Το πρώτο βήμα, θετικό. Η συνάντηση συζήτηση του ΠΑΣΟΚ, της ΔΗΜΑΡ και των υπολοίπων έξι κινήσεων για το μέλλον της Σοσιαλδημοκρατίας ή της Κεντροαριστεράς, στο Γκάζι, ξεκίνησε με το …δεξί. Χωρίς μεγαλοστομίες και μεγαλοϊδεατισμούς και υφέρποντες αρχηγισμούς, αλλά με αγωνία, προβληματισμό και προτάσεις ιδεολογικής αναζήτησης ή κυβερνητικής εφαρμογής και κυρίως διάθεση για κάτι παραπέρα.
.
Είναι επίσης θετικό ότι όσοι νοιάζονται, στον ευρύτερο χώρο της Σοσιαλδημοκρατίας και της Κεντροαριστεράς, για την προοπτική και το μέλλον της χώρας και της προοδευτικής παράταξης, βρέθηκαν στο ίδιο πάνελ και διατύπωσαν απόψεις και προτάσεις, είτε με θεσμικό ρόλο (Γιάννης Μανιάτης από το ΠΑΣΟΚ, Νίκος Μπίστης από τη ΔΗΜΑΡ), είτε ως εκφραστές συλλογικότερων επεξεργασιών. Είναι επίσης θετικό ότι όλοι συμφώνησαν να συνεχίσουν να τα λένε, οργανωμένα, μέσω ενός Φόρουμ μόνιμου διαλόγου, διατυπώνοντας απόψεις και ιδέες και προχωρώντας σε εξειδικεύσεις με εκδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα.
.
Ωστόσο, φρονώ ότι κάτι λείπει για το παραπέρα. Χωρίς διάθεση υποτίμησης των θέσεων και των απόψεων που κατατέθηκαν, φάνηκε πώς δεν υπάρχει ακόμη επαρκής «συγκολλητική ουσία», η οποία θα επιδράσει δημιουργικά για το κάτι άλλο, αυτό το νέο το οποίο προβάλλει ως αναγκαιότητα ή ως ιστορική απαίτηση. Λείπει μια τολμηρή προοδευτική πολιτική πρόταση, που θα υπηρετήσει την έξοδο της Ελλάδας από την κρίση. Έστω μια γενική της περιγραφή, δεν κατατέθηκε. Δεν είναι εύκολο με την κρίση να εξελίσσεται να προκύψει, ωστόσο η αποσπασματικότητα των απόψεων και προτάσεων είναι απαραίτητο να συγκλίνουν σε ένα τολμηρό σχέδιο για την προοπτική της χώρας. Μόνο ένα τέτοιο σχέδιο μπορεί να δώσει ελπίδα και προοπτική σε σύγχρονα προοδευτικά στρώματα της κοινωνίας, που νοιάζονται για την Ευρώπη και βλέπουν την Ελλάδα μέσα στην Ευρώπη. Θα σταθεί εμπόδιο στον λαϊκισμό και τη δημαγωγία και στην παλιννόστηση της συντηρητικής Δεξιάς. Θα συνενώσει σε κοινή δράση αρχικά και σε ενιαία πορεία στη συνέχεια, τις δυνάμεις της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, του δημοκρατικού σοσιαλισμού, του ριζοσπαστικού κέντρου.
.
Έχω την γνώμη πώς κεντρικός πυρήνας μιας πολιτικής πρότασης της Κεντροαριστεράς, θα πρέπει να είναι ένα μεταρρυθμιστικό κύμα στοχευμένων δράσεων για τη συγκρότηση ενός κοινωνικού κράτους και ενός αναπτυξιακού μοντέλου το οποίο πρέπει να βασιστεί στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας, την καινοτομία και περιβάλλον, κ. ά.
.
Αν δεν διαμορφωθεί ο οδικός χάρτης υπέρβασης της σημερινής κρίσης και δεν καταδειχθεί ο δρόμος της χώρας για το μέλλον, οι συζητήσεις, όπως η πρόσφατη στο Γκάζι, θα είναι ενδιαφέροντα σεμινάρια για κάποιες ελίτ. Το εγχείρημα έχει και μια άλλη δυσκολία. Όσο δεν έχει σταθεροποιηθεί η οικονομία, δεν έχει ηρεμήσει η κοινωνία και δεν ομαλοποιείται η πολιτική ζωή -ας ελπίσουμε να συμβεί μέσα στο 2013- τα μεσοστρώματα τα οποία εν δυνάμει ασπάζονται τις ιδέες της ανανεωτικής Αριστεράς, της προοδευτικής Σοσιαλδημοκρατίας και του ριζοσπαστικού Κέντρου, δύσκολα θα τείνουν ευήκοον ους. Γιατί η μεσαία τάξη υφίσταται ακόμη στην Ελλάδα το κόστος της προσαρμογής και αν δεν νοιώσει ασφαλής, έστω και σε χαμηλότερο οικονομικό επίπεδο, δεν θα προσέλθει σε μια τέτοια προσπάθεια ανάκαμψης και ανασυγκρότησης της χώρας.
.
Ταυτόχρονα, επειδή ακούστηκαν στη συζήτηση των οκτώ φορέων στο Γκάζι, προτάσεις για άμεση διάλυση του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ ( Γ. Φλωρίδης), επιβάλλεται, για να μην ακυρωθεί η διάθεση και η δυναμική που καταγράφεται, τα επόμενα βήματα να είναι προσεκτικά, χωρίς «πρεμούρα» να καταλήξουν βιαστικά στο σχηματισμό κόμματος εδώ και τώρα. Όχι γιατί δεν θα πρέπει να είναι αυτός ο στόχος -κι όσο γίνεται μάλιστα συντομότερα- αλλά γιατί θαρρώ πως οι εξελίξεις δεν θα είναι ευθύγραμμες, ούτε «προγραμματισμένες» και εγκυμονεί κίνδυνος να προκύψουν αντιθέσεις και προσωπικοί εγωισμοί, οι οποίοι θα υπονομεύσουν την σχεδόν πανθομολογούμενη αναγκαιότητα για μια ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατική, προοδευτική έκφραση στην Ελλάδα. Ποια μορφή και περιεχόμενο θα πάρει, ας το αφήσουμε να προκύψει μέσα απ’ αυτή την «ζύμωση», με ανοικτές διαδικασίες και τολμηρές θέσεις. Για δομικές αλλαγές στο πολιτικό σύστημα, για εξωστρεφή, υγιή, παραγωγική οικονομία, για επανακαθορισμό του γεωστρατηγικού ρόλου της Ελλάδας, για αναβαθμισμένη Παιδεία, για κοινωνικό κράτος προστασίας και ασφάλειας, για Υγεία και περίθαλψη χωρίς σπατάλες και αρπαχτές, για…