Η ΟΛΜΕ αυτοκτόνησε. Ευτυχώς!

Λυκούργος Λιαρόπουλος 12 Μαϊ 2013

Η αντίδραση της ΟΛΜΕ στην προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας να εξορθολογήσει τους όρους εργασίας τους, ιδίως εν μέσω της κρίσης, είναι αυτοκτονική. Δεν νομίζω ότι υπάρχει ούτε ένας γονιός, ή πολίτης, εκτός από τους φανατικά ενταγμένους σε ένα συγκεκριμένο κόμμα που θα συμφωνήσει μαζί τους. Το ερώτημα είναι αν αντίδραση είναι μία εξωκείμενη (outlier) ακραία πολιτική πράξη ή σπασμωδική έκφραση συστημικής συμπεριφοράς μίας μέχρι τώρα κυρίαρχης άποψης. Αυτής, δηλαδή, που θεωρούσε το δίκιο της οποιασδήποτε ομάδας αυθύπαρκτο και αυτοτελές και όχι ως συνάρτηση της συλλογικής ευημερίας της κοινωνίας.

Μέχρι τώρα στη χώρα μας, οι συνδικαλιστικές πρακτικές ανήκαν στη δεύτερη κατηγορία. Οι δράσεις που επιλέγονταν είχαν ως στόχο τη μεγαλύτερη δυνατή ενόχληση του κόσμου, με σκοπό τον εκβιασμό του εργοδότη, συνήθως του κράτους – κυβέρνησης στη χώρα όπου το δημόσιο καθόριζε σχεδόν τα πάντα. Μόλις πολύ πρόσφατα είχαμε την απεργία στο Μετρό, ενώ οι Ταξιτζήδες και η ΠΝΟ επανειλημμένα έγραψαν την κοινωνία στο παλιά τους παπούτσια. Μοναδικό τέλος στην ταλαιπωρία του κόσμου εθεωρείτο το σημείο όπου ντυμένοι «στο χακί», γύριζαν στη δουλειά «με ψηλά το κεφάλι». Στη χώρα όπου νόμος ήταν «το δίκιο του εργάτη», δίκιο δεν ήταν το συμφέρον της κοινωνίας, αλλά το συμφέρον του συνδικαλιστή, ανεξάρτητα από τη γνώμη ή το συμφέρον της κοινωνίας.

Αυτή η απόλυτα στρεβλή άποψη, ίσως μοναδική σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στηρίχθηκε στη μεγαλύτερη πολιτική λαθροχειρία που έγινε μέχρι σήμερα στην ελληνική πολιτική ιστορία. Όταν ο Ανδρέας Παπανδρέου ίδρυσε το ΠΑΣΟΚ, ήξερε ότι ο ιδεολογικός εξοπλισμός του τύπου «η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες» και «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο», δεν άξιζαν πολλά χωρίς το περιτύλιγμα «αριστερής» ιδεολογίας. Την εποχή εκείνη, όμως, αριστεροί ήταν μόνο οι κομμουνιστές, που δεν είχαν αφήσει ίχνος μη-κομμουνιστή αριστερού με τις σφαγές του Εμφυλίου. Η δε αριστερή ιδεολογία είχε κυριαρχήσει, καθώς η διαφθαρμένη δοσιλογική δεξιά είχε εκτοπίσει τους παραδοσιακούς αστούς και είχε στρέψει εναντίον της όλα τα υγιή στοιχεία. Η ιδιοποίηση, λοιπόν, των συνθημάτων του ΚΚΕ από το σοσιαλιστικό ΠΑΣΟΚ, και ιδίως η «κίβδηλη» αναγνώριση της «Εθνικής Αντίστασης που, ουσιαστικά περιορίσθηκε στο κομμουνιστικό ΕΑΜ – ΕΛΑΣ και στο «Δημοκρατικό Στρατό», αφ’ ενός αφόπλισε ιδεολογικά το ΚΚΕ και αφ’ ετέρου το εκμηδένισε εκλογικά. Φορείς και δόρατα της εκλογικής επιτυχίας το ΠΑΣΟΚ υπήρξαν οι συνδικαλιστές στους οποίους εκχωρήθηκε το Κράτος ως κομματικό και προσωπικό φέουδο.

Με αυτή την πολιτική και παραταξιακή στοίχιση και, φυσικά, λόγω αυτής, φτάσαμε το 2009, στην κρίση. Ο Παπανδρέου, που μόνο για πολιτική ευφυΐα δεν … κατηγορήθηκε ποτέ, άργησε να καταλάβει ότι οι καιροί άλλαξαν. Ακόμη και αν το κατάλαβε, μέσα του, ήταν δέσμιος μίας κατάστασης. Κατέβηκε, λοιπόν, στο λιμάνι το 2009 να στηρίξει την ΠΝΟ, με το σύνθημα «λεφτά υπάρχουν». Καθώς η κρίση βάθαινε, όμως, οι δουλειές τελειώνανε και τα Μνημόνια άρχιζαν, έγινε η «μεγάλη φυγή» των συνδικαλιστών στο ΣΥΡΙΖΑ. Τώρα πια, το 2013, υπάρχει μία πολύ διαφορετική κοινωνία. Οι επιστρατεύσεις δεν είναι πια ταμπού. Το κατάλαβαν ταξιτζήδες, φορτηγατζήδες, μηχανοδηγοί του ΜΕΤΡΟ, αλλά δεν το κατάλαβαν οι, κατά τεκμήριο ευφυέστεροι αυτών, δηλαδή οι «καθηγητές». Ίσως είναι τραγικό, αλλά αν αυτό είναι σημάδι και του πώς (δεν) μόρφωναν τα παιδιά μας, πολλά εξηγούνται.

Η ΟΛΜΕ αυτοκτόνησε. Ίσως αποδειχθεί κάποιου είδους «πρωτοπορία», αν αυτό σημάνει και το τέλος και της συστημικής συνδικαλιστικής νοοτροπίας του «Όλα τα σφάζω, όλα τα μαχαιρώνω» με την οποία πορεύτηκαν τα συνδικάτα μέχρι σήμερα. Αν καταλάβουν ότι δεν κυβερνούν, αλλά απλώς διεκδικούν το δικαίωμα να προασπίζονται τα συμφέροντα των εργαζομένων, αλλά μόνο στο πλαίσιο μίας οργανωμένης κοινωνίας που ψηφίζει τους ηγέτες της, τότε όλα θα πάνε καλά. Αυτός ο συνδικαλισμός είναι σήμερα απαραίτητος, καθώς η πολιτική τάξη και το πολιτικό σύστημα έχουν εξασθενήσει λόγω της κρίσης. Αυτό που δεν χρειαζόμαστε είναι τα υπολείμματα της άλλης εποχής που τελείωσε με γδούπο και με κλάμα. Ευτυχώς, όλο και περισσότεροι το καταλαβαίνουν σήμερα.