Ανάγκη για την ευρύτερη, δυνατή, μεταρρυθμιστική σύνθεση. Το πρώτο θετικό βήμα έγινε. Η ανακοίνωση της συγκρότησης ευρωψηφοδελτίου εκ μέρους των 58 και καθόδου στις ευρωεκλογές αποτελεί μια αναγκαία συνθήκη για να προχωρήσει το ζήτημα της δημιουργίας του περίφημου τρίτου πόλου, τον οποίο τόσο έχει ανάγκη το πολιτικό σύστημα και η χώρα ευρύτερα. Αναγκαία μεν, αλλά όχι ικανή συνθήκη, διότι είναι ημιτελής.
Η υπόθεση μιας μεγάλης, προοδευτικής, μεταρρυθμιστικής συμπαράταξης που θα σπάσει την δικομματική καρικατούρα ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ και θα προωθήσει με συνέπεια μια γνήσια μεταρρυθμιστική ατζέντα δεν μπορεί ασφαλώς να εξαντληθεί στην συνεργασία των 58 με τις δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατίας. Απαιτείται κάτι ευρύτερο. Βεβαίως, είναι απολύτως κατανοητές οι δυσκολίες του εγχειρήματος, τα εμπόδια που πηγάζουν από -ως ένα βαθμό δικαιολογημένες- καχυποψίες και πολιτικές ανασφάλειες ή και από -παντελώς αδικαιολόγητες- προσωπικές στρατηγικές ή μικρόψυχους και εκτός εποχής κομματικούς πατριωτισμούς. Ωστόσο, οφείλουμε να τα υπερβούμε όλα αυτά.
Ο τρίτος πόλος στον οποίο όλοι ομνύουμε θα είναι λειψός εάν δεν κατορθώσει να συμπαρατάξει όλο το φάσμα των μεταρρυθμιστικών δυνάμεων: την φιλοευρωπαϊκή/ανανεωτική αριστερά, την σοσιαλδημοκρατία, τις δυνάμεις της οικολογίας και το φιλελευθερο κέντρο. Έστω κι ένας από τους κρίκους αυτούς να λείψει η προσπάθεια θα παραμείνει ημιτελής. Για να μην κρυβόμαστε, ο βασικός φόβος όσων διστάζουν να μετάσχουν στις διεργασίες λέγεται ΠΑΣΟΚ. Φοβούνται ενδεχόμενο «καπέλωμά» του, καθώς και το φθαρμένο brand name που κουβαλά. Ασχέτως του αν συμφωνεί κανείς ή διαφωνεί με αυτή την προσέγγιση -εγώ διαφωνώ- ο πλέον αποτελεσματικός τρόπος για να τα όποια πιθανά σχέδια «καπελώματος» είναι ακριβώς η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη και ενεργητικότερη συμμετοχή περισσότερων δυνάμεων στο εγχείρημα. Είναι αυτονόητο ότι όσο περισσότεροι μετάσχουν, παρέμβουν, προτείνουν, θέσουν ζητήματα και συνδιαμορφώσουν θέσεις και ιδέες τόσο περισσότερο θα «αποπασοκοποιηθεί» η προσπάθεια. Δεν είναι η στιγμή για φοβικές προσεγγίσεις.
Είναι η στιγμή για υπερβάσεις. Έχω τη βαθιά πεποίθηση ότι το πρόβλημά μας είναι πολύ λιγότερο πολιτικό και προγραμματικό και πολύ περισσότερο πρόβλημα εμπιστοσύνης. Με ανοιχτό πνεύμα και διάθεση διαλλακτικότητας θα μπορέσουμε να καταλήξουμε σε κοινούς προγραμματικούς τόπους για το αύριο της χώρας. Την καχυποψία και τον μικρομεγαλισμό πρέπει να δούμε πως θα ξεπεράσουμε. Στο ζήτημα της συμμετοχής των φιλελεύθερων, το οποίο αξιολογώ ως σημαντικό και κομβικό έχω την αίσθηση ότι δεν έχουν γίνει μέχρι στιγμής όσα έπρεπε και μπορούσαν να γίνουν κι από τις δύο πλευρές. Τώρα προκύπτει και το επιπλέον πρόβλημα της συμμετοχής στην ομάδα του ευρωκοινοβουλίου. Ας είναι. Ουδείς μπορεί να αξιώσει από τους φιλελεύθερους να γίνουν σοσιαλδημοκράτες ή αντιστρόφως. Η υπόθεση όμως που μας αφορά δεν εξαντλείται στις ευρωεκλογές. Τουναντίον αρχίζει από εκεί.. Το πραγματικό στοίχημα θα είναι οι επόμενες εθνικές εκλογές. Ως εκ τούτου ασχέτως επιλογών στις ευρωπαϊκές εκλογές, η συζήτηση μεταξύ των 58 και των φιλελεύθερων πρέπει να αρχίσει. Είναι καιρός!