Αυτές τις ημέρες γίνεται η μεγάλη μοιρασιά. Φαντάζομαι σ’ ένα οβάλ γραφείο στη Βουλή τον Σταμάτη, τον Σκανδαλίδη και τον Χατζησωκράτη να συμπληρώνουν ονόματα πλάι σε θέσεις κλειδιά. Ενδεχομένως να κάνω λάθος και να μην είναι τα τρία συγκεκριμένα πολιτικά πρόσωπα, αλλά τρία διαφορετικά. Εκεί που σίγουρα δεν κάνω λάθος, είναι στο αντικείμενο αυτών των συζητήσεων. Περίπου 2.000 στελέχη του στενού και ευρύτερου δημόσιου τομέα είναι έτοιμα να καταλάβουν θέσεις γραμματέων, προέδρων οργανισμών κλπ. Και αυτοί οι 2.000 θα συμπαρασύρουν πολλούς περισσότερους που θα τοποθετηθούν σε χαμηλότερες θέσεις.
Πρόκειται για μια αλλαγή φρουράς (η ευγενική απόδοση) ή άλωση του κράτους (πιο σκληρή εκδοχή). Επαναλαμβάνεται σε κάθε κυβερνητική αλλαγή και κατά καιρούς όλοι αυτοί που μπαίνουν στο κράτος έχουν αποκτήσει διάφορους χαρακτηρισμούς. Ονομάστηκαν «πρασινοφρουροί», ονομάστηκαν και «γαλάζια παιδιά».
Στην σημερινή περίπτωση, το θέμα είναι λίγο πιο περίπλοκο. Δεν έφυγαν οι πράσινοι για να έρθουν οι μπλε ή το αντίστροφο. Οπότε η τακτική αυτή θα είχε μια συνέπεια πολλών χρόνων. Θα φύγουν κάποιοι πράσινοι αλλά θα μείνουν και κάποιοι άλλοι. Θα έρθουν γαλάζιοι οι οποίοι λογικά θα είναι περισσότεροι. Και θα έρθουν ακόμα και οι ροζ, αν είναι δόκιμος χρωματισμός για την ΔΗΜ.ΑΡ.
Από αυτή την τελευταία, προσωπικά θα είχα περισσότερες απαιτήσεις. Αφού μετέχει στην κυβέρνηση και δηλώνει «κυβερνώσα αριστερά», θα ήθελα να μην μετάσχει σ ένα τέτοιο παζάρι. Δεν βλέπω τον λόγο να μην εκμεταλλευτεί την περίσταση για ν’ αλλάξει αυτή η λογική άλωσης της δημόσιας διοίκησης από «ημέτερους». Και που αποτελεί μια από τις βασικές αιτίες όχι απλά του έντονου κομματισμού, αλλά και της παράλυσης του κράτους κάθε φορά που προκηρύσσονται εκλογές.
Στο Βέλγιο πρόσφατα, χρειάστηκαν 541 ημέρες για να σχηματισθεί κυβέρνηση. Σε όλες αυτές τις ημέρες, το κράτος λειτουργούσε με τον ίδιο ακριβώς τρόπο με τον οποίο λειτουργούσε όταν υπήρχε κανονική και οχι υπηρεσιακή κυβέρνηση. Άψογα. Εκεί, όπως και σε όλες μάλλον τις Ευρωπαϊκές χώρες, κάθε κυβερνητική αλλαγή δεν συνοδεύεται και με στρατιές ανώτερων υπαλλήλων που φεύγουν ή μπαίνουν στην δημόσια διοίκηση.
Στην Ελλάδα, αρκούν δυο προεκλογικές περίοδοι για να παραπέμπει το κράτος σε παράλυτο μηχανισμό. Και η παραλυσία αυτή, όπως οι ίδιοι οι κυβερνώντες παραδέχονται, κόστισε ακόμα απώλειες σημαντικών εσόδων αφού αρκετοί εκμεταλλεύονται την χαλαρότητα του δημοσίου για να μην κάνουν όσα είναι υποχρεωμένοι να κάνουν. Η ερμηνεία της παραλυσίας, σχεδόν αυτονόητη. Όσοι είχαν τοποθετηθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση και βρίσκονται στην πόρτα εξόδου, δεν έβλεπαν κανένα λόγο να συνεχίσουν να κάνουν σωστά την δουλειά τους αφού αυτή θα έχει ορατή και σύντομη ημερομηνία λήξης.
Καταλαβαίνω απόλυτα, πως η κάθε κυβέρνηση θέλει να υλοποιήσει την πολιτική της με ανθρώπους που πιστεύουν σ αυτή την πολιτική. Λογικό. Δεν μπορεί η σημερινή κυβέρνηση να βάλει ένα στέλεχος του ΚΚΕ στην διοίκηση του ΟΣΕ ώστε να προετοιμάσει την πώλησή του οργανισμού. Είναι καθαρό αυτό. Χρειάζεται έναν πρόθυμο να κάνει αυτό που η κυβέρνηση επιθυμεί.
Ωστόσο, εκείνο που δεν είναι καθαρό, είναι γιατί πρέπει αυτή η λογική να κυριαρχήσει παντού. Ακόμα και εκεί όπου δεν υπάρχει λόγος υλοποίησης κυβερνητικής πολιτικής, αλλά απλά αναγκαιότητα σωστής διαχείρισης. Αντικειμενικά σωστής. Γιατί θα πρέπει η τοποθέτηση ενός στελέχους ενός δημόσιου μέσου ενημέρωσης για παράδειγμα να είναι προϊόν διαβουλεύσεων εκπροσώπων των τριών κομμάτων; Είναι σαν να ομολογούν πως δεν επιθυμούν ένα ανεξάρτητο μέσο, αλλά χρειάζονται έναν «δικό » τους ώστε να προωθούν τις θέσεις τους. Βέβαια, στις επιλογές δημοσιογράφων με κομματικά κριτήρια έπρεπε πρώτα απ όλους ν αντιδράσουν οι ίδιοι οι δημοσιογράφοι, αλλά αυτό αποτελεί μια άλλη μεγάλη ιστορία.
Νομίζω, πως αν ο Χατζησωκράτης ή ο Μαργαρίτης (απο τους υπόλοιπους δυο κυβερνητικούς εταίρους δεν μπορείς να έχεις απαιτήσεις αξιοκρατίας, είναι αυτοί που την καταπάτησαν), σ αυτές τις συναντήσεις πρότειναν ανεξάρτητα αλλά ικανά πρόσωπα τα οποία δεν θα προέρχονται απαραίτητα απο το κόμμα τους, θα έβγαιναν κερδισμένοι. Όχι απλά θα εξέθεταν για μια ακόμα φορά τα δυο άλλα κόμματα, αλλά θα έκαναν μια αρχή να σταματήσει η διαδοχική άλωση του κράτους. Άλλωστε, οι ίδιοι δεν λένε πως οι δημόσιοι υπάλληλοι ειναι ικανοί. Γιατί δεν διαλέγουν κάποιους αυτούς, αλλά θα πρέπει να προσθέσουν και άλλους;
Υ.Σ. Να θυμίσω πως η κοινοβουλευτική αριστερά είχε μια ακόμα ευκαιρία στο παρελθόν να δείξει ότι εννοεί όσα λέει περί αξιοκρατίας. Μια ευκαιρία έστω μικρής διάρκειας την οποία ωστόσο κλώτσησε. Το 1989 όταν συγκυβέρνησε ο ενιαίος τότε Συνασπισμός με την Ν.Δ. Θυμάμαι το παράδειγμα της ΕΡΤ. Η Ν.Δ. κράτησε την τότε ΕΡΤ 1 στην Αγία Παρασκευή και ο ΣΥΝ πήρε τον έλεγχο της τότε ΕΡΤ 2 στην Κατεχάκη… Μια μοιρασιά λαφύρων, σαν κι αυτή που επιχειρείται σήμερα…