Η ομάδα μακροπροθέσμου στρατηγικού σχεδιασμού και η βουτιά στην Αβεβαιότητα

Αντώνης Τριφύλλης 07 Αυγ 2021


Σε άρθρο του στο “ΒΗΜΑ”  ο γνωστός δημοσιογράφος Άγγελος Αθανασόπουλος ενημέρωσε ότι  η  πρώτη μελέτη η Ομάδα Στρατηγικού Σχεδιασμού για τις τάσεις -Mega Trends- με ορίζοντα το 2040 παραδόθηκε στον Πρωθυπουργό. Να θυμίσουμε ότι η Ομάδα (Strategic Foresight) λειτουργεί στο πρωθυπουργικό γραφείο εδώ και κάποιους μήνες υπό την εποπτεία του διευθυντή του γραφείου του Πρωθυπουργού κ. Δημητριάδη και αποτελείται από λίγους ειδικούς με συντονιστή  τον Γ. Μαστρογεωργίου. Επίσης να θυμίσουμε, ότι πριν λίγους μήνες είχαν δημοσιεύσει “ΤΑ ΝΕΑ” την δομή, τους στόχους και τη σύνθεσή της, όπως δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα της κυβερνήσεως.


Η μελέτη έχει τον εμβληματικό τίτλο “MEGA trends 2014 : Μεταβλητότητα, Αβεβαιότητα, Επινοητικότητα”. Η “μετάφραση” του τίτλου μας λέει ότι σε έναν Κόσμο που μεταβάλλεται ταχύτατα και με μεγάλο βαθμό αβεβαιότητας, δηλαδή σε μια εποχή μεγάλης πολυπλοκότητας,  θα πρέπει να αντιδράσουμε με επινοητικότητα και προληπτικά.


Οι μέρες που ζούμε τον τελευταίο καιρό στην Ελλάδα, στην Κίνα, στον Καναδά, στις ΗΠΑ ή στην Σιβηρία -πλημμύρες, πυρκαγιές, καύσωνες διαρκείας- έρχονται να επιβεβαιώσουν ότι τα γεγονότα εξελίσσονται ταχύτερα από τις προβλέψεις των επιστημόνων στο πεδίο της κλιματικής αλλαγής.

Εκτός την κλιματική αλλαγή, που τώρα πια χαρακτηρίζεται ως κλιματική κρίση, η μελέτη αναφέρεται σε έξη ακόμη τομείς. Την δημογραφική εξέλιξη, την έλλειψη πόρων, την ραγδαία τεχνολογική ανάπτυξη και την υπερσυνδεσιμότητα- το νέο παρατσούκλι της παγκοσμιοποίησης- , την αύξηση της μεσαίας τάξης, και την μετατόπιση της επιρροής προς τις χώρες της Ανατολήςψ και του Νότου.


Η πρωτοβουλία εντάχτηκε στο ευρωπαϊκό δίκτυο παρόμοιων δομών. Στόχος είναι  “να προλαβαίνουμε τις καταστάσεις που έχουν βαρύ κόστος για την κοινωνία και όχι να μας προλαβαίνουν αυτές”. Με άλλα λόγια να εκτιμούμε τις προκλήσεις και τις απειλές που θα προκύψουν στο μέλλον και να μπολιαστεί ο τρόπος σκέψης των ιθυνόντων εντασσόμενος κατά το δυνατό στην καθημερινή διαχείριση της εξουσίας.


Είναι μια μεθοδολογία χάραξης στρατηγικής μακροχρόνιας και δεσμευτικής για πολιτικούς και τεχνοκράτες, που θα έχει και την σφραγίδα της Ένωσης.


Δεν θα αναλύσουμε έναν έναν τους τομείς, αλλά ας μας επιτραπεί να προβούμε σε δυο παρατηρήσεις.


Θα υπογραμμίσουμε πρώτα μια από τις παρατηρήσεις  του κ. Αθανασόπουλου που αφορά  στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας


“Η συγκρότηση του ΣΑΕ αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα στην οποία πρέπει να υποταχθούν υπουργικά και γραφειοκρατικά φέουδα”. Πράγματι, στις χώρες που ακολουθούν την λογική της μακροχρόνιας πρόβλεψης, η λειτουργία του ΣΑΕ είναι αναπόσπαστο μέρος του συστήματος που περιγράψαμε. Και ας μην μας παραπλανά ο όρος “Ασφαλείας”, θεωρώντας ότι αναφερόμαστε μόνο στην Άμυνα. Το ΣΑΕ στις ΗΠΑ έχει επεκταθεί και σε προκλήσεις όπως ο κορωνοιός και οι μολυσματικές ασθένειες που θέτουν, σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές και οικονομία.


Στην χώρα μας οι κυβερνήσεις. είχαν υποσχεθεί να συστήσουν αυτό το όργανο, και μάλιστα κατέθεσαν και σχετικά νομοσχέδια. Τίποτε δεν προχώρησε. Έμεινε στα χαρτιά για δυο λόγους. Ο ένας είναι η καχυποψία των κυβερνώντων απέναντι στην αντιπολίτευση  και ο άλλος “τα φέουδα”. Ήρθε η ώρα ο πρωθυπουργός να προχωρήσει. Στο κάτω κάτω έχει αποδείξει ότι σε πολλούς τομείς προχωράει άφοβα σε βαθιές τομές.


Η δική μας παρατήρηση έχει να κάνει με την εξέλιξη της κλιματικής κρίσης σε μια χώρα όπως η  Ελλάδα. Η άνοδος της θάλασσας που παρατηρείται θα θέσει σε κίνδυνο όχι μόνο περιουσίες, αλλά θα πλήξει ζωτικής σημασίας τομείς για την εθνική οικονομία. Λιμάνια, μαρίνες, διώρυγες κλπ κινδυνεύουν να αχρηστεύουν. Για παράδειγμα, σύμφωνα με μια μελέτη που διενεργήθηκε για λογαριασμό της διαΝΕΟσις, με αυτό το σενάριο ο Λαιμός της Βουλιαγμένης θα μετατραπεί σε νησί!


Θα πρέπει λοιπόν από.. χτες να ξεκινήσουν μελέτες και έργα ώστε να οχυρωθούμε το ταχύτερο δυνατόν.

 

Πηγή: www.tovima.gr