Ο ΣΥΡΙΖΑ εξαρχής επιχείρησε να δώσει χαρακτήρα «πολιτικού δημοψηφίσματος» στις ευρωεκλογές. Τελικά, στην πορεία, στην ίδια λογική μπήκαν τόσο η ΝΔ όσο (εσχάτως) και το ΠΑΣΟΚ, με ιδιαίτερη μάλιστα ένταση. Προφανής στόχος ο περιορισμός της «χαλαρής ψήφου», που συνήθως είναι ένα από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα που διακρίνουν τις ευρωεκλογές από τις εθνικές εκλογές και πριμοδοτεί συνήθως τα μικρότερα κόμματα.
Βέβαια, πολύ πριν φτάσουμε στις ευρωεκλογές, τόσο η ΝΔ όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ προώθησαν και αλληλοτροφοδότησαν μια οξύτατη «διπολική αντιπαράθεση» μεταξύ τους, αλλού ουσιαστική και αλλού τεχνητή, που τελικά φαίνεται ότι επιβάλλεται και στις ευρωεκλογές, που παίρνουν χαρακτηριστικά δημοψηφίσματος. Συγκρότησαν τελικά ένα αντιπαραθετικό δίπολο Δεξιάς – Αριστεράς, που πιέζει ασφυκτικά όχι μόνο τον ενδιάμεσο χώρο της Κεντροαριστεράς, αλλά και στον ευρύτερο «χώρο της Δεξιάς» τα άλλα δεξιά κόμματα και στον ευρύτερο «χώρο της Αριστεράς» τα άλλα αριστερά κόμματα.
Το παράδοξο σ? αυτό το «δίπολο», προϊόν της κρίσης και του τρόπου που επιχειρήθηκε η έξοδος απ? αυτήν, είναι ότι ενώ συμπιέζει τους άλλους πολιτικούς χώρους, δεν δημιουργεί αυτοδυναμίες (ούτε με τη σκανδαλώδη πριμοδότηση του πρώτου κόμματος με 50 έδρες). Η ελληνική κοινωνία στη μεγάλη πλειοψηφία της δεν αντέχει ούτε μία καθαρόαιμη δεξιά λύση (πολιτικά συντηρητική και νεοφιλελεύθερη) ούτε μία καθαρόαιμη αριστερή λύση (παραδοσιακή και οικονομικά κατά βάση κρατικιστική).
Παρ? όλα αυτά, εν όψει ευρωεκλογών, η αντίθεση ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται ότι κυριαρχεί και όπως όλα δείχνουν οδηγεί την «εκλογική κούρσα» με ζημιές σ? όλα περίπου τα άλλα κόμματα, παρά τις υπάρχουσες πολιτικές και κοινωνικές αντιστάσεις. Είναι δε χαρακτηριστική και πολιτικά διδακτική η περίπτωση του ΠΑΣΟΚ, που παρότι έπαιξε ουσιαστικό και καθοριστικό ρόλο στον «κυβερνητικό πόλο» του διπολισμού, όλα δείχνουν ότι στη «διανομή κερδών» η ΝΔ (λόγω προφανώς των ασκούμενων πολιτικών) είναι ευνοημένη και καθόλου το ΠΑΣΟΚ, που φαίνεται να σωρεύει εκλογικές ζημιές.
Ισως οι ευρωεκλογές αποδειχθούν ένα προπαρασκευαστικό στάδιο ευρύτερων και οριζόντιων πολιτικών διεργασιών, που περιλαμβάνουν όλα τα κόμματα και έχουν αρχίσει από τις εκλογές του 2012 και συνεχίζονται, χωρίς να έχουν λάβει την τελική μορφή τους καθώς θα χρειαστεί μεγαλύτερος χρόνος.
Είναι επίσης χαρακτηριστικό πως, παρότι δείχνει να κυριαρχεί ένας νέος δικομματισμός μεταξύ Δεξιάς-Αριστεράς, και οι δύο φορείς αυτού του διπολισμού έχουν έντονα χαρακτηριστικά εσωτερικής πολιτικής ρευστότητας (όλα κρέμονται από μια… κλωστή) παρά τη «σιγουριά» που εμφανίζουν προ των εκλογών.
Και κάτι ακόμη: Η εκλογική πόλωση και η διελκυστίνδα μεταξύ Δεξιάς-Αριστεράς, που έχει συγκεκριμένα εκλογικά και κυβερνητικά όρια, θα φέρει πιθανότατα μετά τις ευρωεκλογές στο προσκήνιο την ανάγκη της ελληνικής κοινωνίας για μια άλλη Κεντροδεξιά και μια άλλη Κεντροαριστερά.
Την πρώτη «απογαλακτισμένη» από τον έντονο συντηρητισμό και τον νεοφιλελευθερισμό, και τη δεύτερη με σαφή προοδευτικά και αριστερά χαρακτηριστικά.
Αφού ως χώρα έχουμε περάσει από το πεδίο των αυτοδύναμων κυβερνήσεων (της μεταπολίτευσης) στο πεδίο των κυβερνήσεων συνεργασίας, δεν μπορεί παρά η νέα πολιτική σκηνή της χώρας να αποκτήσει ένα λιγότερο πολωτικό και άκαμπτο πολιτικό σύστημα, καθώς «καθαρόαιμες» παλαιού τύπου διχαστικές λύσεις της μιας εκδοχής ή της άλλης δεν αντέχει η ελληνική κοινωνία.
Αρα, το ζητούμενο της επόμενης ημέρας θα είναι ευκρινέστερα πολιτικά στίγματα, ικανά να δώσουν με ρεαλισμό και συνεργασία προοδευτικές λύσεις για τη χώρα, εντός του ευρωπαϊκού πλαισίου. Ψυχραιμία λοιπόν…