1. Το ΠΑΣΟΚ την περίοδο 10-15 υπέστη έναν ισχυρότατο κραδασμό που έφτασε από την απόλυτη συρρίκνωση έως τα όρια της εκμηδένισης. Αυτή η κατάρρευση συνοδεύτηκε από μεγάλες εντάσεις, διαφοροποιήσεις, και κάποτε ακραία ρήξη σχέσεων στελεχών, μελών αλλά και φίλων. Από την απίστευτη διαγραφή Σημίτη στην διαγραφή Γ. Παπανδρέου, την δημιουργία ΚΙΔΗΣΟ, την φυγή στελεχών προς τον ΣΥΡΙΖΑ και προς το Ποτάμι και πιο πρόσφατα την δημιουργία της Ώρας Αποφάσεων και την αποστασιοποίηση Βενιζέλου, ο χώρος της Κέντρο-αριστεράς αιμορραγεί συνεχώς. Παρά όμως την προσπάθεια κατασκευής αντιθέσεων και δημιουργίας εντυπώσεων, είναι εξαιρετικά δύσκολο, για όποιον καλόπιστο, να δεχτεί ότι οι άνθρωποι που συμμετείχαν επί 20 η 30 χρόνια σε μια δύσκολη κοινή πορεία διακυβέρνησης της χώρας, ανακάλυψαν ξαφνικά τέτοιες τεράστιες διαφορές μεταξύ τους. Πόσο μάλιστα όταν η πορεία αυτή προσδιόρισε όλη την Μεταπολίτευση με σημαντικές κατακτήσεις σε πολιτικό κοινωνικό και οικονομικό πεδίο, με όλες τις έντονες στρεβλώσεις και παρενέργειες που δημιουργήθηκαν παράλληλα. Η ακραία πόλωση και η ισοπέδωση του παρελθόντος που χαρακτηρίζει τον τρέχοντα διπολισμό των Συριζανελ και της ΝΔ, έπρεπε φυσιολογικά να λειτουργεί ενωτικά και αναστοχαστικ;a για τον χώρο του πασοκ και της ευρύτερης κέντρο-αριστεράς. Είναι άραγε η διεθνής αμηχανία της σοσιαλδημοκρατίας, η η εγχώρια κληρονομιά του Α. Παπανδρεου και του Κ. Σημίτη, η κρίση και η ιδιοτέλεια που πυροδοτεί τέτοιες άγονες συμπεριφορές αντιπαράθεσης στους διαδόχους τους;
2. Οι διεθνείς εξελίξεις και ο πολυπολισμός, η επέλαση του χρηματοπιστωτισμού και οι ευρωπαϊκή ολιγωρία, τα επιδεινούμενα παγκόσμια προβλήματα, ο ραγδαίος μετασχηματισμός της εργασίας και o νέος Διαφωτισμός του διαδικτύου δημιουργούν ένα ριζικά νέο τοπίο. Σε ένα τέτοιο τοπίο, με τόσο υψηλές προσδοκίες και απαιτήσεις, η τεχνητή συγκόλληση ομάδων η ευκαιριακή σύμπλευση προσώπων για προεκλογικούς σκοπούς, είναι φανερό ότι δεν προσφέρει ούτε στην κέντρο-αριστερά ούτε στον τόπο. Η βαθύτερη κατανόηση και ερμηνεία της κρίσης και της τωρινής κατάστασης προϋποθέτει καίριες αλλαγές σε συμπεριφορές και πρακτικές που αναπαράγουν εμμονές και παγιδεύουν τη χώρα. Το επόμενο συνέδριο πρέπει να είναι πρωτίστως συνέδριο σχέσεων, αποκατάστασης της χαμένης ενότητας και συμμετοχής, και μετά συνέδριο θέσεων. Αυτό πρέπει να αντανακλά στο σχέδιο εξόδου απ την κρίση που θα διαπερνάται επίσης από την βασική κέντρο- αριστερή προοπτική, της εθνικής συμφιλίωσης και της υπέρβασης της πόλωσης αλλά και των στρεβλώσεων του παρελθόντος. Συντεχνίες ειδικών προνομίων και λαϊκιστικών πρακτικών, κρατικοδίαιτοι ολιγάρχες και μιντιακές διαπλοκές, προστατευόμενες ιδιοτελείς ομάδες και άτομα παντός καιρού που ταλανίζουν και τώρα τον δημόσιο βίο, πρέπει να πάρουν το μήνυμα ότι δεν θα είναι μαζί μας. Αλλιώς τίποτα δεν καταλάβαμε, τίποτα δεν μάθαμε και κανένα δεν πείθουμε.
3. Η πίεση από τα επείγοντα αλλά και τα στρατηγικά προβλήματα, η δεινή κατάσταση της χώρας και οι πιθανές συνεργασίες πριν και μετά τις εκλογές και η σχέση με ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ δεν πρέπει να ετεροπροσδιορίζουν αυτό το εγχείρημα. Ατυχείς επιλογές όπως η έμμονη στην πρόταση για εθνική συνεννόηση που κανένα δεν ενδιέφερε, ο μετεκλογικός εκβιασμός συμμετοχής στην επόμενη κυβέρνηση του «ηττημένου» ΣΥΡΙΖΑ, η επανάπαυση στο μικρό πλην τίμιο Πασοκ που ωστόσο δεν τολμά, προφανώς επίσης δεν πείθουν. Το ΚΗΔΙΣΟ έχει ακόμα μεγάλη δυσπιστία, επιφυλακτικότητα και συμπεριφορά φτωχού συγγενή διατηρώντας ωστόσο και ξεπερασμένες πρακτικές (κλάκες, δηλώσεις αυτοδικαίωσης, κλπ). Η ΔΗΜΑΡ και οι Κινήσεις δείχνουν μια έντονη ανυπομονησία για το πέρασμα σε ένα πολυτασικό ενιαίο σχηματισμό παραβλέποντας τις υπαρκτές –ακόμα- αντιστάσεις. Απ την άλλη όμως η επιτροπή Αλιβιζάτου και οι νέες υποψηφιότητες επαναφέρουν την εμπιστοσύνη στην δυνατότητα αυτού του χώρου να υπερβεί την τωρινή απαξίωση και παρακμή του πολιτικού συστήματος, συνθέτοντας κάτι νέο. Η ηγεσία που θα προκύψει από την εκλογή του Οκτωβρίου, όποια και αν είναι, οφείλει να ξεφύγει απ την φοβική διαχείριση ενός ένδοξου παρελθόντος και την επανάληψη ενός τακτικού -και εύθραυστου -πολυσυλλεκτισμού. Η συστηματική διαμόρφωση ενός υλοποιήσιμου σχεδίου εξόδου προϋποθέτει ανοικτή αναζήτηση καινοτομίας συγκλίσεων και συμμαχιών με ο τι καλύτερο έχει ο τόπος. Πέρα απ τον σημερινό διχασμό, την διαρκή εφήμερη όξυνση και την καθήλωση στις χαμηλές προσδοκίες, η κέντρο-αριστερά, μπορεί να γίνει η αξιόπιστη δύναμη πραγματικού μετασχηματισμού της χώρας.
Δεν θα είναι το μέλλον μιας νέας αυταπάτης.