Η ολοκλήρωση της καταρχάς συμφωνίας μεταξύ Κυβέρνησης και Θεσμών, αργά το βράδυ του Σαββάτου, συνιστά την ταχύτερη επίτευξη τεχνικής συμφωνίας μεταξύ Ελλάδος και Τρόικας από τον Μάιο του 2010 έως σήμερα. Αυτό για όσους θα καταργούσαν το Μνημόνιο με ένα νόμο και ένα άρθρο…
Στα πιο σοβαρά. Η ολοκλήρωση αυτής της συμφωνίας, η οποία θα τεθεί υπόψη του σημερινού Eurogroup ώστε με την εκπλήρωση των προαπαιτούμενων ενεργειών να ανοίξει η πόρτα στην επόμενη εκταμίευση περί τα τέλη Ιανουαρίου 2018, αποκαθιστά το κλίμα εμπιστοσύνης προς την πορεία της ελληνικής οικονομίας δεν είναι όμως, σίγουρο κατά πόσο από μόνη της συμβάλει στην έξοδο της χώρας από την κρίση.
Η πραγματική αξιολόγηση περνά μέσα από την υπέρβαση βαθύτερων αντιστάσεων, όπως είναι :
- Τύποις συμμόρφωση: Νόμοι ψηφίζονται, προγράμματα αποφασίζονται, αλλά δε γίνεται έλεγχος, στη συνέχεια, για την εφαρμογή των ψηφισθέντων. Οι απαραίτητες, λειτουργικές και/ ή διοικητικές δραστηριότητες δε λαμβάνουν χώρα. Με αποτέλεσμα, το επιθυμητό αποτέλεσμα να μη λαμβάνει χώρα.
- Επίδραση στις μεταρρυθμίσεις από άλλες κυβερνητικές δραστηριότητες: Η κυβέρνηση και η δημόσια διοίκηση έχουν ένα ευρύ φάσμα αρμοδιοτήτων και η κυβερνητική δραστηριότητα δεν περιορίζεται στην εφαρμογή του Προγράμματος. Κάποιες τέτοιες κυβερνητικές δραστηριότητες δεν ευθυγραμμίζονται ή δεν είναι συμβατές με τις δραστηριότητες του Προγράμματος. Οι επίσημοι μηχανισμοί ελέγχου εστιάζουν στην αξιολόγηση των όρων του Προγράμματος, παραβλέποντας αυτού του τύπου τις δράσεις που μπορεί να μειώσουν την αποτελεσματικότητα ή να ακυρώσουν την πρόοδο που έχει καταγραφεί με τις μεταρρυθμίσεις.
- Εσωτερικές ασυμφωνίες επί των μεταρρυθμίσεων: Οι στόχοι του προγράμματος είναι σε κάποιον βαθμό ανταγωνιστικοί. Υπάρχουν δράσεις που επιφέρουν παρενέργειες και έχουν αρνητική επίδραση στην επίτευξη των στόχων του Προγράμματος. Οι επίσημες διαδικασίες ελέγχου αξιολογούν μόνο την άμεση θετική απόδοση, αλλά οι αρνητικές παρενέργειες μπορεί να είναι ισχυρότερες, με αποτέλεσμα η συνολική δράση να μην είναι αποτελεσματική.
- Το πολιτικό και κοινωνικό περιβάλλον είναι καθοριστικοί παράγοντες της επιτυχίας των μεταρρυθμίσεων: η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων δεν λαμβάνει χώρα σε ένα ουδέτερο περιβάλλον. Η ποιότητα της διακυβέρνησης, η νομοθετική διαδικασία, η κοινωνική συζήτηση κα η εμπιστοσύνη είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την επιτυχή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων.
Η αξιολόγηση ολοκληρώνεται, αλλά το πολιτικό κλίμα ζεσταίνεται.
Με την επανεκκίνηση των κανονικών πλειστηριασμών και την έναρξη για πρώτη φορά των ηλεκτρονικών, η κυβέρνηση και ο ΣΥΡΙΖΑ, βρέθηκαν σε μια εξαιρετικά δύσκολη θέση. Αν αναλύσουμε τη σημασία των δύο παράλληλων δεδομένων (ολοκλήρωση αξιολόγησης – πλειστηριασμοί) μπορούμε να συμπεράνουμε:
Κατ’ αρχάς, ότι –πριν προκύψει το συνολικό πολιτικό κλίμα – κάθε μια από αυτές τις δυο διαδικασίες έχει την αυτονομία της, άρα και την πολιτική της επίπτωση και δεν ισχύουν, απολύτως, οι εξισορροπήσεις μεταξύ τους.
Πάνω απ’ όλα οι πλειστηριασμοί κατοικιών, οι οποίοι όπως είναι φυσικό προκαλούν ανησυχία και φόβο σε όσους έχουν χρέη προς τις τράπεζες, σχετικά με την τύχη της κατοικίας τους. Οι ψυχολογικοί μηχανισμοί που συνοδεύουν την κατοικία, η ζωτική σημασία της σε περίοδο κρίσης, η μεγάλη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος, η υψηλή ανεργία, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια σε ασάφειες και κενά στο χειρισμό που επιλέγει η κυβέρνηση, πολύ περισσότερο σε λάθη. Ο κίνδυνος, στη δύσκολη συγκυρία, όλες αυτές οι αντιστάσεις και αντιδράσεις σε δράσεις της κυβερνητικής πολιτικής να συνενωθούν και να γίνουν υπολογίσιμη δύναμη, είναι ορατός και η κυβέρνηση θα βρεθεί προ εκπλήξεων αν τον υποτιμήσει ή πολύ περισσότερο αν τον τροφοδοτήσει με λάθη…
Από το Δελτίο Πολιτικής Ανάλυσης του Δικτύου για την Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη