Η κοινωνία των πολιτών και η κοινωνία των καταπατητών

Ορέστης Καλογήρου 15 Μαϊ 2014

Η άμεση, αυθόρμητη και μη καθοδηγούμενη αντίδραση των πολιτών στο νομοσχέδιο που (απορ)ρύθμιζε θέματα σχετικά με τον αιγιαλό πήρε διεθνείς διαστάσεις.

Στο διαδίκτυο συγκεντρώθηκαν πάνω από 100.000 υπογραφές κατά του νομοσχεδίου. Στο facebook η σχετική σελίδα συγκέντρωσε πάνω από 30.000 μέλη, η αντίστοιχη ομάδα ξεπέρασε σε λίγες ημέρες τα 7.000 μέλη, ενώ στο twitter υπήρξε ένας καταιγισμός. Σχεδόν 900 σχόλια δημοσιεύτηκαν στην ηλεκτρονική διαβούλευση του υπουργείου. Παρήγορα σημάδια σε μία χώρα ευλογημένη για το μοναδικό στον κόσμο φυσικό κάλλος του αιγιαλού της, που όμως δεν διαφυλάχτηκε ώς σήμερα με τον τρόπο με τον οποίο έπρεπε. Ο γράφων είναι λάτρης της ελληνικής θάλασσας και φανατικός κολυμβητής. Είχε την τύχη να μεγαλώσει όλα τα καλοκαίρια κοντά στη θάλασσα. Τα τελευταία 20 χρόνια η θάλασσα στις ακτές της Σιθωνίας ξεβράζει όλο και περισσότερο πλαστικά, που κατά κύριο λόγο προέρχονται από τα οργανωμένα κάμπιγκ της περιοχής. Σε ακτές όπου γίνεται ακόμη ελεύθερο κάμπιγκ τα σκουπίδια είναι πανταχού παρόντα. Η παραβίαση των κανόνων ελεύθερης πρόσβασης και απαγόρευσης πάσης φύσεως κτισμάτων ήταν και είναι συστηματική. Χιλιάδες αυθαίρετες κατασκευές και χιλιάδες παραδείγματα εμποδίων στην ελεύθερη πρόσβαση όχι μόνον από τις τουριστικές μονάδες αλλά σε μεγάλη έκταση από μικροεπιχειρηματίες και μικροϊδιοκτήτες. Αναρωτιέται κανείς από πού πηγάζει αυτή η μεγάλη αντίφαση. Μόλις απειλήθηκε ο φυσικός μας πλούτος, η αντίδραση υπήρξε έντονη. Γιατί δεν συμβαίνει το ίδιο τόσα χρόνια που παρακολουθούμε τη συνεχή υποβάθμισή του; Ο γράφων έχει μία πολύτιμη εμπειρία ζωής από τη διαφύλαξη και διαχείριση του φυσικού πλούτου, τη διασφάλιση της ελεύθερης πρόσβασης και της συνεχούς προσπάθειας για την αποτροπή ή το ριζικό περιορισμό των αυθαίρετων κατασκευών σε έναν από τους πιο όμορφους τόπους της Χαλκιδικής από τους ίδιους τους χρήστες του. Ο απόλυτος σεβασμός του φυσικού περιβάλλοντος, η συνεχής επαγρύπνηση για τυχόν εσωτερικές ή εξωτερικές παρεμβάσεις, η αειφόρος διαχείριση των φυσικών πόρων από την ίδια την κοινότητα, κυρίως με δική της επιβάρυνση, και ο τρόπος με τον οποίο η αγάπη και η φροντίδα του δημόσιου χώρου πέρασε ήδη στην τρίτη γενιά αποτελούν πολύτιμο παράδειγμα αρμονικής συνύπαρξης με τη φύση. Αποτελεί όμως και σταγόνα στον ωκεανό της αυθαιρεσίας, της καταπάτησης και της βρομιάς που συναντάμε τόσο συχνά στις ελληνικές παραλίες. Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, το δημοτικό ραδιόφωνο της Αθήνας έδωσε πρώτο την είδηση. Η κυβέρνηση πάγωσε το νομοσχέδιο και πρόκειται να το επαναφέρει, αφού λάβει υπόψη της τη δημόσια διαβούλευση. Πρόκειται για μία μεγάλη νίκη της κοινωνίας των πολιτών. Τώρα η συζήτηση πρέπει να μετατοπιστεί στους κανόνες ρύθμισης και κυρίως στην τήρησή τους. Η Ελλάδα είναι χώρα υποδοχής σχεδόν 20 εκατομμυρίων τουριστών. Είναι ουτοπία να πιστεύουμε ότι όλες οι παραλίες μας θα είναι παρθένες και ελεύθερες, όπως ήταν μέχρι πριν από 50 χρόνια. Κανόνες ρύθμισης υπήρχαν εδώ και χρόνια, αλλά η καταπάτησή τους ήταν και είναι συνεχής. Ο ρόλος της κοινωνίας των πολιτών δεν εξαντλείται στο να αποκρούει την απορρύθμιση. Χρέος της είναι να περιφρουρεί τη ρύθμιση, κάτι που δεν έχει κάνει μέχρι σήμερα. Πολύ πιθανόν οι κανόνες ρύθμισης να χρειάζονται μικρές ή μεγάλες αλλαγές. Εκείνο που σίγουρα χρειάζεται είναι να φροντίσουμε όλοι και όλες για την τήρησή τους. Η ευθύνη είναι και δική μας.