Σε προηγούμενο σημείωμά μας στα «ΝΕΑ» είχαμε μιλήσει για τη μετάλλαξη του λαϊκιστικού ιού που πλέον χρησιμοποιεί συστηματικά τις θεωρίες συνωμοσίας για να εκπέμψει το πολιτικό του μήνυμα.
Η διαπίστωση αυτή αφορά στην πολιτική προσφορά που επιζητεί την κοινωνική ζήτηση. Εάν παρατηρηθεί κοινωνική ζήτηση, τότε ο λαϊκιστικός πολιτικός φορέας αποκτά υπόσταση και πολιτική δυναμική. Είναι σαν να λέμε ότι κύλησε ο τέντζερης και βρήκε το καπάκι.
Στο παρόν σημείωμα θα εξετάσουμε εάν υπάρχει κοινωνική ζήτηση για τις θεωρίες συνωμοσίας, δεδομένου ότι είναι απλές, εύληπτες και προσφέρουν μια ολοκληρωμένη κοσμοθέαση, ερήμην των γεγονότων. Τα μηνύματα δεν είναι καλά. Παγκοσμίως, παρατηρείται μια εντυπωσιακή άνθηση αυτών των θεωριών, σε σημείο που το Politico να επισημαίνει ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα Μπίνγκο των θεωριών συνωμοσίας (Conspiracy bingo), με εκατοντάδες χιλιάδες αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι εμπνευστές και το κοινό αυτών των αναρτήσεων είναι απολύτως ετερόκλητο, όπως επισημαίνει το «Der Spiegel»: «Ο κορωνοϊός οδηγεί σε συμμαχίες ανθρώπους, οι οποίοι δεν είχαν μέχρι σήμερα σχέση μεταξύ τους: Ακροδεξιοί, ακροαριστεροί, οπαδοί θεωριών συνωμοσίας, αντίπαλοι του εμβολιασμού, αυτονομιστές, αλλά και απλοί πολίτες χωρίς πολιτική δράση, οι οποίοι διαμαρτύρονται για το κλείσιμο του εστιατορίου τους ή τον περιορισμό θεμελιωδών δικαιωμάτων, όπως εκείνου της συνάθροισης». Διαδηλώσεις ψεκασμένων οργανώνονται σε όλες τις μεγάλες ευρωπαϊκές και αμερικανικές πόλεις, αλλά και στην Ελλάδα. Ενδεικτικό το ασυνάρτητο σύνθημα από τις τελευταίες: «Μην παραχαράζετε την ιστορία, ψωμί - παιδεία - ελευθερία και ζήτω η θεία κοινωνία».
Με όχημα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αυτός ο ετερόκλητος συρφετός, που διεκδικεί τον τίτλο του «αντισυστημικού», δημιουργεί το εύφορο έδαφος για μια ανορθολογική, πολιτικά φαιοκόκκινη, κοινωνική έκρηξη, ως αποτέλεσμα της πανδημίας. Η κατάσταση είναι τόσο σοβαρή που το Twitter, το Facebook και το Instagram «κατέβασαν» αναρτήσεις και έκλεισαν λογαριασμούς που περιείχαν αναρτήσεις συνωμοσιολογικού χαρακτήρα. Ενδεικτικά, το Facebook ανακοίνωσε ότι έκλεισε λογαριασμούς, που είχαν πάνω από 200.000 φίλους και ακόλουθους, που χρησιμοποιούσαν το hashtag «#ChinaVirus» και ισχυρίζονταν ότι ο κορωνοϊός σκοτώνει κυρίως λευκούς ανθρώπους.
Αμεση ήταν η αντίδραση του Προέδρου Τραμπ (στο Twitter): «Οι ακροαριστεροί έχουν υπό τον απόλυτο έλεγχό τους το Facebook, το Instagram, το Twitter και το Google».
Στην Ελλάδα, ίσως το φαινόμενο να είναι ακόμα περιθωριακό, παρότι εμπειρικά καθημερινά αντιμετωπίζουμε περιπτώσεις φίλων και γνωστών, που τους θεωρούσαμε σοβαρούς, που αναπαράγουν αδιανόητες θεωρίες συνωμοσίας. Μπορεί να είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου. Αξίζει να διαβάσει κανείς το κείμενο του Δημήτρη Φύσσα «Κορωνοϊός 40+1 θεωρίες συνωμοσίας», στην «Athens Voice».
Στο μεταξύ, η πολιτική προσφορά συνεχίζεται αμείωτη. Ο Τραμπ δηλώνει ότι πίνει, αυτοβούλως, υδροξυχλωροκίνη και συνεχίζει να καταγγέλλει, μαζί με τον Πομπέο, ότι ο ιός κατασκευάστηκε σε εργαστήριο στην Κίνα.
Εντύπωση προκαλεί και η ακόλουθη δήλωση του Θανάση Καρτερού, δημοσιογράφου και στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ, στο «Documento» (25/3/2020): «SOS. Προσοχή στον κοροϊδοϊό: Ισα-ίσα που τον διαδίδουν οι ίδιες με όλα τα διαθέσιμα Μέσα, τα διαγγέλματα, τα παραγγέλματα, τις δηλώσεις, τις απαγορεύσεις, τα ρεπορτάζ, ακόμα και με μερικά από τα κοντάκια Τσιόδρα. Δικός τους ιός είναι, στο κάτω-κάτω, λογικό είναι να θέλουν να τον διαδώσουν. Στα εργαστήριά τους τον έχουν παρασκευάσει, με συνταγή Η Κρίση είναι Ευκαιρία, σε διάλυμα Μητσοτάκη, και με καταλύτη τον φόβο του κορονοϊού».
Πηγή: www.tanea.gr