μια διχοτόμηση, δεν εξυπηρετεί κανέναν και πολύ περισσότερο τους Ρώσους, καθώς επιδίωξή τους είναι η διατήρηση της επιρροής τους σ? όλη τη χώρα. Μια δε ουκρανική διαίρεση θα έφερνε επίσης σοβαρούς και μόνιμους κλυδωνισμούς σε διεθνές επίπεδο, που κανείς σήμερα δεν μπορεί να ρισκάρει με την κατάσταση της διεθνούς οικονομίας και τις υπάρχουσες αλληλεξαρτήσεις.
Αραγε μία ρήξη της Δύσης με τη Ρωσία συμφέρει κανέναν; Και πολύ περισσότερο συμφέρει την Ευρώπη και τη Γερμανία, με την έκταση των εμπορικών και οικονομικών συναλλαγών που έχει με τη Ρωσία; Το ζητούμενο λοιπόν είναι ένα διεθνές σύστημα συνεργασίας, που θα μετατρέψει μια ανεξάρτητη Ουκρανία σε «γέφυρα» συνεργασίας μεταξύ Ρωσίας και Δύσης, λαμβάνοντας υπόψη και τους ιστορικούς δεσμούς της Ρωσίας με την Ουκρανία.
Σε μια τέτοια κατεύθυνση, ούτε τα «τετελεσμένα» της Ρωσίας βοηθούν, ούτε οι συνεχείς και «άσφαιρες» κυρώσεις της Δύσης προς τη Ρωσία. Αντίθετα τα «βήματα» θα πρέπει να είναι άλλα:
Πρώτον, συμφωνία για μια μεταβατική ουκρανική κυβέρνηση κοινής αποδοχής, που θα οδηγήσει σ? έναν εύλογο χρόνο τη χώρα σε εκλογές.
Δεύτερον, μια αναγκαία συνταγματική αναθεώρηση ως προαπαιτούμενο των προεδρικών εκλογών και τρίτον, μια ισχυρή οικονομική βοήθεια απ? όλες τις πλευρές, για να αποφευχθεί η χρεοκοπία της Ουκρανίας.
Ολα αυτά δεν είναι εύκολα, με βάση τις σημερινές εξελίξεις, μόνο που είναι αναγκαία για μια ορθή διευθέτηση της κρίσης. Η άρση των «εκβιαστικών τετελεσμένων» απ? όλες τις πλευρές είναι προϋπόθεση για ένα σωστό «επόμενο βήμα».
Η τροφοδότηση και ο πολλαπλασιασμός νέων εστιών αστάθειας δεν ευνοεί σήμερα κανέναν. Πολλώ μάλλον που δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις για τη διαμόρφωση συνθηκών ενός νέου «ψυχρού πολέμου»…