Στις 26/4/2016 παρακολούθησα τις εργασίες της Μόνιμης Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, στην οποία συζητήθηκε το νομοσχέδιο για την έρευνα και άλλες διατάξεις. Σταχυολόγησα ορισμένα από αυτά, που άκουσα και με εντυπωσίασαν αρνητικά ή θετικά.

1. Ο Νίκος Φίλης, αιώνιος φοιτητής σε ρόλο υπουργού παιδείας, είπε ότι το 2015 αποκατέστησαν την ελευθερία των διδασκόντων στα σχολεία με την κατάργηση της αξιολόγησης, ενώ με το παρόν νομοσχέδιο αποκαθιστούν τη δημοκρατία με την κατάργηση της ποινικοποίησης των καταλήψεων στα σχολεία.
2. Η Σία Αναγνωστοπούλου, αναπληρώτρια υπουργός παιδείας, μας πληροφόρησε ότι με το νομοσχέδιο μεταφέρουν τις αρμοδιότητες των Συμβουλίων στις Συγκλήτους, σε περίπτωση αδυναμίας σύγκλισης των τελευταίων (δηλαδή όταν οι κατά Κουράκη ορδές των «αγωνιστών της Δημοκρατίας» εισβάλουν στις συνεδριάσεις των Συμβουλίων). Επίσης, μας πληροφόρησε ότι νομοθετούν πέντε ονομαστικές μετεγγραφές, διότι δεν το προβλέπει η κείμενη νομοθεσία, ενώ τα επαγγελματικά δικαιώματα θα αντιμετωπιστούν με άλλο νομοθέτημα. Μεταξύ πολλών άλλων, μας γνώρισε ότι αναγκάζονται να νομοθετήσουν, επειδή ο νόμος 4009/2011 έφερε . . . παραλυσία στα ΑΕΙ. Η υποκρισία και η χρήση ενός αστήρικτου επιχειρήματος ουδόλως τους υποχρεώνει να ερυθριάσουν.
3. Ο Κώστας Γαβρόγλου, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, μας πληροφόρησε ότι το νομοσχέδιο αποκαθιστά τη δημοκρατία στα Ερευνητικά Κέντρα. Φαίνεται πως δεν διδάχθηκε ότι τα Πανεπιστήμια και τα Ερευνητικά Κέντρα δεν λειτουργούν, βασιζόμενα στις αρχές της δημοκρατίας, αλλά στην αρχή της ακαδημαϊκής ιεραρχίας και της αριστείας, την οποία τόσο πολύ λοιδόρησαν και επί της οποίας συνεχίζουν να ασχημονούν. Αν ίσχυε η δημοκρατία στα πανεπιστήμια και στα ερευνητικά κέντρα, όπως αυτοί την εννοούν, θα έπρεπε οι ερευνητές από κοινού με τους διοικητικούς υπαλλήλους, τους υπαλλήλους καθαριότητας, φύλαξης και συντήρησης να εκλέγουν τους διευθυντές των ινστιτούτων και το Δ.Σ. του Ερευνητικού Κέντρου και τα ιδρύματα αυτά θα ήσαν χώροι επαναστατικής γυμναστικής. Επίσης, μας πληροφόρησε ότι οι ΕΛΚΕ θα πρέπει να είναι ν.π.δ.δ. και όχι ν.π.ι.δ., ώστε να ελέγχονται από το δημόσιο λογιστικό. Συνέπεια αυτής της ιδεοληψίας τους είναι η κατάργηση του άρθρου 58 του ν. 4009/2011, το οποίο δίδει τη δυνατότητα δημιουργίας ενός ν.π.ι.δ. με διοίκηση οριζόμενη και ελεγχόμενη από το Συμβούλιο ιδρύματος, που θα διαχειρίζεται την περιουσία και τα αναπτυξιακά και ερευνητικά προγράμματα, θα χρηματοδοτεί την έρευνα και θα λειτουργεί προς όφελος της ακαδημαϊκής ανέλιξης του Ιδρύματος.
4. Η κα Αντωνίου, βουλευτής της ΝΔ, αποκάλυψε ότι κατ’ ουσίαν καταργείται η αυτοτέλεια των Ερευνητικών Κέντρων, καταργείται το ΕΣΕΤ και ιδρύεται το ΕΣΕΚ (Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας και Καινοτομίας) ώστε να δοθεί η δυνατότητα στον υπουργό παιδείας να παύσει τους νυν υπηρετούντες στο ΕΣΕΤ. Επίσης, τόνισε ότι, βάσει του νομοσχεδίου, το 50% των αποθεματικών των ΕΛΚΕ θα μπορεί να διοχετεύονται πλέον στα λειτουργικά έξοδα και όχι στην ενίσχυση της έρευνας, ενώ οι δαπάνες ενός γνωστού ινστιτούτου, οι οποίες ήσαν μη νόμιμες, νομιμοποιούνται. Επιπλέον, το χρονικό διάστημα που μέλος ΔΕΠ θα ευρίσκεται σε αναστολή (είναι π.χ. βουλευτής ή διοικητής οργανισμού) συνυπολογίζεται, ως χρόνος προϋπηρεσίας για την εκλογή του στην επομένη βαθμίδα. Πρωτοφανές στα διεθνή ακαδημαϊκά ήθη, αλλά όχι στα ήθη της «Πρώτη Φορά Αριστερά». Είναι, επίσης, γνωστό ότι ο Θ. Πελεγρίνης, ως πρύτανης του ΕΚΠΑ (σημερινός υφυπουργός παιδείας), διεξήγαγε εκλογές μελών ΔΕΠ με εκλεκτορικά σώματα χωρίς νόμιμη σύνθεση, αρνούμενος να εφαρμόσει τον ν.4009/2011. Το νομοσχέδιο τις νομιμοποιεί αναδρομικά. Τέλος, καταγγέλθηκε ότι παρά τις ελλείψεις στα σχολεία, το νομοσχέδιο επιτρέπει φωτογραφικές μετατάξεις από δημοτικά σχολεία σε πανεπιστήμια, υπό προϋποθέσεις που φωτογραφίζουν την σύντροφο του κ. Τσίπρα.
5. Με εντυπωσίασε αρνητικά ο κ. Κωσταντόπουλος, βουλευτής της ΔΗΣΥ, ο οποίος το μόνο που ζήτησε ήταν η μετονομασία των ΤΕΙ σε ΑΤΕΙ και να δοθεί η δυνατότητα απονομής Διδακτορικών τίτλων από αυτά.
6. Ο εκπρόσωπος της ΧΑ κ. Κούζηλος μίλησε ως μέλος της συγκυβέρνησης, ασκώντας όμως κάποια ανούσια κριτική.
7. Ο κ. Γ. Μαυρωτάς, βουλευτής του Ποταμιού, άσκησε ουσιαστική κριτική. Σταχυολογώ τα ακόλουθα: (α) Βάσει του ν/σ καταργείται η απαίτηση του ν. 4009/2011 για σύνταξη Οργανισμών και Εσωτερικών Κανονισμών των ΑΕΙ, οι οποίοι διασφαλίζουν την επιπλέον αυτοτέλειά τους. (β) Πρότεινε να αποποινικοποιηθεί η κατάληψη, όταν αυτή συντελείται μόνον από μαθητές του ίδιου σχολείου. Το τελευταίο το θεωρώ άκρως ατυχές για την ποιότητα που χαρακτηρίζει τον Γ. Μαυρωτά. Ελπίζω να μην αποτελεί και θέση του κόμματός του και να αναιρεθεί στην Ολομέλεια της Βουλής.

Επίσης, αξίζει να αναφερθεί ότι ο υπουργός παιδείας Ν. Φίλης υπέγραψε Υπουργική Πράξη, με την οποία μειώνει καθημερινά τις ώρες διδασκαλίας κατά μία σε όλα τα σχολεία, ενώ στα Δημοτικά Σχολεία καταργεί τους δασκάλους που δίδασκαν θέατρο, ζωγραφική, μουσική, ξένες γλώσσες και πληροφορική (π.χ. η σύντροφος του Τσίπρα, στην οποία δίδεται πλέον η δυνατότητα να γίνει πανεπιστημιακός).

Την ίδια στιγμή, η Επιτροπή Διαλόγου, με πρόεδρο τον Α. Λιάκο, προτείνει πολλές θετικές μεταρρυθμίσεις, αλλά και κάποιες πολύ αρνητικές, μερικές εκ των οποίων είναι οι ακόλουθες:

1. Προτείνει μείωση της διδασκόμενης ύλης και αντικατάσταση της βαθμολογίας ως και το Γυμνάσιο με περιγραφική αξιολόγηση των μαθητών. Με τον τρόπο αυτό θα είναι εντελώς ασαφές αν ο μαθητής προάγεται ή όχι στην επομένη τάξη.
2. Προτείνει απελευθέρωση των Τμημάτων χαμηλής ζήτησης από τις Πανελλαδικές Εξετάσεις, αλλά διατήρηση των Πανελλαδικών Εξετάσεων στις σχολές υψηλής ζήτησης. Αυτό σημαίνει διατήρηση των Τμημάτων χαμηλής ζήτησης και άρνηση εφαρμογής του νόμου 4009/2011 για αξιολόγηση και απόφαση συγχώνευσης τμημάτων και σχολών, κατάργησης τμημάτων, σχολών και ΑΕΙ, αλλά και εφαρμογή της επιταγής του νόμου για λειτουργία όλων των τμημάτων μιας σχολής στην ίδια πόλη (δες παραδείγματα Παν. Πελοποννήσου και Αιγαίου). Η θέση της Επιτροπής Παιδείας της ΔΗΣΥ λέει ότι «καθιερώνεται το Εθνικό Απολυτήριο Λυκείου. Βάσει αυτού εισάγεται κάποιος σε σχολή ΑΕΙ. Το ΑΕΙ καθορίζει τον αριθμό εισακτέων σε κάθε σχολή και τους συντελεστές βαρύτητας κάθε βασικού μαθήματος, αλλά και κάποιες πρόσθετες εξετάσεις ειδικών μαθημάτων ή συνεντεύξεις».
3. Προτείνει καθιέρωση τετραετούς Γυμνασίου και διετούς Λυκείου, που θα απονέμει ισχυρό απολυτήριο για την εισαγωγή σε τμήματα, όπου υπάρχουν κενές θέσεις ή δεν είναι υψηλού ενδιαφέροντος. Για τους λόγους που προαναφέρθηκαν, θεωρείται μία πρόταση αρνητική, ενώ δεν υπάρχει αιτιολογημένη πρόταση για μία τέτοια αλλαγή.
4. Προτείνει δωρεάν ακαδημαϊκά μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών (ΜΠΣ) και δίδακτρα σε ΜΠΣ επαγγελματικής εξειδίκευσης και ανάπτυξης. Αυτό αποτελεί παρέμβαση στο αυτοδιοίκητο των ΑΕΙ, τη στιγμή που ο ν. 4009/2011 ορίζει ότι κάθε ίδρυμα καθορίζει τα δίδακτρα των ΜΠΣ μετά από πρόταση της σχολής και απόφαση του Συμβουλίου Ιδρύματος.

Την ίδια, όμως, ώρα που η Επιτροπή Διαλόγου προτείνει την ενίσχυση της εκπαιδευτικής αυτονομίας των σχολείων, ο υπουργός παιδείας Ν. Φίλης εκδίδει υπουργική απόφαση με την οποία αυξάνεται η διάρκεια των διαλειμμάτων, προκειμένου να μην αυξηθεί ο διδακτικός φόρτος των εκπαιδευτικών. Σημειωτέον, ότι, βάσει των στοιχείων του ΟΟΣΑ (Education at a Glance 2014), ο διδακτικός φόρτος των διδασκόντων στα σχολεία είναι ο μικρότερος στις 37 χώρες. Επιπλέον, η υπουργική απόφαση καταργεί τη δυνατότητα στα σχολεία και τους εκπαιδευτικούς να εφαρμόσουν καινοτόμα εκπαιδευτικά προγράμματα και δράσεις περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, υγιεινής, πολιτισμού, τοπικής ιστορίας και πρόληψης βίας, που προσφέρουν τη διαφορετικότητα στην εκπαίδευση. Η δυνατότητα αυτή, που απαιτεί ανάληψη πρωτοβουλιών από τους δασκάλους, πολεμήθηκε και υπονομεύτηκε όλα αυτά τα χρόνια από τους συνδικαλιστές και τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ εκπαιδευτικοί, που αναλάμβαναν τέτοιες πρωτοβουλίες λοιδορήθηκαν από τους συνδικαλιστές. Με μεγίστη υποκρισία υποστηρίζουν ότι η διαφοροποίηση των σχολείων είναι εις βάρος των μαθητών γιατί αυξάνει τις ανισότητες, όταν και ο καθένας αντιλαμβάνεται ότι η ομοιομορφία στο σχολικό πρόγραμμα ισοπεδώνει τους μαθητές. Αυτή κι αν δεν είναι η επιτομή της υποκρισίας και της κάλυψης της ανικανότητας των μετριοτήτων.

Ο υπουργός παιδείας Ν. Φίλης, με αυτή την υπουργική απόφαση, υιοθετεί τις θέσεις των συνδικαλιστών του ΣΥΡΙΖΑ και όχι εκείνες της δικής του Επιτροπής Διαλόγου. Η μετριότητά του και η  ανυπαρξία κριτικής σκέψης μέχρις εκεί φθάνει. Μήπως θα έπρεπε να σκεφθεί σοβαρά την παραίτηση από το υπουργείο και την επιστροφή του στην αγαπημένη εφημερίδα του, ώστε να περισώσει κάποια ψήγματα αξιοπρέπειας, που ενδεχομένως του έχουν απομείνει;