Πολλές και πολλούς συμπολίτες μας τους διατρέχει η αγωνία, για το ποιό θάρθει πρώτο κόμμα στις εκλογές, ο ΣΥΡΙΖΑ ή η ΝΔ. Ορισμένοι μάλιστα ανάλογα με το αποτέλεσμα μιλούν για καταστροφή ή για σωτηρία. «Με τον ΣΥΡΙΖΑ πρώτο θ’ αποτραπεί η διεφθαρμένη παλαιοκομματική παλινόρθωση και θα διασφαλιστούν δίκαιοι όροι στην ανασυγκρότηση της χώρας» λένε οι μεν. Και οι δε, «με τη ΝΔ πρώτη θα διασφαλιστεί πως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα τα κάνει πάλι όλα μπάχαλο και θα υπάρξει μεγαλύτερη σταθερότητα και σιγουριά».
Και τα δύο επιχειρήματα έχουν μια βάση δίχως οπαδικές παρωπίδες.
Η λύση ΣΥΡΙΖΑ πλεονεκτεί, γιατί δίνει περισσότερα εχέγγυα, έστω κι ως διακήρυξη, στην καταπολέμηση της διαφθοράς και σε μια πιο δίκαιη κατανομή των κοινωνικών βαρών. Μειονεκτεί, γιατί η 7μηνη διακυβέρνησή του επέδειξε στην πράξη μέγιστη ανικανότητα και σύγχυση. Τώρα μάθαμε –νε, λένε οι υποστηριχτές αυτής της λύσης.
Η λύση ΝΔ πλεονεκτεί, γιατί στην πράξη διακυβέρνησε ατελώς μεν πάντως καλύτερα από τον ΣΥΡΙΖΑ, με μεγαλύτερη συγκρότηση κι ασφάλεια. Μειονεκτεί γιατί χρεώνεται διαχρονικά, όπως και το ΠΑΣΟΚ, τον διεφθαρμένο παλαιοκομματισμό. Τώρα διορθωθήκαμε –νε, λένε οι υποστηριχτές.
Ισχυρίζομαι, πως αυτή η μάθηση ή η διόρθωση είναι, από κούνια, τουλάχιστον ατελής κι ανίκανη να βγάλει τη χώρα από το τέλμα. Δεκαετίες τώρα, αν όχι εκατονταετίες, η διχαστική κομματική αυταναπαραγωγή τρώει τα σωθικά της χώρας. Υπονομεύει τη δημιουργική αξιοσύνη της. Με το επιχείρημα «εμείς είμαστε καλύτεροι», κυβερνούν εναλλάξ οι «χειρότεροι» και πάντως μόνο αυτοί.
Η Ελλάδα δεν έχει ανάγκη από μια κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ ή με κορμό τη ΝΔ. Έχει ανάγκη από μια κυβέρνηση, με κορμό ότι καλύτερο, αξιότερο κι εντιμότερο υπάρχει μέσα κι έξω από τα κόμματα. Αυτό είναι το μέγα πολιτικά ζητούμενο για να ξεκολλήσει η χώρα. Αυτή είναι η πραγματικά αριστερή, φιλελεύθερη, δημοκρατική λύση, που θα προέκυπτε έτσι κι αλλιώς δίχως τον αμοιβαία αποδεκτό από τον ΣΥΡΙΖΑ και τη ΝΔ καλπονοθευτικό εκλογικό νόμο.
Ακόμα όμως κι έτσι υπάρχει πάλι λύση. Κι αυτή είναι η όσο μεγαλύτερη γίνεται αποδυνάμωση και του ΣΥΡΙΖΑ και της ΝΔ, η όσο μεγαλύτερη ενίσχυση του ΠΟΤΑΜΙΟΥ. Αν αυτό συνέβαινε σε υπερθετικό βαθμό, τα δύο μεγαλύτερα κόμματα θα συγκέντρωναν χαμηλά ποσοστά και θ’ αναγκάζονταν να συνεργαστούν. Αν είτε ο ΣΥΡΙΖΑ είτε η ΝΔ σχηματίσουν κυβέρνηση με το ΠΟΤΑΜΙ και το ΠΑΣΟΚ, πάλι όσο πιο δυνατό είναι το ΠΟΤΑΜΙ τόσο μεγαλύτερα είναι τα εχέγγυα για τη συγκρότηση αξιοκρατικής κυβέρνησης. Ελπίζω να μην το λέω για λόγους κομματικού πατριωτισμού. Δεν έχει τόση σημασία, αν θα είναι πρώτος ο ΣΥΡΙΖΑ ή η ΝΔ, όσο έχει, το να είναι δυνατός, αυτός που θα συνεργαστεί μαζί του. Και στη σύγκριση των συνεργατών, ΠΟΤΑΜΙ, ΠΑΣΟΚ, το πρώτο υπερτερεί κατά πολύ ως προς το αξιοκρατικό αίτημα.
Και ο ΣΥΡΙΖΑ και η ΝΔ μπάζουν μονοκομματικά, αλλά και οι δυό έχουν τύχη για μια καλύτερη διακυβέρνηση. Πότε μόνο; Αν δίπλα τους υπάρχει μια δύναμη που θα τους εξαναγκάσει, θέτοντάς το κι ως όρο, σε μια αξιοκρατική μη κομματική διακυβέρνηση. Η ενίσχυση αυτής της δύναμης παρά τις ατέλειές της είναι το κλειδί, για ν’ αφεθούν ελεύθερες οι δημιουργικές δυνάμεις της χώρας.