Η μεγάλη μας ήττα

Τάκης Καμπύλης 26 Απρ 2013

Η χώρα πασχίζει να διατηρήσει τα προσχήματα μιας κανονικότητας που δεν υπάρχει. Για παράδειγμα, την Τετάρτη, για μία ώρα, η Πανεπιστημίου στο ύψος του Πανεπιστημίου μετατράπηκε σε αυτόνομη ζώνη. Η μαυροκόκκινη σημαία κυμάτιζε περήφανη στον κεντρικό ιστό των Προπυλαίων και οι πολίτες αυτής της αυτόνομης ζώνης άπλωσαν κι ένα τεράστιο πανό του οποίου το σύνθημα δεν θυμάται κανείς. Η εισβολή των κατασταλτικών μηχανισμών ακύρωσε για μία ακόμη φορά αυτό το εγχείρημα άμεσης δημοκρατίας στο κέντρο της Αθήνας. Ο ντόπιοι λακέδες του αμερικανογερμανικού λουθηρανισμού, οπλισμένοι μέχρι τα δόντια, εκδίωξαν τους εραστές της ουτοπίας και επέβαλλαν τη μονοκρατορία της γαλανόλευκης σημαίας. Τα Προπύλαια επανακατελήφθησαν από τις δυνάμεις του ξένου και ντόπιου κεφαλαίου.

Λίγο νωρίτερα, σε μια συγχρονισμένη επιχείρηση, περίπου 50 Χρυσαυγίτες πλαγιοκόπησαν το μέτωπο του Γενικού Νοσοκομείου Νίκαιας. Αφού πέρασαν με επιτυχία την αντίσταση της πύλης και μερικών οδηγών ασθενοφόρων που έπιναν τον καφέ τους, εισέβαλλαν με ασπίδες, ρόπαλα και κράνη στους διαδρόμους, αναζητώντας τον εχθρό. Τα εξασκημένα μάτια τους εντόπιζαν και βαθμονομούσαν τον παραμικρό τόνο σκούρου στο δέρμα των νοσηλευτών και των γιατρών. Τα γενναία αυτά παιδιά, με κίνδυνο της ζωής τους, ελίχθηκαν ανάμεσα στα μικρόβια και στους σκουρόχρωμους. Δεν πρόλαβαν να ολοκληρώσουν το έργο τους διότι στο μεταξύ οι δυνάμεις της αμερικανογερμανικής κατοχής έφτασαν στο νοσοκομείο, για να επιβάλλουν κι εκεί το Μνημόνιο. Και να εκδιώξουν το σύγχρονο πανίσχυρο Vim της φυλετικής καθαρότητας. Πάντως, δεν συνέλαβαν κάποιον, αφού δεν έκανε καμία αξιόποινη πράξη. Δεν υπάρχει, βλέπετε, πιο συνηθισμένο πράγμα από έναν κρανοφόρο Χρυσαυγίτη με ασπίδα και ρόπαλο, να περιπολεί στο εσωτερικό ενός νοσοκομείου.

Πριν από μερικά χρόνια, είχα επισκεφθεί ένα φίλο μου που νοσηλευόταν στο Γενικό Κρατικό Νίκαιας. Δίπλα του, μια γιαγιά είχε την προστασία μιας αποκλειστικής νοσοκόμας. Η νοσοκόμα ήταν αφρικανικής καταγωγής ελληνίδα πολίτης. Είχε γεννηθεί στην Ελλάδα, είχε μεγαλώσει στην Ελλάδα, οι γονείς της είχαν τύχει και της ελληνικής υπηκοότητας. Μισοαστεία – μισοσοβαρά, η κουβέντα είχε ξεφύγει, όταν η Δήμητρα, έτσι την έλεγαν, μας μίλησε για την εποχή της αθωότητας. Στην εφηβεία της, στα 16 -17 της χρόνια, γύρω στο 1980, το πιο συνηθισμένο καμάκι ήταν αστυνομικοί να τη σταματάνε και να της ζητάνε τα χαρτιά της. Και μετά, με τρόπο, της έδιναν και το τηλέφωνό τους. Γελούσε η Δήμητρα με την ιστορία, αλλά μετά σοβάρεψε. Τότε το κίνητρο ήταν το καμάκι, σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει. Δεν είναι τόσο αθώα, έλεγε σκεφτική. Στην παρατήρηση του φίλου μου ότι δεν είναι και η πιο συνηθισμένη εικόνα, μία μαύρη νοσοκόμα σε ελληνικό νοσοκομείο, η Δήμητρα μας αιφνιδίασε: Μας είπε την ιστορία του Γενικού Κρατικού Νίκαιας. Σας τη μεταφέρω. Για να γνωρίζουμε όχι μόνο τι κάνουμε, αλλά και πού το κάνουμε.

Η ιστορία του Γενικού Νοσοκομείου Νίκαιας Πειραιά «Άγιος Παντελεήμων», αρχίζει την περίοδο της Μικρασιατικής Καταστροφής, με τη δημιουργία πολυϊατρείου στην κεντρική πλατεία της Κοκκινιάς και με ονομασία «Νοσοκομείο Αμερικανίδων Κυριών». Πολλοί αμερικανοί ιερωμένοι, αλλά και φιλελεύθεροι αστοί, είχαν αναλάβει σημαντικό έργο αλληλεγγύης σε ξεριζωμένους Αρμένιους και στη συνέχεια, σε Έλληνες από τη Μικρά Ασία. Μια ομάδα αμερικανίδων ήρθε στην Κοκκινιά και αντελήφθησαν αμέσως ότι το μείζον ζήτημα θα αφορούσε την ιατρική περίθαλψη των προσφύγων που είχαν μεταφερθεί στον Πειραιά. Το αγκάλιασαν γρήγορα το πολυϊατρείο οι πρόσφυγες. Τα πρώτα μαγειρεία του πολυϊατρείου, ήταν οι κουζίνες των οικογενειών των προσφύγων. Έβγαζαν οι πρόσφυγες ένα πιάτο παραπάνω για το πολυϊατρείο τους και τους ασθενείς του. Το πρόσεξαν και το κανάκεψαν το νοσοκομείο τους οι νέοι Κοκκινιώτες. Λίγα χρόνια μετά, το 1934, το πολυϊατρείο έχει μεταβληθεί με την αγάπη και την υποστήριξη των ανθρώπων της περιοχής, σε ένα πλήρες για την εποχή νοσοκομείο, με 60 κλίνες. Τότε, το 1934, περιέρχεται στο ελληνικό κράτος, με την ονομασία «Προσφυγικό Νοσοκομείο Νέας Κοκκινιάς». Και συνεχίζει να προσφέρει υψηλού επιπέδου ιατρική περίθαλψη, όχι μόνο στους Κοκκινιώτες, αλλά και στους Πειραιώτες.

Το 1937, αποφασίζεται από το τότε Υπουργείο Υγιεινής, η ανέγερση νέου Νοσοκομείου, δύναμης 300 κλινών, με την επωνυμία «Γενικό Νοσοκομείο Πειραιώς», στη θέση που βρίσκεται σήμερα. Οι εργασίες ανέγερσης άρχισαν το 1939 και διακόπηκαν με την έναρξη του ελληνοϊταλικού πολέμου. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, το Νοσοκομείο μετεγκαταστάθηκε σε κτίριο αποθήκης καπνού της «Κομέρσιαλ Κόμπανι», που βρισκόταν στην οδό Θηβών και ήταν γνωστό ως Νοσοκομείο «Σαπόρτα». Άλλες ιστορίες ξετυλίχθηκαν τότε εκεί. Υποσιτισμένοι τού δύσκολου χειμώνα 1941-1942, παιδιά και έφηβοι τραυματισμένοι από γερμανικές σφαίρες, δωσίλογοι χτυπημένοι από την ΟΠΛΑ, αριστεροί χτυπημένοι από δεξιούς. Το νοσοκομείο τούς έκρυβε όλους. Παρ’ ότι πολλά νοσοκομεία στον ελληνικό εμφύλιο διαδραμάτισαν ρόλο, με πιο γνωστό αυτόν του νοσοκομείου Σωτηρία, ωστόσο, γενικά τα νοσοκομεία ήταν νησίδες ανοχής του ενός στον άλλον. Ακόμη κι εκείνα τα χρόνια. Εκεί σταματούσε ο πόλεμος και λειτουργούσε μόνο ο πόνος και η αγωνία. Γενικά, τα νοσοκομεία ήταν και είναι ακόμη ο ελάχιστος κοινός παρανομαστής συμφωνίας μεταξύ εμπολέμων. Μεταξύ εχθρών. Τα νοσοκομεία είναι οι σημαντικότεροι χώροι προστασίας και αλληλεγγύης. Δεν υπάρχει νοσοκομείο χωρίς αυτές τις δύο έννοιες. Και όσοι έχουν σχετική εμπειρία, το γνωρίζουν αυτό.

Αν ένα νοσοκομείο δεν είναι πραγματικό άσυλο, τότε δεν είναι νοσοκομείο. Είναι άδειο κέλυφος, όπου η περίθαλψη είναι έργο και όχι υπηρεσία. Έχει σημασία να μην υπάρχει η παραμικρή υπόνοια οποιουδήποτε διαχωρισμού μέσα σ’ ένα νοσοκομείο. Έχει σημασία για όλους. Προσωπικό και νοσηλευόμενους. Πώς να το πούμε; Αν κάπου η βία πονάει περισσότερο, είναι μέσα στα νοσοκομεία κι αν κάπου το ζητούμενο είναι η πραγματική ισότητα, είναι επίσης εκεί. Στα νοσοκομεία. Έχει νόημα να είμαστε όλοι ίσοι, είτε στον προθάλαμο της ζωής, είτε του θανάτου…

Μετά τον Εμφύλιο, ξαναμπαίνουν μπροστά οι εργασίες στο χώρο που βρίσκεται σήμερα το Κρατικό Νίκαιας. Εκεί που έδρασαν ανενόχλητοι οι χρυσαυγίτες. Το 1964 ολοκληρώνονται οι εργασίες κατασκευής και το 1983 το Νοσοκομείο εντάχθηκε στο ΕΣΥ, μετονομαζόμενο σε Περιφερειακό Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας-Πειραιά «Άγιος Παντελεήμων» και το 1995 αριθμεί 716 οργανικές κλίνες.

Αυτό το νοσοκομείο, μ’ αυτήν την ιστορία, αλλά και με βάση τους όρους ασύλου που χρειάζεται για να λειτουργήσει, παλεύει οριακά να μη μεταβληθεί σε άδειο κέλυφος μηχανημάτων, νοσηλευτών και νοσηλευόμενων, χωρίς το ενδιάμεσο υλικό που ενώνει όλους αυτούς και διατηρεί την ανθρώπινη ζεστασιά παράλληλη με την αξιοπρέπεια. Όπως όλα τα νοσοκομεία της χώρας. Και σ’ αυτή τη συγκυρία επιλέγουν να τραυματίσουν όσο μπορούν το κέλυφος οι Χρυσαυγίτες. Να φέρουν ένταση, οργή και αυτοδικία μέσα στο νοσοκομείο. Ήταν μεγάλη ήττα αυτή χθες, για όλους μας. Και μεγάλη νίκη για τη Χρυσή Αυγή. Ούτε ένα τσογλάνι από αυτούς τους θρασείς λύκους δεν συνελήφθη. Φανταστείτε τη μάνα σας στο κρεβάτι και ξαφνικά, κάποιος να ορμάει με ασπίδα και κράνος και ρόπαλο στο δωμάτιο! Σκεφθείτε αυτή τη βαρβαρότητα στο σημαντικότερο άσυλο της κοινωνίας μας. Για να δείτε πόσο μεγάλη ήταν αυτή η ήττα η χθεσινή…

.

Ο Τάκης Καμπύλης είναι δημοσιογράφος, Γ.Δ του Ραδιοφωνικού Σταθμού της Αθήνας 9.84